You are here: Home » Artikelen over omgaan met emoties » Hoe kun je beter met emoties omgaan?

Hoe kun je beter met emoties omgaan?

Wat is ervoor nodig om goed met emoties om te gaan?

Ieder mens is in staat om allerlei gevoelens te ervaren zoals verdriet, angst, boosheid, vreugde, jaloezie, schaamte, hoop en machteloosheid. Maar veel mensen kunnen of willen geen emoties ervaren. In de westerse samenleving wordt dat ook niet aangemoedigd, doordat de ratio meer aanzien heeft en zaken zo praktisch en logisch mogelijk worden benaderd.

Er zijn veel manieren om niet te hoeven voelen. Zo kun je emoties wegrationaliseren of bagatelliseren.

Je kunt leren emoties te ervaren en ermee om te gaan.

Je kunt leren weer bewust te worden van je emoties en ze gebruiken voor je eigen welzijn. Je kunt leren om te gaan met lastige emoties van jezelf en anderen zoals boosheid, verdriet en angst. Emoties kun je leren te accepteren als een natuurlijk onderdeel van jezelf. Emoties kun je leren gebruiken als een kompas in je leven en om diepgang te creëren in je relaties.

Wat ervoor nodig is om goed met emoties om te gaan, is bereidheid om jezelf beter te leren kennen. Dat kan confronterend zijn omdat het beeld dat je van jezelf hebt misschien niet klopt. Sommige mensen denken dat ze nuchter zijn, maar blijken uiteindelijk heel gevoelig te zijn. Dit was ook op mijzelf van toepassing. Nadat ik al jong het contact met mijn emoties kwijt was heb ik jarenlang allerlei methoden ondergaan om weer te kunnen voelen en mezelf te accepteren als een gevoelsmens. Deze rijkdom aan methoden en ervaringen hebben ervoor gezorgd dat ik een programma heb ontwikkeld die alle facetten van de basis van emotionele ontwikkeling omvatten.

1 Iedereen heeft gevoelens, dus jij ook
Dit is een universeel gegeven. Emoties spelen bewust of onbewust een rol in elke relatie, privé en op het werk. Het uiten van gevoelens is belangrijk voor een goede verstandhouding en voor je eigen welzijn. Hier ben je mee geboren, maar het is in de loop van je leven weggestopt ergens in een kamer die stevig op slot zit. Het is de kunst om de sleutel te vinden, om die kamer te openen en de rijkdom van emoties te leren kennen. Je hoeft ze niet aan te leren, je moet ze alleen weer terugvinden.

2 Bewust worden van jouw strategie in het niet omgaan met emoties
Het vraagt een open onderzoekende houding, om te ontdekken hoe je nu met emoties omgaat. Iedereen heeft een strategie ontwikkeld om met emoties om te gaan; de een rationaliseert ze en een ander relativeert ze. In mijn boek Emoties wat moet ik ermee? beschrijf ik 17 manieren om emoties te vermijden. Wanneer je in staat bent je strategie en oordelen los te laten, kun je de rijkdom van emoties gaan ontdekken.

3 Bewust worden van jouw zelfbeeld
Jouw zelfbeeld is het beeld dat je van jezelf hebt over wie je bent of hoe je zou moeten zijn, bijvoorbeeld rationeel of sterk. In mijn boek beschrijf ik alle aspecten die jouw persoonlijkheid hebben beïnvloed, zoals onder andere de cultuur van het land, maar ook van de provincie en de cultuur van het gezin. Jouw ervaringen in de kindertijd bepalen voor een groot deel hoe je met emoties omgaat. De cultuur waarin je bent opgegroeid, jouw plaats in de kinderrij en het voorbeeldgedrag van je opvoeders over gevoelens, intimiteit en kwetsbaarheid, hebben veel invloed op je gedrag in het heden. Door deze kind-ervaringen ben je onbewust tot bepaalde conclusies gekomen over hoe je je moet gedragen in de wereld. Daardoor heb je bijvoorbeeld moeite met het aangaan van relaties, met intimiteit of moeite om je kwetsbaar op te stellen. De normale kind behoeften zijn niet altijd bevredigd.  Omdat een kind dit pijnlijke gemis, als het lang duurt, niet kan verdragen, gaat het dit proberen op te lossen. Zo kan een kind dat te weinig wordt aangeraakt, deze behoefte compenseren met eten en snoepen. Eenmaal volwassen vergeet je dat er ooit een behoefte aan aanraking was. Een kind dat niet getroost wordt bij verdriet kan boosheid gaan ontwikkelen om de behoefte aan troost niet meer te ervaren. Eenmaal volwassen kun je bijvoorbeeld alleen boosheid voelen als je verdriet hebt. Lees hier meer over deze universele behoeften.

4 Bewust worden van de eenheid tussen lichaam en emoties
Als ik verdrietig ben voel ik een gewicht op mijn borst en staan de tranen in mijn ogen te duwen om naar buiten te mogen. Het is tegelijkertijd een fysieke en emotionele ervaring. Het lichaam wijst de weg. Eigenlijk is het heel eenvoudig. Je hoeft er alleen maar bij stil te staan. Het is de kunst om deze lichaamssignalen te herkennen en er betekenis aan te geven. Dat vraagt een gerichtheid naar binnen, om te ervaren wat je in je lichaam voelt. Zoals spanning in je nek of je rug, onrustige benen, vermoeide ogen, opeengeklemde kaken of pijn in de buik.

Dit kun je trainen. Bijvoorbeeld door een paar keer per dag vijf minuten, op een rustige plek, je aandacht op je lichaam te richten. Spreekwoorden maken de samenhang ook duidelijk; ‘een brok in je keel’, ‘een last op je schouders’ of ‘vlinders in je buik’.

5 Je verdiepen in de functie van de verschillende emoties
Gevoelens geven aan wat je wilt, wat je niet wilt, wanneer je gelukkig bent en wanneer je in gevaar bent. Het zijn krachten met elk een functie; ze helpen je richting te geven zodat je in beweging komt. Boosheid vraagt van je om grenzen aan te geven of ergens voor te gaan staan. Angst waarschuwt je voor gevaar of voor iets wat je niet aan kunt. Verdriet is een natuurlijke ontlading bij teleurstelling en verlies.  Negatieve oordelen over emoties zorgen er vaak voor dat je geen belang hecht aan emoties. Meer inzicht in de functie van de verschillende emoties helpt je om emoties te erkennen en serieus te nemen. Zo kun je angst ervaren als een waarschuwing, boosheid als een krachtige energie bij het stellen van grenzen. Verdriet ervaren als ontlader van pijn en teleurstelling en vreugde ervaren als energiebron.

Kinderen ontwikkelen kennis over emoties door de reactie die ze krijgen wanneer ze bijvoorbeeld, huilen, boos zijn of nieuwsgierig zijn. Door opmerkingen als: ‘Ben je zo verdrietig?’. ‘Zo jij bent boos’, ‘Waar ben je bang voor?”, leren kinderen hun eigen gevoelens interpreteren. Ze leren dat hun gevoel kennelijk verdriet, boosheid, angst of blijdschap heet. Maar opvoeders kunnen ook laten merken wat ze ervan vinden met: ‘Zo nu is het klaar’,  ‘Zo erg is het niet’, ‘Ga maar lekker spelen’. Wanneer ouders geen aandacht besteden aan een verdrietige situatie of een teleurstelling, kan een kind denken dat het niet belangrijk is om er verdrietig over te zijn.

6. Bewust worden van emoties tijdens verschillende situaties

Neem aan het eind van de dag even de tijd om terug te blikken op een gebeurtenis die dag en wat die met je stemming heeft gedaan. Ga even na wat er is gebeurd en wat jij hebt gezegd en gedaan. Wat voor gevoel ging er op dat moment door je heen? Voelde je je er prettig of niet prettig of deed het je eigenlijk niets? Hoe prettig of onprettig vond je het? Ga ook na wat je voelde toen iemand anders iets deed of zei. Stel jezelf dezelfde vragen.

7. Erken en voel de emotie in plaats van deze te ontkennen of weg te rationaliseren.

Ervaar het gevoel in je lichaam en probeer erin te ontspannen. Het gevoel weet heel goed wat het wil. Ga vervolgens na welke informatie spreekt uit dit emotionele signaal. Sta eens stil bij de vraag welke van jouw behoeften, verlangens, waarden en normen een rol spelen. Bepaal voor jezelf hoe je hiervan een passende reactie maakt en of het nodig is om dit naar buiten te brengen.

Zou het niet heerlijk zijn om je emoties gewoon de ruimte te geven?

  • Zou het niet heerlijk zijn om niet weg te hoeven lopen van jezelf?
  • Zou het niet heerlijk zijn om gewoon even je irritaties te uiten of de diepe opluchting te voelen na een huilbui?
  • Zou het niet heerlijk zijn als jij je niet hoeft te verharden?
  • Zou het niet fijn zijn als je jezelf beter begrijpt?
  • Zou het niet fijn zijn om je emoties echt te kunnen besturen?

Wil je meer vat krijgen op je emoties?

De meeste mensen hebben geen onderwijs of opvoeding gehad in het omgaan met emoties. Dat is vreemd want emoties liggen aan de basis van onze persoonlijkheid en ze dragen zorg voor ons welzijn.

Tijdens de introductietraining Emoties wat moet ik ermee?, leer je in drie losse dagen alles wat je over emoties moet weten, word je je bewust hoe je zelf met emoties omgaat en hoe je omgaat met emoties van anderen.

Meer info over de introductie training

Wil je eerst kennismaken om te kijken of deze training iets voor je is?

Dat kan. Meld je aan via het contactformulier.

Ben je professional?

Leer een effectief stappenplan om emotionele intelligentie te ontwikkelen zowel bij jezelf als bij je cliënten. De opleiding is geaccrediteerd bij verschillende beroepsopleidingen. Meer info vind je hier:

BASIS OPLEIDING EMOTIONEEL MEESTERSCHAP VOOR PROFESSIONALS

De Basisopleiding Emotioneel Meesterschap voor professionals is geaccrediteerd door verschillende beroepsorganisaties, waaronder:

Het Registerplein (62 registerpunten)

Koninklijk Nederlands Genootschap voor Fysiotherapie (KNGF) (58 punten)

NOBCO Nederlandse Orde van Beroepscoaches (54 p.e. uren)

Wil je eerst gratis kennismaken?

Dat kan. Meld je aan via het contactformulier.

INTERESSANT ARTIKEL? Wil je het delen met je netwerk?

Marja heeft dertig jaar ervaring in het begeleiden van mensen bij de ontwikkeling van hun Emotionele Intelligentie en het loskomen van vroegkinderlijk trauma. Zij is auteur van het boek 'Emoties wat moet ik ermee?' en 'ABC van 15 emoties'. Marja heeft een effectief stappenplan ontwikkeld dat je helpt om emoties beter te herkennen, te accepteren en te uiten. Ze is getrouwd, heeft een volwassen dochter en woont en werkt in Amersfoort.

https://www.omgaanmetemoties.nl