Omgaan met ouders die het goed bedoelen -

Ouders heb je in verschillende soorten en maten

Want het zijn gewoon mensen met hun eigenaardigheden. Zo heb je ouders die hun best doen als vader en moeder maar niet geleerd hebben zich emotioneel te verbinden. Je hebt ouders die zelf moeite hebben om zich staande te houden en een groot beroep doen op hun kinderen. Maar je hebt ook ouders waarvan de vader of moeder vooral op zichzelf gericht is en waarvan de partner zich dienstbaar opstelt. Hun kinderen moeten ervoor zorgen dat de behoeften van deze ouder wordt vervuld. Ouders die een autoritaire opvoeding belangrijk vinden verwachten respect en gehoorzaamheid van hun kinderen.

Ouders die zelf emotioneel zijn verwaarloosd in hun kindertijd.

Ouders die het goed bedoelen, maar geen gevoelsmatige verbinding kunnen leggen omdat ze zelf emotioneel verwaarloosd zijn, zijn er veel. Vooral van de oudere generaties.

Zonder dat je het als kind echt in de gaten hebt gehad voelde je je leeg, verveeld en eenzaam. Gesprekken gaan over ditjes en datjes. Ouders stellen geen persoonlijke vragen zoals;

Hoe is dat voor je?

Vond je dat fijn?

Was je bang?

Het was twee uur rijden naar mijn vader, die al een aantal jaren alleen woonde. Ik probeerde me voor te bereiden op het bezoek, maar hoe moet je je voorbereiden op de leegte die ging komen. Natuurlijk was hij blij om mij te zien. Dat uitte zich in een “ga zitten commando” op het moment dat ik binnenkwam. Ik was gelijk geïrriteerd en zei; “Mag ik nog even naar de wc” of “Mag ik even aankomen?

Geen vraag over hoe was de reis of waar heb je zin in. De eigen behoefte moest gelijk vervuld worden als een kind. Ik leerde me hier verder niets van aan te trekken en de tijd te nemen om even aan te komen.

Het leek wel of ik in een oude bubbel binnenstapte waarin alle ervaringen van vroeger lagen opgeslagen. De eenzaamheid en leegte, het gevoel er niet toe te doen, de onbereikbare vader die druk was met zichzelf en zelfingenomen over alles wat hij wist. Ik probeerde wel eens iets te vertellen over mijn leven maar dat kwam in zo’n gat van desinteresse terecht dan het makkelijker was om niets te delen. Wanneer ik de volgende dag naar huis reed voelde ik me een halfdood wezentje. Eenmaal thuis had ik mijn man nodig die mij in de ogen keek en dit verdrietige meisje diep van binnen zag, waardoor ik kon huilen en weer tot leven kwam.

Zo zijn er zoveel vaders en moeders die geen idee hebben wat ze door hun emotionele afwezigheid hebben aangericht bij hun kinderen. Dit bespreekbaar maken is bij veel ouders niet te doen want je kunt twee reacties verwachten.

Daar weet ik niets meer van. We hebben het beste met je voorgehad. We hebben je alle liefde gegeven. We hebben alles voor je gedaan.
Hoe kun je dit zeggen ondankbaar mens. Wat we allemaal wel niet voor je hebben gedaan. Wil je zeggen dat we het niet goed hebben gedaan terwijl we ons leven aan je hebben gegeven.

Vanuit hun perspectief is dit waar.

Er zijn weinig ouders die open staan voor deze pijnlijke feedback en in staat zijn hierop een volwassen manier op te reageren.

Deze goedbedoelde ouders hebben vanuit hun perspectief jou een normaal leven gegeven. Wanneer je dit als waarheid aanneemt dan heb je maar een optie en dat is dat er iets mis is met jou. Je bent lastig, moeilijk of misschien wel verwend.

Aan de ene kant voel je liefde voor je ouders en aan de andere kant kun je ze niet uitstaan. Dat geeft verwarring en ook een schuldgevoel. Hoe kun je zo slecht over deze goedbedoelde ouders denken? Dat vind je niet OK. Je weet dat je ouders van je houden, dat zeggen ze zelfs bijvoorbeeld door uit te spreken dat de kinderen alles voor hen betekent. Hoe kan het dan dat je dat niet voelt? Waarom vragen ze dan niet hoe het met je gaat?

Omgaan met ouders die het goed bedoelen maar het zelf moeilijk hebben.

Ouders die het moeilijk hebben bijvoorbeeld om rond te komen, omdat ze een slechte relatie hebben, omdat er familieproblemen zijn of omdat een van de ouders psychische of een verslavingsprobleem heeft, hebben geen ruimte om hun kinderen emotionele aandacht te geven. De vraag is of ze dat anders wel hadden kunnen doen. Dat hangt af van hun eigen kindertijd.

Als kind leer je in dit gezin al heel jong om jezelf te redden maar ook om voor (een van) je ouders te zorgen en mee te helpen in de huishouding of in de opvoeding van jongere broertjes en zusjes. Je krijgt te jong te veel verantwoordelijkheid. Je leert je eigen behoeftes te negeren. Als volwassene heb je het nog steeds te doen met je ouders en wellicht ook met andere mensen die lijden. Mensen helpen wordt wellicht jouw identiteit en jouw vak. Jouw eigen behoeftes en je boosheid om een gebrek aan emotionele aandacht gaan ondergronds en komen op een andere manier tot uiting; te veel eten, drinken, roken, shoppen, seks, altijd maar werken of depressief worden.

Ouders die zichzelf het belangrijkste vinden.

Een ouder die op zichzelf en zijn of haar behoeften gericht is noemen we narcistisch. Deze ouder heeft zeker niet het beste met de kinderen voor. Deze kinderen leren om ten dienste te staan van de ouder. Wie het meest behaagd krijgt een voorkeursbehandeling. Je doet er alles aan om kruimeltjes liefde en aandacht te krijgen. Deze ouder is manipulatief en weet daarmee de kinderen het gevoel te geven dat ze egoïstisch en lastig zijn. Je weet nooit hoe deze ouder op je zal reageren. Het ene moment liefkozend en het anderen moment hard en afwijzend. Wanneer je eenmaal volwassen begrijpt dat je te maken hebt met iemand met een persoonlijkheidsstoornis kun je al je schuldgevoelens afleggen. Dat wil niet zeggen dat je je dan vrij voelt in relaties. De kans bestaat dat je een partner aantrekt die ook narcistisch is, want diep van binnen is er een verlangen naar erkenning en liefde van je ouder. At verlangen projecteer je vervolgens op een partner. Hier ligt niet de oplossing maar eerder een her traumatiserende ervaring. Diep van binnen moet er wel een enorme woede zijn dat je zo bent misbruikt, genegeerd, verwaarloosd en afgewezen.

Omgaan met schuldgevoelens ten aanzien van je ouders

Kleine kinderen betrekken alles op zichzelf. Wanneer een ouder dit schuldgevoel voedt, wordt het een niet te dragen schuldgevoel. Een ‘gezond’ schuldgevoel is een indicatie dat je iets hebt gedaan of juist niet gedaan wat niet fijn was voor een ander. Hierin heb je iets te herstellen. Een ‘ongezond’ schuldgevoel ontstaat door manipulatie. Er wordt je een schuldgevoel aangepraat terwijl je niet verantwoordelijk bent voor datgene. Wanneer een ouder klaagt dat je nooit komt zul je je hier snel schuldig over voelen. In dat geval is het goed om je af te vragen hoe de relatie is met deze ouder en of je wel zin hebt om te komen. Eenmaal volwassen mag je je eigen keuzes maken. Dat je geen zin hebt om te komen heeft deze ouder waarschijnlijk zelf veroorzaakt.

Je hebt het recht om grenzen te stellen aan mensen die je emotioneel uitputten of schaden ook al zijn het je ouders. Het zijn ook volwassen mensen die het effect van hun gedrag onder ogen mogen zien.

Als kind waren je ouders goden, wat zij zeiden was de waarheid. Je hebt schuld op je genomen die niet van jou was. Je hebt geleerd om niet naar jouw emoties te luisteren want ze gaven je verwarring. Boos worden voelde niet veilig.

Hoe weet je of je een gezonde relatie hebt met je ouder?

Je geniet van het bezoek aan je ouders. Je voelt je in hun aanwezigheid gezien en gehoord. Je ervaart hun belangstelling en betrokkenheid. Je kunt hun liefde voelen. Je kunt je natuurlijk ergeren aan hun eigenaardigheden maar dat raakt niet de diepe verbinding die er is. Je ouders zijn transparant en duidelijk in hun communicatie. Je weet wat je wel en niet van hen kunt verwachten. Ze zijn er voor je als je het moeilijk hebt. Dat vertrouwen heb je.

De leegte en eenzaamheid die je ervaart bij je ouders is ontstaan in de kindertijd doordat er geen aandacht was voor al je gevoelens en emoties. Deze leegte gaan je ouders niet voor je vullen. De enige manier om eenzaamheid en leegte op te lossen is door je emoties en gevoelens weer te gaan herkennen, erkennen, waarderen en uiten of delen als je daarvoor kiest. Om dit te ontwikkelen zul je eerst de beschermende muren moeten afbreken die je hebt gecreëerd. Destijds heeft het je beschermd omdat er geen ruimte was voor jouw gevoelens en behoeften. Maar nu is deze bescherming niet meer nodig.

Rouwen om dat wat je nooit hebt gehad en nooit van je ouders zult krijgen.

Geen emotionele verbinding, geen diepe interesse in wie je bent en wat jouw behoeften zijn, geen echte warme liefde. Sta jezelf toe om dit gemis te voelen en het verdriet en ook boosheid hierover. Rouwen is een diep proces van loslaten.

Een belangrijk kompas in het omgaan met je ouders zijn je primaire emoties

Hoe stel je je verwachtingen bij die je van je ouders hebt, zodat je niet meer teleurgesteld wordt?

Het vraagt tijd en geduld om het contact met je emoties te herstellen om emoties te herkennen en erkennen en de vrijheid te voelen om ze wel of niet te uiten. Je emoties staan ten dienste van jou. Ze liegen niet.

Ook interessant voor je is: Hoe neem je afstand van je ouders

Wil je loskomen uit een patroon van je schuldig voelen?

Wil je loskomen van je ouders?

Ik, Marja Postema, help je graag d.m.v. individuele coaching

Neem contact op via het contactformulier dan gaan we kijken wat voor jou de beste aanpak is.

Wanneer je vast zit in een patroon zit je vaak vast aan bepaalde rollen. Bijvoorbeeld dat je altijd van jezelf aardig of behulpzaam moet zijn. Dat is alsof je in een doodlopende straat leeft. Het is een eenzaam gevoel want niemand ziet wie je echt bent.

Online cursus Ontspannen jezelf zijn.

Ik leer je allerlei beelden en ideeën over jezelf, die niet bijdragen aan jouw levensgeluk, los te laten. Ik biedt je een stappenplan aan waar ik al meer dan 20 jaar mee werk en wat zijn effectiviteit heeft bewezen.

Lees meer over de online cursus Ontspannen jezelf zijn