Bij het ouder worden stellen je lichaam en je psyché je herhaaldelijk voor uitdagingen.
Vertrouwde rollen vallen weg waardoor je je kwetsbaar voelt. Wanneer je verloren rondtast in een leeg leven, valt het niet mee de stem te horen vanuit de diepte die gezien en gehoord wil worden. Het is alsof dat deel opgesloten zit achter verdedigende muren, die je bespringt bij het verlaten van veilige, oude patronen. Bij de overstap naar een volgende fase ga je misschien andere kleren dragen, maak je een reis, verdiep je je in de natuur, in spiritualiteit, begin je een studie en geef je je lichaam meer aandacht.
De ontwikkelingstheorie ziet het leven als een serie fases, beginnend bij de geboorte.
Ze stelt dat bij het betreden van elke nieuwe fase een duidelijke verschuiving optreedt en dat elke fase ons voor haar eigen ontwikkelingsopdrachten stelt. Erik Erikson noemt de eerste fase ‘Vertrouwen tegenover fundamenteel wantrouwen”. Vertrouwen geeft motivatie en hoop in het leven van een kind.
Vertrouwen
De eerste stap tot het accepteren van de toekomst bij ouder worden is vertrouwen hebben dat je, wat er ook gebeurt, op de een of andere manier het ouder worden het hoofd kunt bieden, er zin en betekenis in kunt vinden, of er nu gezondheid of ziekte voor je in het verschiet ligt, rijkdom of armoede, leven of dood.
De overgangsfase in de midleven is ingrijpend omdat het perspectief van waaruit we het leven, de eigen ontwikkeling en de relaties met anderen bezien, wezenlijk van karakter verandert. Daardoor kan deze overgangsfase ingrijpend zijn. Freud zag de volwassenheid meer als een toneel waarop vroegere, onbewuste conflicten zich herhalen dan als een fase van verdere ontwikkeling.
Erikson gaat ervan uit dat men zich in iedere ontwikkelingsfase voor bepaalde nieuwe opgaven geplaatst ziet. Het volbrengen van die – voor iedere levensfase specifieke- taken vormt een noodzakelijke voorwaarde voor verdere groei en wie niet verder groeit stagneert. Het ontwikkelingspsychologische verschijnsel stagnatie duidt niet op een absolute stilstand, maar op het achterwege blijven van verder groei naar de taken die de volgende levensfase stelt. Wie in deze levensfase stagneert groeit dus niet door naar betrokkenheid bij anderen, met name de volgende generatie, maar blijft primair betrokken bij zichzelf.
Loslaten
Wie rond zijn veertigste stilstaat bij zijn eigen ontwikkeling en de gebeurtenissen uit zijn jongere jaren overziet, moet beseffen dat bepaalde elementen daaruit nooit meer zullen terugkeren. Mannen in de veertig wensen vaak dat ze als jongvolwassene niet zo verblind waren geweest door hun ambities. Door hun behoefte zichzelf te bewijzen, hebben ze zich de tijd niet gegund om te genieten van onvervangbare ervaringen met hun vrouw en kinderen. Voor velen wordt de dood voor het eerst zichtbaar en dit verandert soms geheel plotseling het levensperspectief.
Het opmaken van de tussenbalans, karakteristiek voor de midlifecrises, betekent een confrontatie met de kloof tussen droom en werkelijkheid: wat heb ik nagestreefd en wat heb ik in feite bereikt? Als je nog jong bent dan kun je het uitvoeren van je dromen nog uitstellen.
Voor iedereen betekent deze fase afstand nemen van zekere dromen, terwijl anderzijds geïnvesteerd kan worden in doelen die wel realiseerbaar zijn. Je kunt jezelf afvragen:
Was mijn streven niet te laag?
Was het de moeite waard daar zoveel voor op te offeren?
Wil ik op deze manier verder gaan?
Welke aspecten van mezelf heb ik onvoldoende tot hun recht laten komen?
De verhouding ten aanzien van de eigen ouders verandert.
Die zijn nu oud, minder vitaal en vaak gebrekkig. Ze verliezen de functie als degenen tegen wie je je kunt afzetten. Het heeft geen zin hen nog langer fouten te verwijten. Hun ouderdom stemt milder. Die mildheid kan ook gevoed worden door twijfels over de juistheid van de opvoeding van de eigen kinderen. De eigen kinderen komen in de puberteit en gaan zich afzetten.
Ouders kunnen zich ook gaan identificeren met een van hun kinderen.
Dit kind moet het gaan maken. Het succes van het kind is hun succes. En succes is datgene wat die ouder als succes voor ogen staat. Door zich te identificeren met het kind is de ouder in de gelegenheid zijn carrière over te doen. Die identificatie vervult hem met trots zolang het goed gaat en maakt plaats voor schaamte zodra het misgaat. Het uitgangspunt is niet de mogelijkheden die het kind in zich draagt, maar het toekomstperspectief dat de ouder zichzelf gedroomd heeft, een droom waarvan de ouder sinds kort is gaan beseffen dat hij die zelf niet meer zal realiseren. Het gevolg hiervan is een onredelijke houding wanneer het kind niet aan hun verwachtingen beantwoordt. Het kind staat hierdoor onder grote druk en als hij afhaakt en andere keuzes maakt laten de ouders hem vallen.
In het verleden was het normaal dat kinderen het voetspoor van hun ouders volgden. Dit gold voor de scholing, de beroepskeuze, de godsdienst en vaak ook voor de levenspartner.
Opvoeden is opvoeden tot zelfstandigheid. Ouders hebben het beste met hun kinderen voor en wat dat beste is ontlenen ze aan zichzelf.
De midlifecrises is een fase in je leven.
Zij stelt je in staat om na te denken over je leven, je lichaam, je geest en je relaties. Deze fase is zinvol en nodig om de rest van je leven een invulling te geven zodat je kunt voortbouwen op wat je in eerdere fases hebt geleerd en kunt loslaten wat je niet meer kan of niet meer nodig hebt. Vanaf onze geboorte moeten we voortdurend loslaten om een nieuwe ontwikkeling in ons leven mogelijk te maken.
In dit proces van het oude loslaten en ruimte maken voor nieuwe mogelijkheden kun je:
- Goed en liefdevol voor jezelf zorgen
- Bewust aan jezelf werken
- Eigen verantwoordelijkheid nemen
- Jezelf ontplooien en ontwikkelen
- Ideeën tot leven wekken
Je neemt afscheid van je kindertijd, van je jeugd en van je ouders
Na onze 40ste kan het steeds moeilijker worden om in een verlies de geboorte van iets nieuws te ontdekken. Dit wordt nog versterkt door de grote waarde die er in de huidige tijd gehecht wordt aan mooi en jong zijn, snelheid, prestaties. Ouder worden is dan alleen maar verlies van een mooi lichaam, verlies van snelheid, energie en vitaliteit. Verlies van gezondheid en productiviteit, steeds minder kunnen presteren. Ouder worden wordt daardoor iets waartegen je moet vechten. Het wordt geassocieerd met je tijd gehad hebben; verstarring, ouderwets, oubollig, niet meer meetellen.
Er gaat een deur achter je dicht maar als je naar de dichte deur blijft kijken zie je niet de vele nieuwe deuren die er voor je open kunnen gaan. Je moet opnieuw je koers bepalen, zorgen dat je de wind in de zeilen krijgt en houdt.
Het bespreken van de levensloop met al zijn keuzes, verwachtingen, teleurstellingen en frustraties kan ervoor zorgen dat je een reëel zelfbeeld ontwikkelt t.a.v. sterke en zwakke kanten, mogelijkheden en beperkingen.
Waarnemingsoefening:
- Zoek foto’s van jezelf uit van verschillende levensfases.
- Als je de foto’s naast elkaar legt zie je een voortdurende metamorfose.
- Wat neem je waar?
- Welke karaktertrekken meen je waar te nemen?
- Welke gevoelens roept de foto in je op?
- Wat spreekt uit het totaalbeeld?
- Welke titel zou je de foto geven?
Heb je behoefte om hier mee aan de slag te gaan?
Ik, Marja Postema, help je graag d.m.v. individuele coaching
Neem contact op via het contactformulier dan gaan we kijken wat voor jou de beste aanpak is.
OPLEIDING EMOTIONEEL MEESTERSCHAP
Voor iedereen die bezig wil zijn met bewustwording en persoonlijke ontwikkeling.
Voor iedereen die behoefte heeft aan verdieping, verheldering en aan het oplossen van hardnekkige patronen.
Voor iedereen die vat wil krijgen op verschillende vormen van conditionering en loyaliteit
De opleiding is geaccrediteerd door verschillende beroepsverenigingen.
Meld je aan via het contactformulier voor een gratis intake/kennismakingsgesprek
Woon je te ver weg maar wil je hier toch mee aan de slag?
Online cursus Ontspannen jezelf zijn.
Ik leer je allerlei beelden en ideeën over jezelf, die niet bijdragen aan jouw levensgeluk, los te laten. Ik biedt je een stappenplan aan waar ik al meer dan 20 jaar mee werk en wat zijn effectiviteit heeft bewezen.
Lees meer over de online cursus Ontspannen jezelf zijn
