EMOTIE-ETEN DE BAAS
De stelling in de titel valt in de categorie Als ….. dan:
Als ik maar een kind kan krijgen, dan ben ik gelukkig.
Als ik de juiste partner maar kan vinden dan ben ik gelukkig.
Als ik maar een perfect lichaam/figuur heb, dan ben ik gelukkig.
Bijna ieder mens heeft verlangens, dat is een menselijke eigenschap. Maar om het vervullen van een verlangen te verbinden aan een staat van gelukzaligheid is illusie. Vooral als dat verlangen verbonden is met iets dat buiten je ligt.
Vraag aan ouders na het krijgen van een kind, wat het ouderschap van hen vraagt.
Vraag naar mensen die een fijne partner en een fijne relatie hebben, wat je daarvoor moet doen. Er bestaat geen ideaal ouderschap en er bestaat geen ideale relatie.
Vraag aan vrouwen met een ideaal lichaam of ze hun gelukkig zijn verbinden aan hun lichaam.
Waar het op neer komt is dat je hoopt op een verlossing van buiten terwijl je met een innerlijke worsteling te maken hebt. Je zoekt je geluk buiten jezelf, terwijl je van binnen niet gelukkig bent. Niemand en niets kan je diepgaand en duurzaam gelukkig maken als je dat zelf niet bent. We jagen geluk na door iets te kopen. Dat is de verleiding van onze consumentenmaatschappij. Als je een nieuwe IPhone hebt ben je gelukkig, als je eenmaal een dure Gucci tas hebt ben je gelukkig, de nieuwe Audi, dat maakt je echt gelukkig of nee, een wereldreis, je vrij voelen, dan ben je gelukkig.
Onvrede met je lichaam betekent dat je onvrede hebt met jezelf.
Je bent niet ongelukkig door je eetprobleem, je hebt een eetprobleem omdat je je ongelukkig voelt.
Dus de belangrijkste vraag is: Wat maakt je ongelukkig?
Dwangmatig eten is een eetverslaving.
Maar in vergelijking met andere verslavingen, bijvoorbeeld roken, alcohol-, drugs-, game-, seks-, gok-, shopverslaving is een eetverslaving extra moeilijk om los te laten omdat je nu eenmaal moet eten. Je wordt elke dag geconfronteerd met het fenomeen eten. Daarnaast zorgt een eetprobleem voor een ander lichaam; te dun of te dik. Jouw verslaving is zichtbaar voor anderen. Dat kun je moeilijk verbergen tenzij je zoveel mogelijk vermijdt om mensen tegen te komen of ervoor zorgt dat je je eten tekens weer uitbraakt.
Bij elke verslaving gaat het erom, om het onderliggende probleem aan te pakken. Het is duidelijk dat verslaving een vluchtfunctie heeft; voorkomen dat je je naar voelt. Naar voelen kan zijn; leeg, eenzaam, schuldgevoel, schaamte, verdriet, angst, boosheid, verveling, vermoeid, gespannen. Voor een groot deel heeft de verslaving dus de functie om bepaalde emoties of alle emoties die zich aandienen niet te voelen.
(Heb je een andere verslaving dan eten, lees i.p.v. eten, het woord voor jouw verslaving)
Lever je al een langere tijd een strijd met eten of een andere verslaving?
Beheerst het denken aan eten je dagelijkse doen en laten?
Heb je het gevoel dat je een mislukking bent als het afvallen niet lukt?
Kun je overvallen worden door een onbedwingbare behoefte om te eten?
Kom je steeds weer in een vicieuze cirkel terecht van eten, zelfverwijt en schuldgevoel en weer eten om je niet schuldig, zwak of slecht te voelen?
Dwangmatig eten voelt alsof er iemand anders in jou de regie overneemt, herken je dat?
Wissel je dwangmatig eten af met dwangmatig lijnen en/of dwangmatig sporten?
Houd je jouw eetbuien en wellicht braken angstvallig verborgen uit schaamte?
Heb je talloze diëten gevolgd. Heb je de neiging om af te geven op jezelf dat deze diëten niet het gewenste effect hadden?
Heb je periodes van zelfhaat en de neiging om jezelf te straffen?
Voeding is een eerste levensbehoefte
Voeding is naast een behoefte aan de symbiose met de moeder en een gevoel van veiligheid de eerste levensbehoefte. Zonder eten en drinken gaan we dood.
Wanneer een baby aan de borst wordt gelegd krijgt het niet alleen voeding, het krijgt een gevoel van veiligheid en geborgenheid door de verbinding met de moeder.
In de baarmoeder is de baby één met de moeder. Het ervaart geen onderscheid. Deze symbiose gaat door tot in de eerste helft van het eerste levensjaar. De baby ervaart de moeder als zichzelf. Na een goed verlopende symbiose krijgt de baby een ik-besef en een behoefte om zich los te maken. Wanneer dat niet lukt door een onbevredigende symbiose of doordat de moeder het kindje niet los wil laten ontstaat er een ongezonde symbiose. Het kindje zoekt naar een oplossing bijvoorbeeld: ‘Als ik alles doe wat jij wilt, zul je mij loslaten.’ Een verstoorde symbiose fase kan later in je volwassen leven tot uiting komen door een behoefte aan symbiotische relaties of een symbiose met een middel zoals eten, drinken, roken of drugs, waardoor je een vervuld gevoel krijgt. Loskomen uit een behoefte aan symbiose betekent het aangaan van een diepe angst en gevoel van leegte en eenzaamheid.
Eten als troost of beloning of compensatie of voor de gezelligheid met vrienden.
Kinderen worden vaak getroost of beloont met eten. Een snoepje, koekje, chocola, ijsje etc. Het wordt een anker; je voelt je niet lekker dan pak je iets lekkers. Dat gaat vanzelf. Daar is niets mis mee. Tijdens een dag hard werken neem ik een lekker stuk chocola in de middag, heerlijk. Het wordt een probleem als je helemaal niet meer in staat bent om ook op een andere manier met tegenslag, iets vervelends, teleurstelling, frustratie, leegte of eenzaamheid om te gaan. Als eten je enige manier is om hier mee om te gaan en als dit ook nog eens onbewust gaat, heb je een probleem.
Als je nagaat hoeveel aanleidingen er zijn om te eten dan is het best ingewikkeld. Je kunt je afvragen hoeveel mensen alleen eten als ze honger hebben en dan ook nog eens niet meer dan het lichaam nodig heeft.
Eetgedrag is vaak gerelateerd aan emoties. Daarom noemen we het emotie-eten of troost-eten. Door te eten ervaar je warmte, geborgenheid, troost, ontspanning en voldoening. Wat je niet beseft tijdens dit emotie-eten is dat je je emoties juist weg eet. Dat kan onbewust gebeuren omdat je niet herkent dat je bepaalde emoties ervaart. Het kan ook bewust gebeuren dat je wel emoties ervaart maar ze wil onderdrukken, denk aan angst, onzekerheid, schaamte, teleurstelling of boosheid, maar ook bij een gevoel van leegte, eenzaamheid, stress of onrust. Om emoties te kunnen accepteren zul je ze eerst wel moeten kunnen herkennen.
Vraag de gratis emotielijst aan via het contactformulier.
Wanneer eet jij en wanneer eet je te veel?
- Wanneer ik honger heb.
- Wanneer ik uit eten ga, dan drie of meer gangen en bijpassende wijn.
- OP feestjes, oneindig veel snacks, eten en drinken.
- Om mezelf te belonen na……
- Om mezelf te troosten.
- Om me te kunnen ontspannen.
- Als ik me verveel.
- Als ik me alleen voel.
- Als ik alleen ben.
- Als ik verdrietig ben.
- Als ik gespannen ben.
- Als ik me moe voel.
- Als ik ergens tegenop zie.
- Als ik mezelf veroordeel.
- Bij televisie kijken.
- Als ik onderweg ben.
- Uit gewoonte.
- Als ik ergens meezit.
Inzicht en bewustzijn is de eerste stap naar verandering.
Waarschijnlijk heb je lang gedacht en gehoopt dat er een dieet is die zou werken. Maar ze werken niet omdat geen enkel dieet de oorzaak van je eetgedrag aanpakt. Je zult denken hoe moet ik nou weten wat de oorzaak is? Dat klopt de oorzaak is uit het zicht verdwenen omdat je misschien wel jarenlang je focus hebt gericht op afvallen. Dwangmatig eten is een symptoom en zoals dat met symptoombestrijding werkt; Het werkt niet of tijdelijk.
De reis begint bij je afvragen, wanneer je eet (niet omdat je lichaam het nodig heeft) en wat de aanleiding is. Er zijn triggers die je doen eten. Vaak wordt er een emotie getriggerd die je niet wil voelen. Deze reis gaat met vallen en opstaan en vraagt geduld en compassie.
Veel antwoorden over je eetgedrag maar ook over het omgaan met emoties en het beeld dat je van jezelf hebt kun je vinden in je kindertijd. Wie ben je geworden, welke aannames en overtuigingen over jezelf en het omgaan met anderen hebben je gevormd? Wat heb je meegemaakt? Wat ben je allemaal uit de weg gegaan?
De Deense filosoof Soren Kierkegaard stelde: “Het leven kan alleen achterwaarts begrepen worden, maar het moet voorwaarts worden geleefd.”
Ons leven wordt beïnvloed door niet vervulde behoeften in de kindertijd.
Jouw ervaringen tijdens de eerste zeven jaar van je leven hebben voor een groot deel bepaald hoe je je hebt ontwikkeld. Iedere baby heeft de behoefte zich eerst weerspiegeld te zien in de ogen van een liefdevolle moeder want er is nog geen afgescheiden ‘ik’ gevoel. De eerste behoefte van een baby is dat het ten volle geliefd en geaccepteerd wordt.
Wanneer er bepaalde belangrijke behoeftes in de kindertijd niet zijn vervuld, ontstaan er gevoeligheden, bijvoorbeeld angst om afgewezen te worden of angst om niet goed genoeg te zijn. Op basis van deze gevoeligheden kun je al jong onbewust besluiten hebben genomen zoals: Ik moet me aanpassen; Ik mag geen last zijn; Ik moet bewijzen dat ik goed ben. Het gedrag dat je daardoor hebt ontwikkeld, heeft je beschermd tegen afwijzing, kritiek of kwetsing. Dat gedrag, bijvoorbeeld je aanpassen of hulpvaardig zijn, geeft je een veilig gevoel. De kans is groot dat je daardoor een deel van jezelf en van je behoeftes hebt verstoten. Deze zogenaamde verstoten delen zitten in een wachtruimte waar je je niet bewust van bent. Om beter tot je recht te kunnen komen zul je aan de slag moeten gaan met dit fundament. Ik ben ervan overtuigd dat ieder mens compleet wil zijn. Het is een weg die ik zelf heb afgelegd.
Leren omgaan met emoties en emotionele behoeften
Wanneer je dwangmatig eetgedrag wilt stoppen is het noodzakelijk dat je op een andere manier met emoties omgaat. Dat wil zeggen in plaats van emoties en gevoelens te onderdrukken is het een uitdaging om ze te herkennen, erkennen en te uiten waar het veilig voelt.
We worden als een emotioneel wezen geboren. Voor een baby zijn emoties het enige communicatiemiddel. Wanneer kinderen leren praten hebben ze de ouders en andere opvoeders nodig om taal te geven aan hun gevoelens. Enerzijds leren ze doordat ouders
een voorbeeld zijn in het omgaan met emoties en anderzijds hebben ze de woorden nodig zodat ze betekenis kunnen geven aan innerlijke, vaak fysieke, signalen. Maar wanneer kinderen geen aandacht en geborgenheid krijgen verplaatst hun focus zich van binnen naar buiten. Ze proberen erachter te komen hoe ze zich moeten gedragen, zodat ze gezien en geaccepteerd worden. De aandacht verlegt zich van de binnenwereld naar de buiten wereld. Zo verliest je op den duur het vermogen om gevoelens te herkennen en daarmee verlies je ook het contact met je authentieke zelf. De afhankelijkheid voor goedkeuring van de buitenwereld wordt daardoor versterkt.
Wanneer deze emotionele en sociale behoeften niet geleefd worden ontstaat er een leegte, verdriet, boosheid en angst om afgewezen te worden. Deze gevoelens blijven bij je en probeer je te vermijden. Eten, drinken, hard werken, sporten zijn verschillende manieren om dit uit de weg te gaan. Maar elke keer als je hiermee wilt stoppen of je je gaat ontspannen, dienen deze emoties en gevoelens zich weer aan. Deze emotionele pijn blijft zolang je dit uit de weg gaat.
Om bewust te worden van emotionele behoeften is het belangrijk om te weten wat emotionele behoeften zijn. Kijk maar naar kinderen. Zij kunnen als ze zich veilig voelen heel goed opkomen voor hun emotionele behoeften; ze willen aandacht, gehoord worden, gezien worden in wat ze kunnen, serieus genomen worden, geknuffeld worden, plezier maken en samenzijn. Deze behoeften blijven ons hele leven aanwezig ook al ben je je hier niet meer bewust van. Wellicht gaf je moeder je snoep toen je je verdrietig voelde en dat gaf troost maar eigenlijk had je een knuffel nodig maar die was niet beschikbaar en zo wordt snoep de vervanger en vergat je wat je echt nodig had.
Vals zelfbeeld
Kleine kinderen zijn veerkrachtig en slim. Kinderen willen spelen en plezier hebben. Als het thuis niet gezellig is gaan ze bij vriendjes spelen. Ze voegen zich naar de situatie en weten precies wat nodig is om aandacht of waardering te krijgen of kritiek en onaangename reacties te vermijden. Ze passen zich aan en voldoen aan verwachtingen. Ze worden behulpzaam, zelfstandig, verantwoordelijk, zelfredzaam, perfectionistisch, vragen niet om hulp of steun. Zo ontwikkelt zich een vals zelfbeeld. Een zelfbeeld dat niet verbonden is met jouw echte zelf maar een aangepast zelfbeeld. Aangepast aan de omgeving.
Het kind in jou dat destijds niet heeft gekregen wat het nodig is, zit nog steeds in jou te wachten op liefde en erkenning. Het is gekwetst en kwetsbaar. Gevoelens die bij het Innerlijke Kind horen zijn; angst voor afwijzing, angst niet welkom te zijn of er niet bij te horen, angst niet goed genoeg te zijn, angst niet geliefd te zijn, angst in de steek gelaten te worden, angst om aandacht voor jezelf te vragen, angst om een last te zijn etc. Al deze kind angsten hebben we achter slot en grendel geplaatst. Maar wat je niet in de gaten hebt is dat ze onbewust een diepe drijfveer zijn voor je gedrag en je behoefte aan erkenning.
Je kon er destijds niets aan doen. Je was overgeleverd aan je ouders en hun stijl van opvoeding. Maar nu ben je volwassen en kun je besluiten om los te komen van de invloed van het verleden en voor jezelf gaan kiezen zodat je je autonomie en authenticiteit kunt ontwikkelen. Dwangmatig eten houd je gevangen in een negatief zelfbeeld.
Dwangmatig eten oplossen met behulp van de Voice Dialogue methode.
De Voice Dialogue methode gaat ervan uit dat we niet één identiteit hebben maar dat we beïnvloed worden door verschillende innerlijke delen die ieder hun eigen gevoelens, manier van denken en gedrag hebben.
Voice Dialogue is een methode die je leert om alle verschillende delen van jezelf, met hun uiteenlopende behoeftes, te herkennen, erkennen en de ruimte te geven. Om dit goed te kunnen managen is het belangrijk dat je deze delen kunt waarnemen zonder er in op te gaan. Dit is een innerlijke positie van een regisseurs die zonder oordeel naar de verschillende delen kan luisteren, zowel naar de krachtige delen als naar de kwetsbare delen. Als er geen regisseur aanwezig is, gaan de sterkste delen met jouw leven aan de haal. Zoals de Perfectionist die eist dat je alles perfect doet, de Pusher die je opjaagt, de Pleaser die je dwingt om anderen te behagen zodat je aardig gevonden wordt en de Innerlijke Criticus die altijd commentaar heeft. In het dagelijkse leven lijkt het alsof alles automatisch gaat en dat je één persoon bent, maar wanneer je afzonderlijk naar de delen luistert, ervaar je hoe verschillend ze zijn en wat hun positieve intentie is. Dat is vaak een indrukwekkende ervaring.
Bij dwangmatig eten is er dus een deel die dwingt je te gaan eten. Je kunt je er niet tegen verzetten. Wanneer je met dit deel in gesprek gaat zul je ontdekken wanneer en waarom dit deel in jou is gekomen om je te helpen. De methode leert je om afstand te nemen van dit deel, zodat het jou niet meer kan dwingen maar dat jij weer de baas wordt over je eigen leven en kan besluiten om ruimte te geven aan delen in jou die je waarschijnlijk al vanaf de kindertijd hebt verstoten.
Wil je loskomen uit jouw gevangenis?
Wil je loskomen uit een patroon van overleven en gaan leven?
Wil je loskomen uit een vals zelfbeeld?
Wil je leren leven vanuit zelfliefde?
Ervaar de vrijheid om te mogen zijn zoals je bent met al je gevoelens.
Ik, Marja Postema, help je graag
Meld je aan via het contactformulier voor een gratis intake/kennismakingsgesprek
Ben je al even bezig met bewustwording en je persoonlijke ontwikkeling?
Heb je behoefte aan verdieping, verheldering en aan het oplossen van hardnekkige patronen?
Heb je behoefte aan een persoonlijke en professionele ontwikkeling?
Woon je te ver weg maar wil je jezelf toch bevrijden van een aangepast zelf?
Dan kan de online cursus Ontspannen jezelf zijn je hierin helpen.
Heb je nog een vraag?
Laat het weten via het contactformulier
