Vijf gebieden waarin je emotionele verwaarlozing kunt herkennen:
- Je gevoelens en herinneringen na je vierde levensjaar
- Hoe je nu omgaat met je emotionele behoeften
- Hoe je sociale en intieme relaties ervaart
- Je huidige coping strategieën
- Hoe je nu omgaat met je eigen emoties en die van anderen
- Je gevoelens en herinneringen t.a.v. je relatie met je vader en moeder na je vierde levensjaar
Besef dat je in de eerste twee levensjaren, voordat je goed kon praten, volledig afhankelijk was van anderen — vooral van je moeder — om in je basisbehoeften te voorzien. Als je opvoeders goed op je konden afstemmen en daar consequent gehoor aan gaven, voelde je je veilig en leerde je vertrouwen te hebben: dat er voor je gezorgd wordt. In dat geval voelde je je vrij en uitgenodigd om je behoeften te uiten.
Was dit echter niet het geval, dan voelde je je onveilig en leerde je onbewust dat je behoeften er niet toe deden. Je basisvertrouwen maakte plaats voor wantrouwen tegenover de mensen om je heen, en je leerde je gevoelens en behoeften in te houden. Dit proces verloopt grotendeels onbewust.
De kans is groot dat je je niet bewust herinnert hoe je ouders met je omgingen tijdens je eerste vier levensjaren. Gelukkig zijn er andere manieren om hier inzicht in te krijgen — en om de invloed van deze vroege ervaringen op je volwassen leven beter te begrijpen.
Reflecteer op de volgende vragen:
- Welke gevoelens heb je (gehad) tegenover je moeder en vader?
- Hoe verbonden voelde je je met hen op een schaal van 1 tot 10?
- Is dat veranderd in de loop van je leven?
- Voelde je je geliefd ?
- Gaven ze je het gevoel welkom te zijn in het gezin, dat je erbij hoorde?
- Inzicht in hoe je nu omgaat met je emotionele behoeften
Emotionele behoeften kun je globaal verdelen in:
- Persoonlijke erkenning: behoefte aan aandacht, waardering, serieus genomen worden, gezien en gehoord worden.
- Verbondenheid: behoefte aan liefde, vriendschap, samen leven en samenwerken, plezier maken, betekenisvol contact.
Reflecteer op de volgende vragen:
- Ben je je bewust van jouw emotionele behoeften?
- Kun je die kenbaar maken aan anderen?
- Laat je zien dat je behoeften hebt, of houd je ze verborgen?
- Hoe ga je met je behoeften om? Bagatelliseer je ze, vermijd je ze, of stel je ze op een eisende manier?
- Welke voorbeelden hebben je ouders je hierin gegeven?
Je eigen omgang met emotionele behoeften weerspiegelt vaak wat je hebt gezien en geleerd van je ouders.
- Inzicht in hoe je omgaat met sociale en intieme relaties
Door je sociale vaardigheden en eventuele beperkingen te onderzoeken, krijg je zicht op de sociale sfeer tijdens je jeugd. Vind je het moeilijk of gemakkelijk om contact te leggen met anderen en een praatje te maken? Tijdens het opgroeien heb je ouders nodig die je stimuleren om vriendjes te maken en thuis een bedding te creëren waarin iedereen zich welkom voelt. Herken je dat thuis de deur open stond, soms letterlijk, voor iedereen en dat mee-eten de normaalste zaak was? Of was het juist moeilijk om vriendjes mee te nemen en waren je ouders gesloten mensen die moeite hadden met sociale contacten? De manier waarop je ouders zelf met anderen omgingen, heeft vaak meer invloed dan wat ze je met woorden leerden.
Vragen ter reflectie:
- Waren je ouders een steun in sociale situaties?
- Hoe sociaal vaardig waren je ouders zelf?
- Hebben ze je geleerd om het thuis gezellig te maken?
- Hebben ze je geleerd voor jezelf op te komen?
- Hebben ze je laten zien hoe je intiem en liefdevol met een partner kunt omgaan?
- Hoe gingen ze met elkaar om als man en vrouw? Wat heb jij daarvan overgenomen?
- Inzicht in je huidige coping strategieën
Coping strategieën zijn manieren die je toepast om stress te verminderen. Stress die ontstaat in een bepaalde situatie of bij bepaald gedrag van iemand. Hoe jij op een situatie reageert (coping gedrag) wordt vooral beïnvloed door jouw ervaring in de kindertijd en het voorbeeld coping gedrag van je vader en/of moeder. Weet je op een effectieve wijze met een situatie om te gaan dan zal er geen stress ontstaan. Dit noemen we actieve coping.
Ga je niet effectief om met de situatie dan kan de stress verergeren. Bijvoorbeeld doordat je het probleem laat voor wat het is, dan spreek je van passieve coping. Passieve coping lijkt soms op het eerste gezicht de gemakkelijkste oplossing, maar als er verder geen actie wordt ondernomen, kan het probleem blijven bestaan of zelfs verergeren. Een veelgebruikte vorm van passieve coping is ontkenning. Je gaat gewoon verder alsof er niets gebeurd is. Je probeert de situatie als het ware weg te drukken. Dat gebeurt vaak met behulp van alcohol, drugs of eten. Maar dat kun je ook doen door een emotionele gebeurtenis weg te rationaliseren. Bijvoorbeeld door te denken dat het je niet raakt.
Vraag gerust mijn gratis uitgebreide lijst met coping stijlen aan via het contactformulier.
Vragen ter reflectie:
- Herken je passieve of actieve coping in jezelf?
- Hoe gingen je ouders om met stressvolle situaties?
- Welk coping gedrag heb je van hen overgenomen?
- Inzicht in hoe je omgaat met je emoties
Je hebt je ouders nodig om je te helpen emoties te herkennen, erkennen en te uiten op een aanvaardbare manier. Zij geven, als het goed gaat, taal aan je emoties. Dat heet verbaal spiegelen. Zo leer je emoties in eerste instantie te onderscheiden in boosheid, angst, blijdschap en verdriet en tegelijkertijd voel je je gezien en gehoord door dit spiegelen. Als het goed gaat, leer je emoties te reguleren wanneer je uit de bocht vliegt; wanneer angst paniek wordt en boosheid een razende woede. Je leert door dit reguleren, om jezelf tot rust te brengen en gerust te stellen, bijvoorbeeld door te zeggen; ‘het komt wel goed’, ‘huil maar ‘, ‘daar mag je verdrietig om zijn’ of ‘ik snap dat je hier heel boos om bent’. Zo leer je door deze woorden dat je je emoties mag erkennen. Deze woorden neem je over. Dat kunnen helpende woorden zijn, maar helaas in veel gevallen kunnen het ook afwijzende of veroordelende woorden zijn zoals; ‘stel je niet aan’, ‘kop op, zo erg is het niet’ of ‘gedraag je’. Wanneer je niet hebt geleerd je emoties te reguleren, kan dat tot gevolg hebben dat je door een emotionele gebeurtenis extreem overstuur raakt, of woedend wordt. Gelukkig kun je deze zelfregulering later nog leren en ontwikkelen.
Zelfreflectie vragen:
- Heb je herinneringen hoe je vader en/of moeder met je emoties omgingen?
- Heb je herinneringen hoe je vader en/of moeder je geruststelde en troostte wanneer je overstuur was?
- Kon je moeder en/of vader zich goed afstemmen op je emotionele toestand?
- Voelde je je echt gezien en gehoord door je vader en-of moeder?
- Kon je vader en/of moeder je goed spiegelen in hoe jij je voelde?
- Hebben je vader en/of moeder je geleerd om op een constructieve manier met emoties om te gaan.
Jouw huidige uitdaging
Door te reflecteren op de bovenstaande aspecten, krijg je inzicht tot in hoeverre je emotioneel bent verwaarloosd tijdens de kindertijd. Ook al hebben ouders hun best gedaan, ze kunnen niet meer geven dan in hun vermogen lag. Helaas zijn de gevolgen zichtbaar in:
- Hoe je omgaat met je emotionele behoeften
- Jouw sociale vaardigheden en beperkingen
- Jouw coping strategieën in het omgaan met mensen en situaties die je stress geven.
- Hoe je nu met emoties omgaat.
Door inzicht te krijgen in je kindertijd, worden onderliggende kernovertuigingen, angsten en onvervulde behoeften zichtbaar. Deze inzichten zijn het begin van je persoonlijke helingsproces:
Je kunt leren omgaan met jezelf en met anderen op een diepere, meer verbonden manier — met open hart, in kwetsbaarheid en met vertrouwen.
Het is mogelijk om het emotioneel verwaarloosde kind in jezelf te helen. Je kunt leren een liefdevolle, aanwezige volwassene te zijn — voor jezelf én voor anderen.
Heb je behoefte aan begeleiding, dan help ik, Marja Postema je graag d.m.v. individuele coaching of de opleiding Emotioneel Meesterschap
Neem contact op via het contactformulier dan gaan we kijken wat voor jou de beste aanpak is.
OPLEIDING EMOTIONEEL MEESTERSCHAP
Deze diepgaande opleiding is een boeiende ontdekkingsreis naar de kern van je patronen, gebaseerd op de nieuwste inzichten in emotionele gezondheid, biografisch werken, innerlijk kind werk, karakterstructuren en traumawerk.
Met het bijbehorende boek ‘Emoties, wat moet ik ermee?’ krijg je waardevolle inzichten en handvatten voor jezelf en eventueel om cliënten te ondersteunen in hun emotionele reis.
Bereid je voor op een levendige, ervaringsgerichte ontdekkingsreis! Met een ideale groepsgrootte van maximaal negen deelnemers creëren we een veilige leeromgeving.
Mijn aanpak, voortgekomen uit 30 jaar ervaring, opleiding en persoonlijke proces, is bewezen effectief en helend, omdat de bron van ineffectief gedrag bloot gelegd wordt en belemmeringen oplost die, het vrijuit ervaren van emoties en de autonomie, blokkeren.
Voor iedereen die bezig wil zijn met bewustwording en persoonlijke ontwikkeling.
Voor iedereen die behoefte heeft aan verdieping, verheldering en aan het oplossen van hardnekkige patronen.
Voor iedereen die vat wil krijgen op verschillende vormen van conditionering en loyaliteit
De opleiding is geaccrediteerd door verschillende beroepsverenigingen.
Meld je aan via het contactformulier voor een gratis intake/kennismakingsgesprek
Coaching en de opleiding vinden plaats in Amersfoort.
Woon je te ver weg, maar wil je hier toch mee aan de slag?
Online cursus Ontspannen jezelf zijn.
Ik leer je allerlei beelden en ideeën over jezelf, die niet bijdragen aan jouw levensgeluk, los te laten. Ik bied je een stappenplan aan waar ik al meer dan 20 jaar mee werk en wat zijn effectiviteit heeft bewezen.
Lees meer over de online cursus Ontspannen jezelf zijn
