Emotionele verwaarlozing in de kindertijd
Wanneer je partner emotioneel niet beschikbaar is, dan is de kans groot dat hij/zij in de kindertijd emotioneel is verwaarloosd, waardoor je partner niet heeft geleerd emotioneel open te staan en te delen wat er zoal door hem/haar heen gaat. Een andere term die gebruikt wordt is affectieve verwaarlozing.
Affectieve of emotionele verwaarlozing houdt in dat iemand als kind niet de aandacht, geborgenheid, liefde, bevestiging en emotionele steun heeft gekregen waar het als kind behoefte aan heeft. Het kind heeft ouders gehad die zelf emotioneel zijn verwaarloosd of ouders die een kritische en afwijzende manier van opvoeden hadden. Het laatste is naast verwaarlozing ook emotionele mishandeling.
Naast emotionele verwaarlozing in de kindertijd zijn er ook andere mogelijke oorzaken zoals autisme, Asperger of posttraumatische stress. Was je partner eerst wel emotioneel beschikbaar maar de laatste tijd niet meer dan zijn er andere oorzaken bijvoorbeeld dat hij/zij last heeft van een burn-out, depressie, oververmoeidheid of afstand neemt vanwege een geheime relatie.
Loop je tegen een muur aan?
Je houdt van je partner maar je merkt dat je een bepaalde verbinding mist of dat je je regelmatig alleen en eenzaam voelt.
Heb je het gevoel dat je op eieren loopt wanneer je het over gevoelens of over de relatie wilt hebben? Bijvoorbeeld over je gevoel van eenzaamheid of frustratie dat je je partner niet kunt bereiken.
Ben je gestopt met het delen van je emoties. Heb je geleerd jezelf in te houden?
Ben je bang als je kritiek geeft dat je je partner kwetst of dat je een onaardige reactie terugkrijgt en je daardoor zelf gekwetst wordt? Herken je dit inhouden uit je gezin van herkomst?
Heb je het gevoel of merk je op dat jij de enige bent die investeert en moeite doet voor de relatie?
Hoe herken je een emotioneel onbereikbare partner?
Mensen die emotioneel onbereikbaar zijn, hebben moeite om hun emoties te tonen en over hun gevoelens te praten. Ze hebben de neiging hun eigen leven te leiden en daar weinig over te delen. Je herkent een emotioneel niet beschikbare partner dus aan een grote mate van afstandelijkheid en afwezigheid. Ze zijn niet bereid om echt in een relatie te investeren. Ze hebben ook geen voorbeeld gehad hoe dat moet. In een relatie investeren betekent dat je bespreekt hoe je samen je liefde vormgeeft. Daar hebben mensen hele verschillende ideeën en verwachtingen over. Als dit niet besproken wordt weet je niet van elkaar wat je van de relatie verwacht.
Daarnaast herken je emotionele onbereikbaarheid aan een gebrek aan communicatie. Doordat je partner weinig vertelt en weinig vraagt weet je vaak niet waar hij/zij mee bezig is en wat je partner bezighoudt. Gesprekken gaan over ditjes en datjes, wetenswaardigheden, praktische zaken en dingen die gedaan zijn en die je nog gaat doen. Wanneer je de relatie wilt bespreken of zijn/haar afstandelijke gedrag, dan krijg je terug dat je niet zo moeilijk moet doen of dat jullie het toch goed hebben samen. Jouw gevoelens en behoeftes worden niet serieus genomen omdat hij of zij niet weet hoe hier mee om te gaan op een volwassen manier.
Je kunt een emotioneel onbereikbare partner ook herkennen aan het vermijden van fysieke intimiteit. Daar bedoel ik geen seks mee. Seks kun je zelfs op een emotioneel afstandelijke manier hebben. Met fysieke intimiteit bedoel ik een aanraking, een knuffel en oogcontact. Vooral wanneer je emotioneel bent heb je behoefte aan een schouder om uit te huilen en iemand die je bevestigt in je gevoelens. Doormiddel van oogcontact kun je echte verbinding ervaren. Zoals gezegd wordt, zijn de ogen de spiegel van de ziel. Maar deze intimiteit veroorzaakt onrust en stress bij iemand die afgesloten is van zijn/haar emoties en daardoor ook geen verbinding kan maken met emoties van anderen.
Uiteindelijk blijft jullie relatie oppervlakkig. Je leert elkaar niet echt kennen en je kunt geen emotionele verbinding aangaan, waardoor je niet gezien en gehoord wordt in wie je bent en hoe je jouw leven en de relatie ervaart.
Wanneer je herkent en erkent dat emotionele verwaarlozing in de kindertijd (van je partner of van jullie beiden) een effect heeft op jullie relatie kun je het gaan hebben over:
Het gegeven dat je partner, jij of beiden moeite hebt met het herkennen en erkennen van emoties.
Dat je moeite hebt om een gevoelsverbinding te maken. Daardoor ben je geneigd dingen te doen, te vermijden of oplossingen te bedenken.
Dat het geen bewuste ondermijning van de relatie is, je hebt niet geleerd om met emoties om te gaan.
Dat je kunt leren om opnieuw je emoties te herkennen en erkennen.
Dat je vaardigheden kunt leren om dit met elkaar te bespreken.
Dat je een relatie met meer verbinding en intimiteit kunt ontwikkelen.
Om uit het patroon te stappen van duwen en trekken zul je beiden bereid moeten zijn om in de relatie en in je eigen ontwikkeling te investeren.
Hoe kom je dichter bij elkaar?
Nieuwsgierig zijn naar elkaar zodat je beiden de deur open kunt zetten naar alles wat je voelt en denkt. Want dan word je echt gezien en serieus genomen. Besef dat je partner je niet bewust buiten sluit. Het is een oude conditionering. Het is een gewoonte geworden. De eerste stap in toenadering is je bewust worden van de afstand en het verlangen naar meer verbinding. Wil je partner dat ook?
Het kan een mooi begin zijn om over je kindertijd te delen en wat je hebt gemist of waar je aan moest voldoen.
Het zal een reis worden met vallen en opstaan, waarbij je allerlei belemmeringen tegen zult komen zoals het wantrouwen of er wel echte interesse in je is. Maar ook opgespaarde boosheid dat je partner niet bereikbaar is geweest. Ga eens na of dit een boosheid is die je als kind al hebt opgebouwd ten aanzien van je onbereikbare ouders. Hier kun je een andere uitlaatklep voor gaan zoeken.
Om dichter bij elkaar te kunnen komen in de relatie, helpt het als je rekening houdt met de beschermingsmechanismen van je partner en van jezelf.
Een beschermingsmechanisme is bijvoorbeeld dat je dichtslaat en blokkeert, of dat je je gaat verdedigen omdat je je bekritiseert voelt of dat je juist in de aanval gaat als je je bekritiseert voelt of dat je vindt dat je een slecht persoon bent waardoor je jezelf pijnigt met zelfverwijt of schuldgevoelens.
Besluit dat je zonder zelfverwijt of verwijt het onderwerp van emotionele onbereikbaarheid wilt bespreken met als doel elkaar beter leren begrijpen. Je kunt aangeven dat je het gevoel hebt dat je iets mist in de relatie of dat je bang bent dat er een verwijdering ontstaat.
Je kunt aangeven dat je de effecten van emotionele verwaarlozing in de kindertijd op de relatie wilt onderzoeken. Dat het niet over schuld gaat maar om elkaar leren begrijpen.
Je relatie herstellen met behulp van emotionele en communicatieve vaardigheden.
Emotionele vaardigheden gaan over het herkennen en erkennen van gevoelens en emoties bij jezelf en bij je partner.
Communicatieve vaardigheden gaan over duidelijk vertellen wat je voelt, goed kunnen luisteren en samenvatten.
Gebruik de emotionele intelligentie test om van gedachten te wisselen over het omgaan met emoties.
Gebruik de emotielijst de komende weken elke dag, gedurende een maand en ga aan het eind van de dag na welke emoties je hebt ervaren. Wissel dit met elkaar uit.
De volgende maand ga je je richten op de gevoelservaringen van je partner. Hiervoor kun je ook de emotielijst gebruiken. Je let op de lichaamstaal en (gezicht) expressie van je partner. Aan het eind van de dag deel je elkaars bevindingen en weet je of je je partner goed hebt waargenomen.
Reageren op het moment.
Wanneer je deze vaardigheden voldoende hebt geoefend kun je gaan oefenen on het moment dat je een emotie waarneemt bij je partner. Dat kun je het beste doen door middel van een vraag bijvoorbeeld; Ben je boos? Heeft dat jou gekwetst? Is dat een teleurstelling voor je?
Of door een waarneming en een vraag bijvoorbeeld; Het lijkt dat je gefrustreerd bent, klopt dat? Je ziet er verdrietig uit, klopt dat?
Wanneer je interpretatie wordt bevestigd zul je een moment van emotionele verbinding ervaren. Als het niet klopt leer je elkaar beter kennen.
Bevraag elkaar regelmatig op gevoelens ook als je niets waarneemt door bijvoorbeeld te vragen: Hoe was dat voor jou? Wat voel je daarbij? Wat raakte je?
Door bewust tijd te nemen om op elkaars gevoelens te reageren, raak je gewend aan deze vorm van communiceren.
Geduld en compassie
Jezelf laten zien met al je gevoelens is voor iedereen kwetsbaar maar vooral voor mensen die in hun jeugd niet het vertrouwen hebben gekregen dat ze er mogen zijn met al hun emoties. Dat maakt het dubbel kwetsbaar. Daarnaast is het emotionele deel vaak geheel verdwenen uit hun bewustzijn. Dat vraagt geduld en compassie.
Geduld omdat het een lange weg zal zijn waarin je partner en wellicht jezelf ook kan leren om emoties eerst te herkennen, vervolgens te erkennen en te leren uiten en delen.
Wanneer je je frustraties laat gaan en boos wordt is de kans groot dat je partner dichtslaat. Uiteraard is het begrijpelijk dat je ongeduld en frustratie ervaart. Dat mag er zijn maar ga deze emoties delen bij een vriend(in), die zich daardoor niet aangevallen voelt.
Is het zwaar om alleen te dragen, dan help ik je graag in dit proces.
Blijft je partner een muur om zich heen bouwen?
Kun je hem/haar na alle moeite die je hebt gedaan toch niet bereiken?
Dan heb je een aantal opties. Je laat het los, gaat je eigen gang, wat je al gewend was en wacht af of dat tot een beweging leidt. Op een gegeven moment is het belangrijk om na te denken over waar je grens ligt. Wanneer heb je het punt bereikt dat je klaar bent met investeren? Als dat het geval is en je op het punt staat om de relatie te verbreken heb je een laatste optie. Je geeft je partner een laatste kans door in relatietherapie te gaan. Mocht hij/zij daar niet in mee gaan dan verbreek je de relatie. Dit zou nog tot een verrassende wending kunnen leiden, omdat door een duidelijke grens te stellen een ander toch even wakker geschud wordt.
Wil je de relatie niet opgeven?
In dat geval kun je besluiten een bevredigende invulling te geven aan je eigen leven. Mensen te ontmoeten waar je emotionele verbinding mee hebt. Bevredigende activiteiten ondernemen. Je eigen leven gaan leiden waar je blij mee bent naast het bestaan met je partner.
Ik, Marja Postema, help je graag bij het herstellen van de effecten van emotionele verwaarlozing in de kindertijd
Dat kan via coaching of de opleiding Emotioneel Meesterschap.
Meld je aan via het contactformulier voor een gratis intake/kennismakingsgesprek
OPLEIDING EMOTIONEEL MEESTERSCHAP
Voor iedereen die bezig wil zijn met bewustwording en persoonlijke ontwikkeling
Voor iedereen die behoefte heeft aan verdieping, verheldering en aan het oplossen van hardnekkige patronen
Voor iedereen die vat wil krijgen op verschillende vormen van conditionering
Meld je aan via het contactformulier voor een gratis intake/kennismakingsgesprek