Hoe krijg je een balans tussen voelen en denken

In dat geval ben je je bewust van jouw gevoelens in allerlei situaties. Je bent je bewust van je blijdschap, onzekerheid, vreugde of wanneer je geïrriteerd bent.

Maar er zijn ook situaties waarin het niet handig is om je gevoelens te uiten, bijvoorbeeld omdat de uitkomst van het gesprek belangrijk is of omdat je een situatie zo objectief mogelijk wilt analyseren.

Gevoelens kunnen een eigen leven leiden. Wanneer je irritatie te groot wordt, kun je daar mensen mee afschrikken of wanneer je angst je belemmert om voor jezelf op te komen, dan hebben deze emoties geen constructief effect.

Ben je iemand die de meeste situaties beredeneerd?

In dat geval denk je veel na over voordelen, nadelen en mogelijke consequenties. Je kunt zaken goed overzien en dat wordt gewaardeerd. Bij lastige situaties denk je gelijk aan oplossingen. Het effect kan zijn dat je de gevoelsmatige reacties van anderen over het hoofd ziet. Tijdens gesprekken over gevoelens weet je niet goed wat je zou kunnen zeggen. Het is een ver van je bed show en hebt de neiging om minderwaardig over gevoelige mensen te denken. Je kunt jaloers zijn op mensen die spontaan en hartelijk zijn naar anderen. Je zou wellicht minder afstand willen voelen en meer betrokken willen zijn.

Door een onnatuurlijke scheiding tussen denken en voelen aan te brengen, ben je voortdurend in conflict met jezelf

Vanuit je ratio probeer je emoties te controleren en te beheersen. En wanneer je meer vanuit je emoties leeft, loop je het risico dat je situaties verkeerd interpreteert, want je hebt je ratio nodig om een situatie zo neutraal mogelijk te kunnen beoordelen.

Wanneer je je eigen emoties negeert of onderdrukt probeer je jezelf als het ware te overwinnen. Je maakt een onderscheid tussen wat je acceptabel vindt en wat je afkeurt in jezelf en in anderen. Je kunt deze scheiding wel aanbrengen, maar daarmee is het niet wenselijke deel niet verdwenen omdat je het wegredeneert. Het kan een uitputtende strijd met jezelf worden. Een strijd tussen wie je wilt zijn en wie je bent. Je wilskracht kan sterk zijn maar het zal je nooit lukken je gevoelens en je gevoeligheden weg te nemen. Je kunt die hooguit tijdelijk onderdrukken of wegredeneren. Je kunt jezelf niet overwinnen, maar je kunt wel leren jezelf te accepteren met al je gevoelens en gevoeligheden.

Je kunt leren meer je verstand te gebruiken om je gevoelens te beïnvloeden

Je kunt je gevoelens beïnvloeden door je meer bewust te worden van je gedachten over bepaalde zaken. Gevoelens worden vaak zonder dat je het in de gaten hebt beïnvloed door veronderstellingen over jezelf, anderen en situaties. Zo kun je veronderstellen dat je niet de moeite waard bent en daardoor ga je je onzeker voelen. Omgekeerd kan de veronderstelling dat je wel de moeite waard bent ervoor zorgen dat je je zeker voelt. Door je bewust te worden van je veronderstellingen en na te gaan of deze kloppen met de werkelijkheid kun je voorkomen dat je emotioneel uit de bocht vliegt.

Door anders te denken ga je je ook anders voelen.

Zo kun je in plaats van je onzeker voelen omdat je denkt dat je niet de moeite waard bent ervoor zorgen dat je je krachtig voelt omdat je ervan uitgaat dat je iets te bieden hebt.

Heb je positieve, liefdevolle, hoopvolle en dankbare gedachten?

Dan is de kans groot dat je je ook positief, liefdevol, hoopvol en dankbaar gaat voelen. Vanuit dat gevoel gedraag je je positief en liefdevol. Je bent aardig en zorgzaam voor jezelf en ten aanzien van anderen. Je hebt vertrouwen in mensen en benadert ze vanuit een positief gevoel. Al met al zorgt deze innerlijke houding voor een ontspannen staat van zijn, wat weer goed is voor je gezondheid en bij het oplossen van problemen.

Heb je vaak pessimistische, alarmerende, boze en ontevreden gedachten?

Dan is de kans groot dat je je voornamelijk pessimistisch, angstig, kwaad en ontevreden gaat voelen. Je hebt geen vertrouwen in anderen, gaat eerder in gevecht. Het leven lijkt zwaar en het voelt als of iedereen je tegenwerkt. Dit werkt stress in de hand wat weer een effect heeft op je gezondheid. Negatieve, boze en angstige gedachten maken je ongelukkig en kunnen je op den duur ziek maken.

Gelukkig heb je zelf grote invloed op het soort gedachten dat je denkt. 

Hieronder vind je de vier stappen om dit te realiseren.

Stap 1:  Je bewust worden van je gedachten

Of ze nu positief of negatief zijn, liefdevol of haatdragend, hoopvol of pessimistisch. Je kunt pas iets veranderen als je er bewust van bent. Een gedachte kan bijvoorbeeld ontstaan door een gebeurtenis op het werk in je relatie of door gedrag van een ander. Een gedachte kan zijn dat je ergens tegen op ziet of dat je ergens van baalt. Er is een onderscheid tussen een interpretatie van een gebeurtenis en een beschrijving. Een interpretatie is de manier waarop je een gebeurtenis inschat, beoordeelt. Het is een conclusie die je trekt op basis van jouw waarneming. Een interpretatie kan waar of niet waar zijn. Wanneer je ervan uit gaat dat jouw interpretatie klopt ontstaat er een oordeel en een gevoel. Is dit oordeel negatief, dan ontstaan er negatieve gevoelens.

Omgaan met tegenslag

Wanneer je denkt dat iets verschrikkelijk, vreselijk, afschuwelijk is, ervaar je als een ramp. Een ramp is, wanneer iets niet zo is als je zou willen of je niet krijgt wat je zou willen. Een ramp is wanneer je denkt dat je iets niet aan kan.

Uitgangspunt is dat niets of niemand je emotioneel kan maken. Het is jouw reactie op een gebeurtenis die wordt beïnvloed door de manier waarop je over de gebeurtenis denkt. Vaak kloppen de gedachtes of veronderstellingen niet met de werkelijkheid. Tegenslag en teleurstelling horen nu eenmaal bij het leven.

Schuld buiten jezelf leggen

Wanneer je denkt dat verdriet, boosheid of je ongelukkig voelen van buitenaf wordt veroorzaakt en dat iemand anders hier schuldig aan is zorgt er voor dat je je afhankelijk en machteloos gaat voelen. Als je denkt dat het verschrikkelijk is als iemand onaardig tegen je doet dan ga je je ellendig voelen.

Moeten en eisen

Hij had dat niet mogen doen. Het hoort niet zo. Het is geen stijl. Het is niet eerlijk. Het is gemeen, onrechtvaardig etc. Veel mensen willen dat de wereld er anders uit ziet. Bij slecht gedrag van iemand kan je houding onvergefelijk zijn. Het lijkt dan dat mensen nooit een fout mogen maken. Fouten zijn menselijk. Het afstraffen van fouten leidt alleen maar tot kwaadheid en vijandigheid. Is dat wat je wilt?

Ik moet aardig gevonden worden

Het is niet realistisch te verwachten dat iedereen je aardig zou vinden. Er zullen altijd mensen zijn die dat niet doen. Het kost zoveel energie en tijd en je weet nooit zeker of iedereen je graag mag. Je moet altijd op je hoede zijn. Dat is een zeer stressvol leven. Is dat wat je wilt?

Ik moet perfect zijn

Het idee dat je in perfect of succesvol moet zijn om jezelf de moeite waard te kunnen vinden is een onmogelijke taak. Perfectie is een illusie en succes is zeer relatief. Je gaat jezelf daardoor voortdurend vergelijken met anderen, waardoor je teveel met anderen bezig en niet met jezelf. In plaats van je te concentreren op de noodzaak te moeten slagen zou het veel beter zijn gewoon proberen iets te doen zonder daarbij de lat zo hoog te leggen.

Stap 2: Je denkpatroon wijzigen.

Als je je realiseert dat jouw gedachten je eerder in de problemen brengen, relaties verstoren of leiden tot vervelende gevoelens kun je leren om anders te gaan denken. Hoe vaker je je nieuwe manier van denken herhaalt, hoe vertrouwder je ermee raakt. Het zou plezierig zijn als de situatie anders is maar het heeft geen zin je er verschrikkelijk druk over te maken. Je druk maken verandert weinig aan de situatie. De situatie is zoals het is.

Andere mensen kunnen je behalve fysiek, weinig schade berokkenen. Woorden of gebaren van iemand kunnen je geen kwaad doen. Het is je eigen manier van denken die deze emoties oproepen. Ga je de situatie relativeren, minder negatief opvatten, dan voel je je stukken beter.

Het gevoel ongelukkig te zijn komt vanuit jezelf en niet van buitenaf, het wordt gecreëerd door jezelf. Door je druk te maken over de gedragingen van andere mensen, doe je alsof je macht over hen hebt. Maar je hebt alleen controle over je eigen gedrag. Je wordt regelmatig gefrustreerd in het dagelijkse leven want de dingen gaan vaak anders of langzamer dan je zou willen. Aan jou de keuze om je daar druk over te maken of het te laten voor wat het is.

Wanneer ik een fout maak is dat jammer. Als ik een fout maak ben ik geen totale mislukking.

Bewijslast vinden

Waarom is het verschrikkelijk?

Wat kan er feitelijk gebeuren?

Waarom moet het?

Wat kan er werkelijk gebeuren?

Stap 3: Hoe wil jij dat jouw leven er uit ziet?

Hoe wil je met mensen omgaan en hoe wil je dat ze met jou omgaan. Stel je een leven voor waarin je positief en optimistisch bent over jezelf en over anderen. Waar wil jij je leven op richten? Schadelijke denk-, gevoels- en gedragspatronen kun je vervolgens besluiten los te laten en gezonde patronen kun je besluiten te versterken

Zelfmanagement stappenplan

Wanneer je reageert op een ander is daar al een denkproces aan vooraf gegaan. Je neemt iemand waar vanuit je zintuigen: zien, horen, voelen, ruiken. Maar dan komt er een oordeel vanuit een veronderstelling. Na het oordeel, een gedachte dus, komt er gelijk een gevoelsmatige reactie mee.

We gaan er vaak vanuit dat we handelen vanuit gevoelens, maar we zijn ons niet bewust dat er een denkproces aan is voorafgegaan.

Gebeurtenis, ontmoeting, emotie

1. Maak contact met je lichaam. Word je bewust van spanning, ga rustig ademen.
2. Wat ervaar je en welke emoties voel je?
3. Reflecteer over de gebeurtenis zonder oordeel vanuit een rationele afstand.
4. Wat was de aanleiding?
5. Wat gebeurde er feitelijk?
6. Welke interpretaties heb je gemaakt?
7. Kun je nagaan of jouw interpretatie klopt?
8. Kun je nagaan wat de intentie was van de ander?
9. Welke associaties roept de situatie op?
10. Welke herinneringen komen naar boven?

Leef je te veel vanuit je ratio?

Je kunt leren meer contact te krijgen met je gevoelens.

Er zijn verschillende wegen die leiden naar je gevoelens; via je zintuigen, via je lichaam, via je veronderstellingen en oordelen.
Je neemt de wereld waar via de zintuigen; ogen, oren, neus, aanraking en smaak. Gevoelens zijn reacties op wat je ziet, hoort, ruikt, proeft en ervaart. Alles wat je zintuiglijk ervaart, reageer je meestal op met een oordeel. Je vindt een schilderij lelijk of mooi, je vindt klassieke muziek een genot om naar te luisteren of een onbegrijpelijke chaos, je vindt stamppot boerenkool lekker of niet te eten, je vindt schaatsen op natuurijs met 10 graden onder nul geweldig of ondragelijk. We beleven al deze zintuiglijke ervaringen verschillend omdat ieder mens zo zijn voorkeur en afkeur heeft. Je kunt je bewustzijn in zintuiglijke waarneming trainen door te kijken, luisteren, proeven en aanraken en jezelf de vraag te stellen hoe beleef ik dit in plaats van wat vind ik hiervan. Emoties hebben effect op je lichaam: je hartslag, spierspanning, ademhaling, temperatuur reageren allemaal op de emoties die je ervaart. Het is de kunst om deze lichaamssignalen te herkennen en deze te vertalen naar een bepaald gevoel. Kijk eens naar de volgende spreekwoorden:

• Een last op je schouders dragen.
• Het hart klopt in mijn keel.
• Vlinders in je buik.
• Een brok in de keel.

Vraag de 75 Spreekwoorden en gezegden met lichaamsdelen en het omgaan met emoties, aan.

Niemand is emotieloos geboren

In het gezin waarin je bent opgegroeid heb je geleerd hoe je met emoties moet omgaan, deels door waardering en afwijzing en deels door het voorbeeld van je opvoeders. Het is belangrijk om inzicht te krijgen in je veronderstellingen en oordelen ten aanzien van de specifieke emoties. Wanneer je bepaalde emoties afkeurt zul je ze eerst weer moeten erkennen als waardevol voordat je ze kunt ervaren. 

Het onderdrukken van emoties heeft schadelijke gevolgen voor je gezondheid, het beperkt je in sociale relaties en in de kwaliteit van leven. Daarnaast kan het leiden tot cynisme, vervreemding of depressie. Er zijn veel manieren om niet te hoeven voelen. Zo kun je emoties wegrationaliseren of bagatelliseren.

Er zijn veel manieren om niet te hoeven voelen. Zo kun je emoties weg rationaliseren of bagatelliseren.

Wil je ontdekken welke strategie jij hebt om emoties te vermijden?

Wil je eerst gratis kennismaken?