MODULE 6: EXPRESS YOURSELF
Emoties zijn universeel, ieder mens op aarde heeft emoties en gevoelens. Je hebt ze de hele dag door, vaak zonder dat je dit in de gaten hebt. Emoties en gevoelens geven je belangrijke informatie. Ze geven bijvoorbeeld informatie over wie je bent, over waar je blij van wordt, wat je lastig vindt om mee om te gaan, waar je naar verlangt, wanneer je iets teleurstellend vindt, waar je ongelukkig van wordt en waar je mee verbonden bent.
Veel mensen hebben het vermogen verleerd om de betekenis van emoties en gevoelens te herkennen en erkennen. Ze weten niet goed wat ze met hun verdriet, boosheid, vreugde, jaloezie of angst aan moeten? Ze hebben die gevoelens liever niet.  Als kind was je afhankelijk van je ouders om emoties en gevoelens toe te staan en te leren wat ze betekenen en hoe je ermee om moet gaan. Veel ouders zijn echter zelf niet in staat hier goed mee om te gaan. Ze kunnen hun kinderen niet leren, waar ze zelf onwetend en onvermogend in zijn.
Gedurende twee dagen krijg je vanuit verschillende methodieken toegang tot je emoties en gevoelens, zodat je ze kunt herkennen, ervaren en hun betekenis ontdekt.

Dag 1

Emoties en gevoelens maken zich kenbaar in je lichaam

Emoties en gevoelens ervaar je door contact met je lichaam te maken. Het lichaam heeft een natuurlijk vermogen om emoties en gevoelens te ervaren. Het lichaam liegt nooit. De wijsheid van je lichaam wijst je de weg in het omgaan met emoties en gevoelens.
Tijdens dag 1 maak je kennis met de volgende methoden:

Werken met spanning en ontspanning

Om emoties te kunnen ervaren is een juiste verhouding tussen inspanning en ontspanning nodig. Veel mensen leven onder druk van normen die ze zichzelf opleggen en die door anderen wordt opgelegd, in een staat van chronische overspanning. Ze zijn doorlopend bezig zichzelf te bewijzen, te presteren en te voldoen aan verwachtingen van zichzelf en anderen. Er ontstaat een overspanning die zorgt voor een samengebalde energie in het lichaam. Deze staat van overspanning maakt het moeilijk om emoties en gevoelens te ervaren. Dat geldt vooral voor emoties die lastig zijn om mee om te gaan. Mensen die leven in  een overspanning voelen zich meestal onrustig, gestrest en zijn snel prikkelbaar.
Andere mensen leven in een voortdurende staat van onderspanning. Ze hebben moeite om in beweging te komen, zijn vaak afwezig, reageren indirect en zijn meegaand. Ze hebben moeite om voor zichzelf op te komen. Vanuit een onderspannen toestand is er weinig gevoelsbeleving, behalve gevoelens van machteloosheid en betekenisloosheid.

Ademhaling waarnemen en reguleren

De manier waarop je ademhaalt heeft een enorme invloed op je vermogen te voelen en op het onderdrukken van emoties. Ademhaling wordt beïnvloed door spanning en ontspanning. Door middel van je ademhaling kun je de mate van spanning in je lichaam reguleren en het contact met emoties versterken.

Gronden: met beide benen op de grond staan

Gronden is een methode om het contact met je hele lichaam te versterken. Doordat je meer aanwezig bent in je lichaam is het makkelijker om emoties en gevoelens te ervaren.  Wanneer je niet gegrond bent, dan ga je zweven of leef je vanuit je hoofd. Dan is er een disbalans tussen denken en voelen. Door te gronden word je je weer bewust van gevoelens, behoeftes en van spanning in je lichaam. Gegrond zijn leidt tot meer zelfvertrouwen, stevigheid, energie en helderheid in je denken.

Aanraken

Wat doet een moeder instinctief wanneer haar een baby huilt? Ze tilt haar kind op en houdt het vast. Aanraking is, naast voeding, de allereerste behoefte van een baby. Het komt voort uit de behoefte aan bevestiging en aan veiligheid. Aanraken is een vorm van communicatie waarmee je iemand ten diepste kan bevestigen en geruststellen. Onze huid is een sterk zintuig met een diepe herinnering. Gebrek aan aanraking tijdens de eerste jaren is een vorm van emotionele verwaarlozing. Aangeraakt worden en aanraken zijn krachtige manieren om dichter bij je gevoelens te komen.

Spelen met emoties

Kinderen leren spelenderwijs hun gevoelens kennen. Spelen is een manier om uiting te geven aan emoties van blijdschap, verdriet, vreugde en angst. Kinderen zijn daar, in de eerste levensjaren, nog behoorlijk vrij in. Kind en gevoelens zijn één, totdat er conditionering voor in de plaats komt. Kinderen maken emoties expressief. Expressiespelen (dramatische vorming) zijn voor volwassenen uitstekende mogelijkheden om weer contact te maken met de onbevangenheid van het innerlijke kind en emoties te (leren) uiten. Door te spelen verdwijnt de emotionele lading die aan de emoties ‘vast zitten’ en worden ze luchtig en makkelijker hanteerbaar.

Dag 2

Stil staan bij gevoelens

Stilstaan bij je gevoelens is voor veel mensen moeilijk. Dat komt enerzijds omdat we er geen tijd voor hebben (nemen) anderzijds omdat we het lastig vinden om te voelen, vooral wanneer het om onaangename gevoelens gaat. Stilstaan bij je gevoelens brengt je dichter bij jezelf. Het is nodig om innerlijke rust en stabiliteit te vinden en om te kunnen bepalen hoe het werkelijk met je gaat. De vraag: ‘hoe voel je je?’ kun je niet goed beantwoorden wanneer je geen goed contact hebt met je gevoelens en emoties.
Wanneer je letterlijk gaat stilstaan, dus al je activiteit stopt, dan ontdek je dat er een innerlijke belevingswereld is, die druk is met gevoelens en gedachten. Je hebt ze de hele dag door. Het ene moment heb je een leuke ontmoeting en ben je enthousiast en geïnspireerd en voel je je blij, het volgende moment baal je omdat iets niet lukt en voel je je gefrustreerd. Even daarna voel je je teleurgesteld, omdat een leuke afspraak niet door gaat.
Tijdens de tweede dag gaan we stilstaan bij gevoelens en emoties.

 

Focussen een methode die de wijsheid van je lichaam aanspreekt

Focussen is een vaardigheid die je ondersteunt om te ontdekken waar en waarom je in je leven op bepaalde gebieden vastgelopen bent of waarom je geremd of verkrampt bent. Bij focussen geef je aandacht aan iets dat eerst nog vaag is maar waarvan je je bewust bent dat het aandacht vraagt. Als je bij dat ‘iets’ stilstaat en dat op een vriendelijke, uitnodigende manier doet, dan krijgt het de kans zich te ontvouwen, zodat het duidelijk wordt waar het om gaat. Dat geeft opluchting en fysieke ontspanning.

Een intens gevoel verdragen

Veel mensen zijn bang dat, wanneer ze emoties en gevoelens niet onderdrukken of controleren, ze erin verdrinken. Wanneer je ontdekt hoe emoties ‘werken’, dan ervaar je dat die angst onterecht is. Iedere emotie heeft een natuurlijk verloop. Net als een golf zwelt hij eerst aan en laat dan los. Dat kan van een paar seconden tot een paar minuten duren. Problemen ontstaan wanneer je de natuurlijke stroom van emoties tegenhoudt. Veel mensen zijn niet gewend emoties vrij en in volle omvang te laten stromen. Ze willen zich liever direct weer goed voelen.

Emotie is een gevoel in beweging

Het woord ’emotie’ komt van het Latijnse woord emovere, dat ‘bewegen’ betekent. Emoties zetten aan tot beweging. Angst, bijvoorbeeld, zet aan tot vechten of vluchten, boosheid zet ons aan tot begrenzen, liefde zet aan tot aanraken. De beweging die door emoties wordt opgeroepen, is een impuls die we in het lichaam ervaren. In deze module gebruiken we muziek om emoties op te roepen en te ontdekken welke impulsen je daarbij ervaart.  Daarnaast gebruiken we de fysieke ruimte om te experimenteren met beweging.

Werkwijze

Ervaringsleren volgens Kolb
We werken volgens het principe van het ervaringsleren ontwikkelt door David Kolb (1939) leerpsycholoog uit Amerika.
Vanuit de visie van Kolb begint leren bij de ervaring en ga je er vervolgens op reflecteren en verbanden leggen. De ervaring wordt binnen een theorie geplaatst. Door middel van ervarend leren krijg je gedegen inzicht in de werking en het effect van de verschillende methodieken die er zijn om emotionele intelligentie te ontwikkelen. Uiteindelijk beslis je waarmee je in de praktijk gaat experimenteren.
 

Resultaat

  • Je kunt je ademhaling waarnemen en reguleren
  • Je hebt het effect van gronden ervaren
  • Je hebt het effect van aanraking ervaren
  • Je kent de techniek van focussen
  • Je ervaart emoties en gevoelens als een belangrijke sleutel tot zelfkennis
  • Je leert op verschillende manieren  in contact te komen met je gevoelens
  • Je leert de signalen van je lichaam te herkennen en te vertalen in gevoelens 
  • Je ervaart jezelf als een geheel; lichaam geest en emotie.
  • Je ervaart meer rust in je hoofd
  • Je kunt beter de balans tussen spanning en ontspanning reguleren
Deel 2 van de opleiding Emotioneel Meesterschap kan alleen gevolgd worden nadat je deel 1 van de opleiding hebt gevolgd.
INTERESSANT ARTIKEL? Wil je het delen met je netwerk?
Scroll To Top