Schuldgevoel geeft je het gevoel dat je geen goed mens bent.
Schuldgevoelens ontstaan doordat je een ander of jezelf schade hebt berokkend, in de steek hebt gelaten of denkt dat je iets hebt nagelaten. Zo kun je jezelf of je partner beloofd hebben om vaker thuis te zijn, om meer tijd te nemen voor ontspanning, maar wordt je op je werk steeds weer aangesproken op verantwoordelijkheidsgevoelens. Deze hebben meer gewicht in het keuzeproces.
Je kunt je schuldig voelen dat je je ouders of kinderen te weinig ziet maar dan verdwijnt het schuldgevoel weer door in jouw ogen grote zaken. Het gevoel blijft constant als een achtergrondmuziek. Door je te verontschuldigen hoop je het schuldgevoel teniet te doen.
Schuldgevoel ontstaat vaak door tegengestelde behoeftes
Aan de ene kant wil je graag afvallen en aan de andere kant ben je gek op zoete lekkernijen of vette snacks. Wanneer je je laat gaan in het eten voel je je schuldig dat je geen zorg draagt voor een gezonder of mooier lichaam.
Schuldgevoel zorgt er voor dat je verantwoordelijkheid neemt voor belangrijke sociale relaties.
Het is een sociale emotie. Dat kan een goede functie hebben maar het kan ook doorschieten. Vooral wanneer vrienden of familie een hoge beroep op je doen en je min of meer manipuleren om meer voor hen te doen dan je zou willen. In die zin is schuldgevoel een slechte raadgever.
Chronisch schuldgevoel is ongezond, het werkt als gif voor de ziel.
Drie oorzaken van chronisch schuldgevoel.
1 Relatieschuldgevoel
Onvermogen om je op een goede manier te verontschuldigen waardoor de benadeelde persoon(en) je niet kunnen vergeven. De schade die je bij de ander hebt aangericht is te groot.
2 Overlevingsschuldgevoel
Wanneer je een ongeluk, ramp of oorlog hebt overleefd, kun je moeite hebben om voluit te leven. Ook al heb je niets verkeerds gedaan of slecht, je voelt je schuldig dat je nog leeft. Dat maakt het moeilijk om van het leven te genieten. Je kunt niet je verontschuldigingen aanbieden of iets goed maken, want het schuldgevoel is irreëel. Overlevingsschuldgevoel gaat meestal samen met posttraumatische stress. Het is belangrijk om hier professionele hulp voor te zoeken,
3 Loyaliteitsschuldgevoel
Wanneer je het enige kind bent dat makkelijk leert en naar de universiteit gaat, kun je je schuldig voelen ten aanzien van je broers en zussen die niet verder zijn gekomen dan de lagere school. Je wilt niet dat zij het gevoel krijgen dat ze minder zijn en je wilt je niet een buitenstaander voelen in het gezin. Loyaliteit kan zich in allerlei vormen uiten; anderen laten winnen, niet kunnen genieten van succes, je bescheiden opstellen. Door sterke loyaliteitsgevoelens ga je je schuldig voelen wanneer je je eigen behoeftes nastreeft. Vooral wanneer je eigen behoeftes niet strookt met de familiewaarden en normen, kan men zich verraden voelen. Het schuldgevoel is een ongezonde reactie op een gezonde wens om autonoom te zijn en je eigen leven te leiden.
4 Scheidingsschuldgevoel
Dit schuldgevoel ontstaat wanneer je voor je eigen leven kiest en dit als gevolg heeft dat je je partner, kinderen, familie en vrienden minder zult zien. Wellicht heb je een opdracht in het buitenland of ga je ver weg een opleiding volgen. Alles wat je scheidt van dierbaren kan een intens gevoel van schuld teweegbrengen. Ook hier spelen twee contrasterende behoeftes een rol. Het schuldgevoel wordt aangewakkerd omdat je bang bent kritiek en afwijzing.
Het effect van ongezonde en chronische schuldgevoelens:
Je kunt niet meer genieten wanneer je je altijd schuldig voelt.
Je hebt moeite om keuzes te maken voor je eigen behoeftes, met als risico dat het ten koste gaat van je welzijn. Je gaat je ongelukkig voelen.
Overmatig piekeren
Je probeert een oplossing te vinden die alle partijen tevreden stelt, maar dat is vaak een onmogelijke zaak, waardoor je in rondjes blijft denken
Het brengt verwijdering teweeg in dierbare relaties
Omdat ze geen goedkeuring geven of je niet kunnen vergeven. Andere familieleden of vrienden gaan zich er mee bemoeien waardoor er een splitsing kan ontstaan door tegenstrijdige meningen.
Het schuldgevoel kost veel energie
Het leidt je voortdurend af van dagelijkse bezigheden en verplichtingen. Waardoor je je uiteindelijk slecht voelt over jezelf . Je gaat jezelf veroordelen en om dit niet te voelen ga je mogelijk veel drinken of overeten om deze gevoelens te onderdrukken.
Schuldgevoel ondermijnt je levensgeluk
Een langdurig schuldgevoel dient geen enkel doel. Het kan je verteren en verlammen en leiden tot zelfdestructief gedrag.
Schuldgevoel verstoord de banden met je dierbaren, Vooral wanneer je regelmatig geconfronteerd wordt met de benadeelde partij en wanneer iemand zich opstelt als een chronisch slachtoffer wordt de harmonie in een groep totaal verstoord.
Je gaat dierbare mensen vermijden en raakt steeds meer geïsoleerd. Je mijdt bepaalde onderwerpen, waardoor je in contact met anderen op je hoede zult zijn. Zelfs als iemand je heeft vergeven kan diegene zich non-verbaal gekwetst blijven opstellen. Zo kun je terecht komen in een vicieuze cirkel van gekwetstheid- schuldgevoel en vermijding.
Uiteindelijk gaat het ten koste van je eigenwaarde, geluk en gezondheid.
Wordt het niet tijd om eindelijk dit schuldgevoel los te laten?
Training Wie ben ik?
Met maximaal zes deelnemers onderzoeken we de oorsprong van jouw thema’s. Met andere woorden de problemen of belemmeringen waar je tegen aanloopt. Het is een enorme meerwaarde om de verhalen van anderen te leren kennen, omdat het twee kanten op werkt. Op de eerste plaats heb jij een frisse, andere kijk op het verhaal van je medecursisten. Op de tweede plaats houden zij jou die spiegel voor en krijg jij daardoor nieuwe inzichten over jezelf. Door met elkaar verhalen te vergelijken krijg je handvatten om aan de slag te gaan.
In een klein groepje krijg je alle aandacht en expertise van mij om antwoorden te krijgen op jouw vragen. Lees meer over deze training van drie losse dagen. Wie ben ik?
Wat levert het je op?
- Een gevoel van eigenwaarde.
- Ontspanning omdat je mag zijn wie je bent
- Een levendig gevoel dat zorgt voor spontaniteit
- Zelfvertrouwen in je mogelijkheden
Woon je te ver weg maar wil je hier wel mee aan de slag gaan? Of wil je liever in je eigen tempo online leren om meer jezelf te zijn?
Dan is de onlinecursus Ontspannen jezelf zijn wellicht iets voor jou
Wil je liever een intensieve individuele begeleiding?
Dat kan ook. Mijn praktijk is in Amersfoort. Neem contact met mij op via het contactformulier
Wil je eerst een (gratis) kennismakingsgesprek om te kijken wat het beste bij jou aansluit?
Neem contact met mij op via het contactformulier
Ben je een professional die met mensen werkt of leidinggevende?
De training Wie ben ik?, is onderdeel van de Basisopleiding Emotioneel Meesterschap. In de opleiding leer je een effectief stappenplan om emotionele intelligentie te ontwikkelen bij jezelf en bij je cliënten. De opleiding is geaccrediteerd bij verschillende beroepsopleidingen. Meer info vind je hier:
BASIS OPLEIDING EMOTIONEEL MEESTERSCHAP VOOR PROFESSIONALS
