Door onwetendheid ten aanzien van emoties, de angst om erdoor overspoeld te worden, de angst om kwetsbaar te zijn of te denken dat je erboven staat, dat je niet geraakt kunt worden, zorgt ervoor dat je afgesloten bent van je wezenlijke ik en belemmert je een intieme verbinding aan te gaan met anderen.
Herken je de volgende situaties?
Een van je vrienden is ernstig ziek, maar je vermijdt een bezoek.
Een van je vrienden heeft een dierbare verloren, maar je vermijdt een bezoek. Deze vermijding weet je waarschijnlijk te rationaliseren door tegen jezelf te zeggen dat je toch niets kunt doen of dat je geen last wilt zijn of dat je denkt dat je vriend nu geen bezoek wil hebben. Maar wat je in feite vermijdt is dat je niet weet hoe je je in een emotionele situatie moet gedragen.
Situaties waar je teleurgesteld bent negeer je. Je doet er niets mee, maar je merkt wel dat je wat afstandelijker bent naar de persoon die je teleurgesteld heeft.
Je blijft glimlachen, ook al voel je je niet op je gemak, ben je geïrriteerd of genegeerd. Wat er ook gebeurt je hebt geleerd om te blijven (glim)lachen.
Je kunt nooit echt stil zitten, je moet altijd bezig blijven anders ga je je onrustig voelen of ga je piekeren.
Je voelt je ongemakkelijk als er een stilte valt in een gesprek. Alsof je met z’n allen het gebied van emoties betreedt en er allemaal hard van weg wil lopen.
Je voelt je ongemakkelijk als iemand zijn of haar gevoelens deelt. Je wilt het liefst weglopen of kijkt op diegene neer.
Je voelt je ongemakkelijk als iemand te lang oogcontact maakt. Je voelt je bijna bedreigt.
Wanneer je tranen op voelt komen wil je het liefst zo snel mogelijk weglopen.
Wanneer je je ergert aan iemand, blijf je aardig. Je partner of collega doet iets wat je vervelend vindt. Je voelt irritatie opkomen maar zegt niets, omdat je de harmonie (die al weg is) wilt bewaren. Maar in feite durf je geen kritiek te geven uit angst voor een conflict of afwijzing.
Wanneer complimenten ontvangt, ga je het relativeren. Je hebt moeite om je trots te voelen over jezelf en complimenten echt te ontvangen.
Al je reacties zijn afgewogen en bedacht, je zult nooit spontaan reageren. Waarschijnlijk weet je niet hoe je spontaan moet reageren.
Meestal heb je al jong geleerd emoties te vermijden, te negeren, te onderdrukken
Misschien denk je dat het volwassen is om niet meer te voelen, dat je overal redelijk en rationeel op hoort te reageren en het uiten van gevoelens eerder kinderachtig is. Maar als je kinderen observeert dan kun je zien hoe vrij ze zijn. Ze lachen als ze blij zijn, huilen als ze verdrietig zijn en worden boos als ze gefrustreerd zijn. Hun emoties komen en gaan. Ze zitten vol leven en energie. Je doet jezelf tekort als je dit afdoet met kinderachtig en je reduceert jezelf tot een robot. Gelukkig is het niet mogelijk om emoties te verwijderen. Ook al ga je opzoek naar afleiding, in de hoop dat ze dan weggaan, ze gaan niet weg. Ze blijven terugkomen en aandacht vragen. Dat merk je doordat je gaat piekeren, snel geïrriteerd raakt of je somber of onrustig voelt.
Andere symptomen van het onderdrukken van emoties zijn:
- Slapeloosheid
- Maag- en darmklachten
- Hoge bloeddruk
- Chronische vermoeidheid
- Driftbuien
- Gebrek aan motivatie
- Gevoel van leegte
- Oppervlakkige contacten
Door je emoties te vermijden leef je als een automatische piloot en heb je geen idee wat er binnenin je leeft, terwijl je je tegelijkertijd afvraagt waarom je niet gelukkig bent.
Je bent je er vaak niet bewust van dat je emoties vermijdt. Dus om je hier meer bewust van te worden is het handig om de test te doen. Wil je weten welke strategieën er zijn en welke jij hebt ontwikkeld?
Vraag de gratis strategieën om emoties te vermijden test aan:
Vanaf het moment dat je geboren wordt, ben je gericht op emotioneel contact.
Als je moeder hier goed op reageert voel je je veilig en geborgen. Het is een fundamentele behoefte om je emotioneel te hechten. Een goede hechting zorgt voor een stabiele basis voor de rest van je leven en het zorgt voor het kunnen aangaan van een emotionele verbinding later in relaties. Een emotionele verbinding in relaties zorgt weer voor een positief gevoel en een sociale basis die je nodig hebt bij tegenslag. Het gaat er niet om hoeveel contacten je hebt, maar het gaat om de kwaliteit van je relaties, dat wil zeggen de mate waarin je emotionele verbinding kunt maken met elkaar. Wanneer je geen contact hebt met je gevoelens is de weg naar verbinding afgesloten en sta je alleen. Wat rest zijn oppervlakkige contacten en afleiding door te gaan shoppen, eten of bijvoorbeeld huishoudelijke klusjes te gaan doen.
Hoe heb je het vermogen verloren om in contact te staan met je gevoelens?
Het antwoord ligt in de eerste emotionele ervaringen. Onderzoek naar hechtingsgedrag laat zien dat we als baby heel gevoelig zijn voor emotionele signalen die we van onze ouders krijgen. Als deze signalen negatief zijn, reageert een baby door overstuur te raken of zich emotioneel terug te trekken. Intern kan het kind concluderen dat het geen emotioneel beroep kan doen op de ouders. Ouders kunnen het kind straffen wanneer het boos wordt of het negeren waardoor het zich schuldig gaat voelen. Dat geeft een onveilig gevoel. Boos worden wordt vervolgens geassocieerd met onveiligheid. Het kind gaat zich zodanig aanpassen dat het de aandacht en liefde krijgt die het nodig heeft.
Deze ervaringen in je jeugd hebben een grote impact op hoe je later in je volwassen leven met (bepaalde) emoties omgaat. De angst of spanning die je voelt om bepaalde emoties te ervaren of te uiten, is een oude angst, gebaseerd op het verleden. Het heeft meestal niets te maken met het heden.
De strategieën die je als kind hebt ontwikkeld was destijds de beste optie om met de gezinssituatie om te gaan. Maar wat toen werkte, zal in je volwassen leven waarschijnlijk niet meer werken. Je omgeving is veranderd en je bent niet meer afhankelijk van anderen. Maar innerlijk reageer je alsof je jezelf nog steeds moet beschermen.
Een proces van verandering begint meestal met bewustwording.
Om je gevoelens meer te kunnen herkennen, erkennen en te uiten is het nodig om je bewust te worden van alle manieren die je hebt ontwikkeld om emoties te vermijden of te onderdrukken. Wat hiervoor nodig is, is jouw bereidheid om eerlijk naar jezelf te kijken, zonder oordeel. Wanneer je inzicht hebt in je afweermechanismen, krijg je weer controle over je eigen leven en kun je andere keuzes gaan maken. Ga eens voor jezelf na:
- Hoe gingen je ouders om met gevoelens en emoties?
- Waren ze open in het uiten van hun gevoelens?
- Was het zichtbaar wanneer je vader of moeder verdriet had?
- Hoe gingen ze om met onenigheid?
- Maakten ze ruzie?
- Hoe gingen ze om met irritatie en boosheid?
- Lieten ze hun liefde naar elkaar zien?
- Lieten ze hun liefde zien aan de kinderen?
- Werd er gelachen en plezier gemaakt?
- Welke gevoelens werden geaccepteerd?
- Welke gevoelens werden niet geaccepteerd?
- Wat was hun reactie op bepaalde gevoelens?
- Hoe was de algehele sfeer in het gezin: warm, koud, afstandelijk, vurig, prikkelbaar, veranderlijk, onvoorspelbaar, saai, leeg, stormachtig?
De boodschappen die je kreeg over het omgaan met gevoelens waren expliciet en impliciet.
Bijvoorbeeld als er vaak gezegd werd dat je een watje was als je huilde, zul je gestopt zijn met huilen. Of als je zag dat je ouders hun irritatie steeds inslikten of wegliepen bij boosheid, dan kande impliciete boodschap zijn, dat het gevaarlijk is om je boosheid te uiten.
Welke directe of indirecte boodschappen heb je gekregen over bepaalde emoties?
Het kan lastig zijn om met een kritische blik naar je gezin van herkomst te kijken. Je wilt je ouders niet de schuld geven van jouw moeite om met emoties om te gaan. Ze hebben gegeven wat ze konden geven en wat maakt het uit om naar het verleden te kijken, zul je denken. Het klopt dat ze gegeven en gedaan hebben wat in hun vermogen lag. Het gaat er ook niet om ze de schuld te geven of verwijten te maken. Het gaat erom hoe de omstandigheden, waaronder je ouders, maar ook je plaats in het gezin, jou hebben gevormd. Want de conclusies die je onbewust al jong hebt getrokken en de onbewuste keuzes die je hebt gemaakt om je op een bepaalde manier te gedragen en op een bepaalde manier met emoties om te gaan, beïnvloed je tot de dag van vandaag. Pas wanneer je hier duidelijk inzicht in hebt gekregen en beseft dat je dit mag loslaten, kun je andere keuzes maken. Keuzes die passen bij wie je in wezen bent.
Als je gaat stilstaan bij het effect van de aspecten die jouw ontwikkeling hebben beïnvloed, kan er verdriet en boosheid opkomen. Dat is normaal. Het is de start van het proces om de macht van het verleden los te laten. Het heeft niets te maken met verwijten maken maar alles met het erkennen van jouw beleving van de kindertijd.
Dit proces wordt behandeld in de cursus Wie ben ik?
Of je kunt dit proces door middel van individuele coaching doorlopen.
Tijdens dit proces word je je bewust van jouw strategieën om emoties te vermijden en de achterliggende aannames over hoe je zou moeten zijn.
Krijg een leven dat meer bevredigend is.
Ervaar meer vreugde in je leven en ervaar meer intimiteit in je relaties?
Een proces van herkennen, erkennen en uiten van emoties.
Het is eveneens een proces waarin je steeds meer gevoelens waarneemt en herkent bij jezelf en jezelf toestaat ze te uiten. Jouw innerlijke systeem moet gaan ervaren dat het veilig is om bepaalde emoties te voelen en te uiten. Daar moet je eerst een inspanning voor leveren om met een gevoel van onveiligheid en spanning je toch kan gaan uiten. Hoe meer je deze emoties ervaart en toelaat, des te sneller zul je je er vertrouwd mee voelen en ervaren dat er geen gevaar is. Op deze manier ben je je brein aan het herprogrammeren, doordat je oude associaties met bepaalde emoties verbreekt.
Jouw wezen, van wie je bent wordt voor een groot deel gevormd door wat je voelt; wat je fijn vindt en wat je niet fijn vindt, wat je irriteert, uitdaagt, verdrietig maakt, verlegen van wordt. Het zegt alles over wie je als persoon bent. In het toelaten van je emoties vind je je authentieke zelf. Wanneer je jouw gevoelsleven onderdrukt of negeert, dan ontken je jouw wezenlijke zijn en breng je je eigen potentie om zeep. Gevoelens willen opgemerkt en erkend worden, dan zullen ze pas ophouden je aandacht te trekken.
Copyright: Marja Postema Emotionele Intelligentie Academie
Training Emoties wat moet ik ermee?
De meeste mensen hebben geen onderwijs of opvoeding gehad in het omgaan met emoties. Dat is vreemd want emoties liggen aan de basis van onze persoonlijkheid en ze dragen zorg voor ons welzijn.
In drie losse dagen behandelen we alles wat je over emoties moet weten en word je je bewust hoe je zelf met emoties omgaat en met die van anderen.
Wil je eerst gratis kennismaken om te kijken of dit iets voor je is? Meld je aan via het contactformulier.
Ben je een professional die met mensen werkt?
Leer een effectief stappenplan om emotionele intelligentie te ontwikkelen zowel bij jezelf als bij je cliënten. De opleiding is geaccrediteerd bij verschillende beroepsopleidingen. Meer info vind je hier:
BASIS OPLEIDING EMOTIONEEL MEESTERSCHAP VOOR PROFESSIONALS
De Basisopleiding Emotioneel Meesterschap voor professionals is geaccrediteerd door verschillende beroepsorganisaties, waaronder:
Het Registerplein (62 registerpunten)
Koninklijk Nederlands Genootschap voor Fysiotherapie (KNGF) (58 punten)
NOBCO Nederlandse Orde van Beroepscoaches (54 p.e. uren)
