Hoezo OUD!?

Is er nog een zinvol leven na je pensioen?

In je leven kunnen bepaalde zienswijzen onbeweeglijk worden, bijvoorbeeld de manier waarop je jezelf ziet of de manier waarop je je levensloop beleefd. Het gangbare beeld van de menselijke levensloop is eerst leren dan werken en ten slotte uitrusten. De eenzijdige manier waarop vaak tegen ouder worden wordt aangekeken, ontken je het innerlijke vermogen om te groeien, te veranderen en je te ontwikkelen. Het vermogen om oude beelden van jezelf los te laten waardoor iets nieuws in het leven geboren kan worden.

Je innerlijke vermogen om je te ontwikkelen kan je leven verrijken en het kan een tegenwicht bieden tegen het lichamelijk ouder worden.

Het kan voorkomen dat alleen het lichamelijke verouderingsproces je beleving van het ouder worden bepaald. Vermogens die het kind van nature heeft als verwondering, onbevangenheid, openheid, beweeglijkheid, creativiteit en de wil om nieuwe ervaringen op te doen, kun je in je leven ontwikkelen. Het verlies van de jeugd hoef je dan niet te compenseren door op een krampachtige manier jong te willen blijven.

Door bewust stil te staan bij het verleden kun je tot inzichten komen, die belangrijk zijn voor je toekomst. Wat achter je ligt is oud, het ligt vast en is niet meer te veranderen. Wat voor je ligt is wat je toekomt, het is jong en daar is nog van alles mogelijk.

Verleden, heden en toekomst:

1. Hoe zag het leven eruit dat achter je ligt?
2. Wat heb je ontwikkeld?
3. Waar ben je dankbaar voor?
4. Wat heeft het leven tot nu toe gebracht en wat heeft het genomen?
5. Welke mensen, welke ontmoetingen waren belangrijk voor jouw ontwikkeling?
6. Heb je bereikt wat je wilde?
7. Welke teleurstellingen heb je ervaren?
8. Waar houd je je nog aan vast?
9. Wat weerhoud je ervan de fase die achter je ligt los te laten?
10. Hoe ervaar je het loslaten van je baan?
11. Gaat dit ook gepaard met verlies van status?
12. Ben je ook blij dat je van bepaalde dingen verlost bent?
13. Wat betekent werk voor je?

De manier waarop je tegenover het verleden staat

Een terugblik is van belang om te kunnen onderkennen wat de dingen zijn die je echt moet loslaten, omdat ze je verdere ontwikkeling zouden kunnen belemmeren, als je eraan zou vasthouden. De manier waarop je tegenover het verleden staat, de manier waarop je het verleden loslaat is van invloed op de manier waarop je in het nu en in de toekomst tegenover de wereld, tegenover jezelf en tegenover andere mensen staat.

Het is van belang dat je je ervan bewust bent wat je op een bepaald moment in je leven moet loslaten. Omdat je dan kan gaan ontdekken wat je moet veranderen en wat je kunt gaan doen om de ontstane leegte vruchtbaar te maken.

Wrok, verbittering, rancune, frustraties kunnen je leven en het leven van anderen vergiftigen en nieuwe mogelijkheden in je leven belemmeren. Het is belangrijk deze negatieve gevoelens uit te spreken en als realiteit te onderkennen.

In plaats van de vraag te stellen ‘wat de zin van je leven is’, kun je beter de vraag stellen ‘Hoe geef ik mijn leven zin”.

Belangrijke waarden die je aan een baan beleefd:

• Geld verdienen en jezelf of je gezin daarmee te kunnen onderhouden.
• Contacten met andere mensen
• De mogelijkheid creatief te werken, ergens vorm aan te geven.
• Iets maken dat andere mensen nodig hebben.
• Anderen opleiden, eigen vaardigheden en kennis overdragen.
• Beleving van eigenwaarde omdat je iets tot stand brengt.
• Het gevoel zinvol bezig te zijn.
• Ritme en structuur in het leven. Het ritme van de werkweek en het weekend.
• Een uitdaging hebben.
• Initiatief kunnen nemen.
• Verantwoordelijkheid dragen.
• Anderen kunnen helpen.
• Leiding kunnen geven
• Jezelf kunnen ontwikkelen.
• Maatschappelijke status.

Het beeld van de mens als een machine

Het beeld van de mens als een machine heeft tot gevolg dat dit beeld ook het beleven van het ouder worden beïnvloed. Een machine wordt steeds minder waard, wordt afgeschreven en vervangen door een nieuwe machine. Het is niet vreemd dat ouderen vaak zeggen: ik heb het gevoel afgeschreven te zijn, afgedankt, een stuk gereedschap dat weggegooid wordt etc. Het heeft tot gevolg dat er een overwaardering is ontstaan voor waarden die samenhangen met het lichaam: gezondheid, vitaliteit, aantrekkelijkheid, krachtig, sportief, productief etc.

Ziekte, pijn, handicap, ouder worden en sterven kunnen vanuit dit gereduceerde mensbeeld alleen gezien worden als een bedrijfsstoring. Als je alleen de lichamelijke veroudering van de mens ziet, dan kun je je niet voorstellen dat zich in het innerlijk van de mens een rijkdom aan wijsheid, creativiteit en liefde nestelt.

Hoe beleef je je ouder worden?

1. Wat wil je met het leven dat voor je ligt?
2. Waar put je inspiratie uit?
3. Zijn er dingen waar je tegen opziet?
4. Welke nieuwe uitdagingen zoek je?
5. Wat wil je graag verder ontwikkelen in jezelf?
6. Waar zou je je voor willen inzetten?
7. Waar zie je tegenop?
8. Welke ervaring, deskundigheid, kennis, creativiteit heb je te bieden?
9. Wat verwacht je van de toekomst?
10. Wat is je grootste wens voor deze nieuwe levensfase?

Wat zijn kwaliteiten van de ouder wordende mens: 

• Het vermogen om waar te nemen.
• Het vermogen om vragen te stellen waardoor de ander ruimte krijgt om zijn verhaal te vertellen.
• Het geven van inzicht en wijsheid, waardoor de ander verder kan.
• Bemoediging, waardoor de ander de kracht krijgt verder te gaan.
• Compassie en mededogen voor het lijden van anderen.
• Aandacht en waardering voor het kleine.
• Levenservaring en daardoor een genuanceerder beeld op gebeurtenissen.

Creativiteit en verbeeldingskracht 

Verbeelding, fantasie en creativiteit zijn vermogens die we ook op oudere leeftijd nog tot ontwikkeling kunnen brengen. Het is een verborgen mogelijkheid die je leven kan verrijken en innerlijke tegenwicht kan bieden tegen het lichamelijk ouder worden. De enige voorwaarde is dat je je ervoor openstelt, dat je iets onbekends en nieuws durft aan te gaan en dat je een stem in jezelf overwint die zegt “dat kan ik niet ”of ”dat is niets voor mij”.

Creativiteit is ons vermogen om te scheppen, vorm te geven. Als je naar je leven kijkt, ben je op allerlei manieren creatief bezig, alleen noem je dat niet zo. In het werk, bij het oplossen van problemen, opvoeden van kinderen, inspelen op veranderingen, loslaten van oude levenspatronen, omschakelen en aanpassen aan een nieuwe baan of een nieuwe woonomgeving etc.

Als je ouder wordt kan je innerlijke beweeglijkheid, het vermogen om te kunnen schakelen en iets nieuws te proberen achteruitgaan.

Je loopt gevaar in oude vertrouwde levenspatronen te blijven hangen, of in oude denkpatronen, opvattingen of oordelen. Je hebt uitdagingen en prikkels nodig die je creativiteit stimuleren, zodat je ook als oudere een creatieve levenshouding kunt behouden.

Een schilderoefening met drie kleuren verf: rood, geel en blauw.

Sta stil bij de vraag wat kleuren eigenlijk voor je betekenen. Als we kijken naar uitdrukkingen in onze taal dan blijkt dat kleuren te maken hebben met ons gevoelsleven:

Zo groen als gras, een groentje, ontgroenen, je groen en geel ergeren.

Zo rood als een pioen, over de rooie gaan, rood staan, het schaamrood op de kaken.

Iets blauw, blauw laten, een blauwtje lopen, een blauwe maandag.

Een bruine arm halen, een wit voetje halen, iets zwart inzien, een zwartkijker, zwartwerker, alles zwart-wit zien, kleur bekennen, er gekleurd opstaan, vertellen in kleuren en geuren.

In de uitdrukkingen kunnen we ook zien dat iedere kleur een andere emotie tot uitdrukking brengt. Kleuren hebben te maken met gevoelens, stemmingen, smaak.

De natuur als inspiratiebron

Welke ervaringen, gevoelens, herinneringen heb je aan de natuur, als je teruggaat naar de kindertijd?

Hoe komt het dat de verwondering en de sterke verbondenheid met de natuur, die je als kind kon beleven, vaak verdwenen is?

De belangstelling, het enthousiasme, de eerbied en verwondering voor de grote wijsheid in de natuur bieden een krachtig tegenwicht tegen het onvermijdelijke proces van ouder worden. Je kunt de natuur beleven als een grote leermeester en heelmeester. De verwondering die je kan ontwikkelen in de natuur stimuleren je innerlijke beweeglijkheid en kunnen je de ervaring geven dat er nog heel veel te ontdekken valt.

Waarnemingsoefening:

Bekijk regelmatig dezelfde boom, volg de veranderingen aan de boom door de seizoenen.

Bekijk regelmatig de wolken.

Volg het groeiproces van een plant; zaaien, ontkiemen, groeien, bloeien, zaad en vruchtvorming, verwelken en afsterven.

Volg bepaalde vogels in de tuin in het voorjaar als ze een nest bouwen, eitjes leggen en het voeren van de jongen.

Culturele invloed

Met het ouder worden veranderen we in fysiek, psychologisch, verstandelijk en geestelijk opzicht. Hoewel de ouderdom in sommige samenlevingen met eerbied en respect benaderd wordt, beschouwen wij westerlingen haar maar al te vaak als iets afschrikwekkends.

In bepaalde culturen zoekt men de oude leden van de stam op voor advies en leiding.  De stamoudsten zijn wijs en hun blik gaat dieper dan de oppervlakte, omdat ze de diepten ervaren hebben. Ze zijn de hoeders van de culturele tradities, degenen die de oude verhalen vertellen, degenen die de weg kunnen wijzen omdat ze die zelf zijn gegaan. In onze cultuur worden ouderen gezien als beklagenswaardige zielenpoten in plaats van als gidsen en leraren. (Oudwijf, ouwe zeur, ouwe zielenpoot, ouwe zak, ouwe taart)

Mannen spannen zich in om hun machogedrag vol te houden. Vrouwen spannen zich in om er jong uit te blijven zien.

In een cultuur waarin een jeugdige persona de opperste waarden vertegenwoordigt, lijken deze inspanningen een absolute noodzaak. Maar het jeugdige gezicht en figuur, de vroeger zo alerte geest, het uithoudingsvermogen en de soepelheid van het lichaam lijken alle te verdwijnen. Bij het ouder worden moeten we inderdaad meer aandacht schenken aan ons gewicht, aan ons voedingspatroon en aan onze lichaamsbeweging. Voor hen die gewend zijn de meeste waarde te hechten aan de schoonheid en leefstijl van de vroege volwassenheid, is dit een moeilijke periode.

Levenskunst

Mogelijk heb je nog vele jaren voor je, maar in de wanhoop van het achteruitgaan kan de levenslust verdwijnen. Je vlucht in bezeten activiteiten, zodat je het te druk hebt om na te denken, of je zinkt steeds dieper weg in een verlammende depressie. Je zit in een overgangsfase of je het nu leuk vindt of niet. Niemand vertelt je hoe je met deze veranderingen om moet gaan en hoe je de oude manier van in de wereld staan kan zijn, kan loslaten, om ruimte te maken voor het nieuwe.

Het prachtige woord Levenskunst bestaat uit twee woorden: leven en kunst. Leven hangt samen met groei, ontwikkeling, in beweging blijven, verandering, verbinden en loslaten.

Kunst hangt samen met een idee, een gedachte, een gevoel tot uitdrukking brengen. Vormgeven doormiddel van woorden, kleuren, klanken, of door middel van materiaal zoals steen, klei, hout, metaal. Levenskunst is voortdurend op weg zijn, in beweging zijn en proberen scheppend in het leven te staan, vormgeven aan het eigen leven, bezig zijn met menswording. Een mens is voortdurend in wording. Levenservaringen kunnen leiden tot nieuwe inzichten. Tegenslag en verdriet kunnen worden omgevormd in wijsheid en mildheid. Negatieve ervaringen kunnen inzichten geven die leidden tot nieuwe keuzes.

Bewust ouder worden.

Wanneer je weet dat er meer is dan je ziet, kan een deel van je buiten het dagelijkse leven gaan staan. Op die manier kun je spirituele antwoorden krijgen op je problemen. Oud worden is voor velen niet gemakkelijk. Leven ook niet, en doodgaan al evenmin. We verzetten ons tegen het onvermijdelijke, en daardoor lijden we.

Het is belangrijk dat we inzien dat we iets ZIJN dat onveranderlijk, mooi en volledig bewust is. Een perspectief voor de ziel.

In de westerse cultuur hechten we veel meer waarde aan informatie dan aan wijsheid. Er is een groot verschil tussen die twee. Informatie behelst het verzamelen, organiseren en verbreiden van feiten, het opslaan van materiele gegevens. Wijsheid heeft een andere, even belangrijke functie: het leeg maken en tot rust komen van de geest, het gebruiken van het hart en de alchemie van rede en gevoel. Bij wijsheid nemen we afstand en bekijken het geheel, waarbij we onderscheiden wat van belang is en wat niet en overwegen we de betekenis en de diepgang van de dingen. Wijsheid is een van de weinige zaken in het leven van de mens die niet achteruitgaan met ouder worden.

Als wijze ouderen beschik je over het vermogen om eigenschappen te ontwikkelen die de wereld broodnodig heeft. Namelijk aanmoedigende eigenschappen, geduld, bespiegeling, rechtvaardigheidsgevoel en de humor die voortkomt uit een lange ervaring. Wereldse successen brengen niet de innerlijke vrede en rust.

Wat nodig is om het proces van het ouder worden als een helend pad voor te stellen, is het inzicht dat we meer zijn dan ons lichaam en onze geest. Zielsbewustzijn biedt de mogelijkheid afstand te nemen van je fysieke en geestelijke toestand en te zien wie je in wezen bent. Je hebt het vermogen ouder te worden zoals je zelf verkiest. Het is het denkvermogen dat veel meer dan de uiterlijke omstandigheden het lijden creëert. Bijvoorbeeld: Als maar dit of dat dan was ik gelukkig geweest.

Meditatie kan helpen contact te maken met het leven vanuit het zielsperspectief.

De stilte kan tijdens deze oefeningen oorverdovend zijn of je wordt juist overvallen door emoties en gedachten. Door gedachten van betekenisloosheid en depressie die dit veroorzaakt, verlies je de vreugde en de levenslust.

Maar de stilte  kan ook een grote ruimte zijn waarin je ziel leert kennen. Wanneer je eenmaal door meditatie kalmte hebt ontwikkeld, kun je een begin maken met het afstand nemen van de demonen van de geest, die je bijvoorbeeld vertellen dat je niets meer waard bent. Emoties kunnen zich in alle heftigheid aandienen, zoals gevoelens van eenzaamheid, machteloosheid ten aanzien van allerlei veranderingen, schaamte voor je kwetsbaarheid en wantrouwen naar de wereld om je heen. Zodra je je bewust wordt van deze gevoelens probeer je ze te erkennen zonder er in weg te zakken.

Om sombere gemoedstoestanden op een constructieve manier te benaderen moet je bereid zijn je angsten onder ogen te zien en je bewust te worden van de gedachten en aannames die leiden tot angst en depressie.  Want gedachten kun je veranderen.

Er is geen goede of verkeerde manier van ouder worden.

Veel mensen denken in goed en fout en als je nu maar weet hoe je het goed moet doen dan is er geen lijden. Maar juist bij het ouder worden heb je eindelijk de vrijheid je eigen impulsen en verlangens te volgen, stoutmoedig te experimenteren, of om helemaal niets te doen. Juist omdat de ouderdom je bevrijdt van oude rollen en je de kans biedt een authentieke manier van zijn te ontwikkelen.

Als je ouder wordt, word je je bewust van dat wie we zijn hebben verward met wat we doen. De meeste mensen denken dat ze zijn wat ze doen in plaats van te beseffen dat wat we doen maar een deel is van wie we zijn.

Een oude Chinese spreuk luidt

De menselijke levensloop bestaat uit twintig jaar leren, twintig jaar vechten en twintig jaar om wijs te worden.

Door je familiegeschiedenis te onderzoeken, kun je helder krijgen welke loyaliteiten je belemmeren om jezelf te zijn. Als je wilt begrijpen waarom je steeds in dezelfde ongelukkige patronen terechtkomt, is het zinvol je te verdiepen in het verleden om je te bevrijden van oude loyaliteiten.

Ik, Marja Postema, help je graag d.m.v. individuele coaching 

Neem contact op via het contactformulier dan gaan we kijken wat voor jou  de beste aanpak is.

OPLEIDING EMOTIONEEL MEESTERSCHAP

Voor iedereen die bezig wil zijn met bewustwording en persoonlijke ontwikkeling.

Voor iedereen die behoefte heeft aan verdieping, verheldering en aan het oplossen van hardnekkige patronen.

Voor iedereen die vat wil krijgen op verschillende vormen van conditionering en loyaliteit

De opleiding is geaccrediteerd door verschillende beroepsverenigingen.

Meld je aan via het contactformulier voor een gratis intake/kennismakingsgesprek

Woon je te ver weg maar wil je hier toch mee aan de slag? 

    Online cursus Ontspannen jezelf zijn.

Ik leer je allerlei beelden en ideeën over jezelf, die niet bijdragen aan jouw levensgeluk, los te laten.  Ik biedt je een stappenplan aan waar ik al meer dan 20 jaar mee werk en wat zijn effectiviteit heeft bewezen.

Lees meer over de  online cursus Ontspannen jezelf zijn