Hoe kun je aan je relatie werken? -

Ben je er wel voor mij?

Heb je het gevoel dat je vrij je emoties kunt uiten in je relatie?

Voel je je veilig in de relatie?

Heb je het gevoel dat je jezelf mag zijn met al je gevoelens?

Heb je het gevoel dat je een gevoelsmatige verbinding hebt met je partner?

Ben je er wel echt voor mij?

Wanneer een van de partners concludeert dat de partner er niet voor je is, omdat je hebt ervaren dat je niet echt op je partner kan rekenen of dat je voelt dat er geen echte betrokkenheid is, is de kans groot dat je steeds meer de emotionele verbinding met elkaar verliest en de verwijdering groter wordt. Door vervolgens verwijten te gaan maken, wordt de verwijdering alleen maar groter. Uiteindelijk richt je je beiden op andere bezigheden en andere mensen. Op die manier nader je het einde van de relatie.

Het schijnt dat de voornaamste factor bij het voorspellen of een relatie mislukt, is het gebrek aan emotionele ontvankelijkheid en het verbreken van een veilige verbinding.

Kritiek of het uiten van teleurstelling wakkert de angst aan om verlaten te worden.

Partners hebben er vaak geen idee van wat de impact is van negatieve oordelen of het uiten van teleurstelling. Door een gevoel van kwetsing en/of paniek kun je je daardoor emotioneel gaan terugtrekken. Dit kun je niet voorkomen, want je voelt je altijd kwetsbaar, omdat je van je partner houdt. In die zin ben je afhankelijk in de liefde.

Waar partners vaak ook geen idee van hebben is dat je terugtrekken als reactie op kritiek, net zo erg kan zijn als kritiek krijgen.

Misschien trek je je terug omdat je de kwetsing of teleurstelling moet verwerken, maar als dat te lang duurt, je ontoegankelijk bent geworden en de afstand koud wordt, word je partner bang voor afwijzing en verlating. Hij of zij staat dan letterlijk in de kou. Er is geen betrokkenheid meer. Daarmee geef je aan dat er geen band meer is. Elke reactie is beter dan geen reactie. We beseffen niet hoe pijnlijk het negeren wordt ervaren. Niets voor niets noemen we dit; iemand doodzwijgen. Doodgezwegen worden leidt meestal tot intens verdriet, paniek of woede. Het is verbonden met totale afhankelijkheid van een kind in de liefdesrelatie met de moeder. Elke liefdesrelatie kan dit gevoel oproepen. Dat staat los van je leeftijd.

Hoe je aan je relatie kunt werken

Een liefdesrelatie loopt enerzijds schade op door langdurig onenigheid, conflicten en ruzies die niet goed worden opgelost en anderzijds door een plotselinge breuk zoals vreemdgaan van je partner. In het eerste geval verdwijnt langzaam de betrokkenheid, geborgenheid en de genegenheid en in het tweede geval is het vertrouwen in een keer verloren gegaan en kan er een gevoel van paniek ontstaan.

Wanneer de liefde begint af te brokkelen, ontbreekt het aan onderlinge afstemming, betrokkenheid en verbinding. Het wordt steeds moeilijker om kwetsbaar te zijn. Als je je niet meer veilig voelt ga je een muur bouwen om jezelf te beschermen. De geliefde wordt steeds meer een vijand.

Ruzies zijn niet het probleem, zolang er maar steun en genegenheid is in de relatie. Maar wanneer de intieme verbinding verloren gaat door een patroon van eisen en terugtrekken, gaat het bergafwaarts.

Door gevoelens van paniek dat je de verbinding kwijtraakt kan enerzijds de woede de overhand nemen als reactie op een houding van ongevoeligheid die ontstaat als verdediging. Het is moeilijk om door het gedrag heen te kijken en de woede te zien als een wanhopige roep om verbinding en het terugtrekken als een angst om afgewezen te worden.

Het helpt als je deze krachten gaat begrijpen die de relatie dreigen te vernietigen; de aanval en de verdediging door zich terug te trekken.

Zelfreflectie en uitwisseling met je partner:

Welke kritiek van je partner vind je moeilijk te verteren?

Welke opmerkingen maken je angstig voor afwijzing of verlating?

Welk gedrag kwetst je of vind je pijnlijk omdat je je daardoor voelt afgewezen of veroordeelt?

Op welke momenten voel je je veilig bij je partner?

Op welke momenten heb je het gevoel dat er een verbinding is?

Hoe veiliger je je voelt, des te minder je geneigd bent tot aanval en verdediging, die de onveiligheid in stand houden.

Hoe veiliger je je voelt in de relatie des te beter ben je in staat om emoties te tonen. Als je in staat bent om je emoties en gevoelens te uiten dan weet de ander waar jij staat en wie jij bent. Maar het tonen van te veel emotie kan weer overweldigend en verwarrend zijn voor je partner. De mate waarin je met je eigen emoties kunt omgaan, zorgt ervoor tot in hoeverre je in staat bent om af te stemmen op de emoties en gevoelens van je partner en empathie te voelen. Wanneer je in beslag genomen wordt door angst, zul je de emoties van de ander niet (goed) waarnemen.

Liefde kan een overvloed aan positieve emoties brengen: vreugde, vertrouwen, nieuwsgierigheid, speelsheid, betrokkenheid, geborgenheid, belangstelling, aandacht, tederheid en openheid.

Helaas raken we deze positieve gevoelens in de loop der jaren kwijt en nemen verwijten en teleurstelling de overhand.

Het is een grote uitdaging om open te blijven staan voor elkaar, terwijl je je niet laten wegvagen door de emoties van de ander, door schuldgevoelens of door het idee dat het nooit goed is wat je doet. In deze wisselwerking kun je geconfronteerd worden met oude angsten, bijvoorbeeld de angst dat je niet goed genoeg bent of de angst dat je de ander niet durft te vertrouwen.

Veilig verbonden partners komen er na kwetsuren en conflicten eerder weer bovenop dan vermijdende en angstige partners. Ze herkennen beter de invloed die ze hebben op hun beminde en kunnen gemakkelijker toegeven dat ze de ander misschien hebben gekwetst.

Succesvolle paren zijn geneigd om momenten van afstand in hun relatie en de invloed ervan op de relatie openlijk te erkennen. Ze delen hun emoties en spreken het uit wanneer ze zich gekwetst voelen of er spijt van hebben dat ze de ander verdriet hebben gedaan.

Uit: Laat me niet los (Sue Johnson)

Wat is er nodig om meer betrokkenheid te creëren?

De eerste stap is het herkennen van destructief gedrag en het neutraal uitwisselen van dit gedrag zonder elkaar verwijten te maken. Het vraagt om beiden alert te zijn op de kleine pijnlijke reacties en gedrag en deze serieus te nemen. Een liefdesrelatie is nooit statisch, want ga maar na voor jezelf, jij bent ook niet statisch. Een robot is statisch. Als mens hebben je het ene moment behoefte aan verbinding en een luisterend oor en een ander moment heb je behoefte om even op jezelf te zijn. Hier kunnen ook nog eens grote verschillen in zijn; de ene mens wil veel delen en een ander mens wil veel op zichzelf zijn. Hoe moet je elkaar dan vinden?

De tweede stap is het proces van afstemmen, loslaten en afstemmen. Dat is een zoektocht en een ontdekkingstocht zonder verwijten over en weer. In dit proces speelt mee hoe je je als kind hebt gehecht; veilig of niet veilig.

Mensen die veilig gehecht zijn hebben geleerd dat kortdurende verlies van verbinding niet catastrofaal is maar aanvaardbaar en dat een ander klaarstaat om ons te helpen bij het herstel van de verbinding. Degenen die angstig gehecht zijn hebben een andere les geleerd; dat ze niet op een ander kunnen vertrouwen om de verbinding te herstellen. De vermijders hebben een nog hardere les geleerd: niemand komt je helpen als je in nood zit, wat je ook doet, dus je kunt maar beter helemaal geen verbindingen aangaan.

Uit: Laat me niet los (Sue Johnson)

In een veilige band:

Kun je je gevoelsmatig inleven in je partner

Kun je de gevoelens en behoeften van je partner serieus nemen

Kun je troost en zorg geven

Ben je betrokken

Je partner geruststellen dat je van hem/haar houdt en hem/haar waardeert, draagt het sterkst bij aan een gezonde relatie.

Ben je nogal teruggetrokken en op jezelf?

Dan kun je ervan uitgaan dat je als kind de hechting bent gaan vermijden. Dat wordt een belangrijke uitdaging voor je om meer betrokken te worden en aanwezig te zijn, terwijl je die behoefte niet voelt. Het gaat erom dat je verantwoordelijkheid neemt voor de relatie. Een relatie is geen relatie wanneer je alleen samenwoont en ieder zijn eigen gang gaat. Waarom ben je met deze partner? Een relatie dient gevoed te worden anders gaat ze dood.

Heb je veel verwijten naar je partner?

Voor jou is de uitdaging om je meer kwetsbaar op te stellen. Dat betekent dat je onderzoekt wat de pijn achter de woede is. Denk aan eenzaamheid, hulpeloosheid of jaloezie. Daarnaast gaat het erom jouw behoefte te verwoorden in een vraag. De aanval zorgt voor onveiligheid. Je kunt je partner helpen open te staan door met zorg te delen wat je bezighoudt en te accepteren dat er mogelijk angst is voor overweldigende emoties.

Wil je aan je relatie werken?

Ik, Marja Postema, help je graag d.m.v. individuele coaching of relatiecoaching

Neem contact op via het contactformulier voor een gratis kennismakingsgesprek. Dan gaan we kijken wat voor jou of jullie de beste aanpak is.

Voel je weer verbonden met je partner met behulp van de gratis Relatiescan

De Relatiescan bestaat uit 30 vragen die je eerst voor jezelf invult en vervolgens deelt en bespreekt.

Heb je te vaak last van verwijten en ruzie met je partner?

Om ruzie te kunnen voorkomen moet je wel met elkaar kunnen praten. Wanneer dat lukt, ervaar je een diepe emotionele band. Met behulp van de online cursus Probleemloos communiceren met je partner leer je om gestructureerd in alle rust, aandacht te besteden aan jullie relatie. Samen werk je aan het herstellen en versterken van de wederzijdse liefde.