Het beeld van wanhoop is dat je gevangen zit in de duisternis of dat je valt in een zwarte afgrond.
Je hebt het gevoel dat niets lukt, dat niets werkt, dat niets zin heeft. Alles is zinloos.
Gevoel van wanhoop is niet gebonden aan leeftijd, armoede of sekse. Het kan iedereen treffen.
Wanhoop omvat verschillende gevoelens; angst, verdriet, boosheid, hulpeloosheid, machteloosheid, eenzaamheid, vertwijfeling, wantrouwen, ontreddering en zwaarmoedigheid. Al deze heftige en onaangename emoties probeer je van je af te houden. Wanneer dat niet meer lukt raak je in paniek.
Het gevoel van wanhoop geeft aan dat je geen hoop meer ervaart. Dat je geen vertrouwen meer hebt in een toekomstbeeld waarin je betekenis zou kunnen hebben.
Wanhoop beheerst je geest en je lichaam. Je gedachten zijn pessimistisch en nihilistisch. Je lichaam is levenloos en heeft geen behoefte meer om te eten.
Wanhoop kan over een onderdeel van je leven gaan,
terwijl de rest van je leven wel voldoening geeft, bijvoorbeeld het niet voor elkaar krijgen van een liefdevolle relatie, het krijgen van kinderen of het niet voor elkaar krijgen van een baan of andere vorm waarin je betekenis ervaart. Dat kan je helpen om je aandacht te richten op dat deel van je leven waar je geluk en voldoening ervaart.
Soms kan de wanhoop betrekking hebben op je hele leven,
ontstaan na een groot verlies; een scheiding, ontslag, faillissement, overlijden van een kind of partner. Het leven dat je vertrouwd en dierbaar was wordt verstoord of stort ineen. Alles wat jouw leven betekenis en zekerheid gaf is verdwenen.
Wanneer het leven niet geworden is wat je ervan gehoopt hebt kan dat tot teleurstelling en verdriet leiden. Maar dat kan ook leiden tot andere keuzes die tot voldoening leiden. De reden dat dit tot wanhoop leidt heeft er vaak mee te maken dat je vast zit aan een toekomstbeeld en daarnaast jezelf veroordeeld voor het niet kunnen bereiken van dit beeld. Je vindt hier van alles van; je bent een slappeling, een looser, een mislukking, je hebt gefaald, je bent waardeloos, je betekent niets. Deze gedachten leiden tot het lijden in wanhoop en zelfhaat. Dat geeft geen uitweg. Het ontmoedigt je om te denken in mogelijkheden en zuigt alle levenskracht uit je. Alles wat je ooit gedaan hebt lijkt vergeefs omdat je het zelfverzonnen toekomstbeeld niet bereikt.
Wanhoop en depressiviteit
Depressie is enorm toegenomen de afgelopen 50 jaar. Wat betekent dat? Zijn er meer mensen depressief of worden onaangename gevoelens eerder aangeduid als depressie? Kunnen we niet meer omgaan met onaangename gevoelens en wordt daardoor wanhoop als een medische aandoening gezien door artsen. Daarom is het goed om je af te vragen, wanneer je denkt dat je depressief bent, wat je precies bedoelt met depressief zijn. Welke emoties ervaar je? Is er een verband met een of meerdere gebeurtenissen in je leven?
Wanhoop kan leiden tot depressie wanneer je wanhoop afkeurt of verafschuwt, jezelf haat om je hulpeloosheid en machteloosheid en geen uitweg meer ziet.
De uitweg uit wanhoop
De uitweg uit het donkere gevoel van wanhoop begint bij het besef dat je vast zit in een verhaal over jezelf. Het is verbonden met diepe opvattingen over jezelf en de wereld. Het is eigenlijk een verzonnen verhaal over wie je bent, hoe je zou moeten zijn. Daarnaast gaat het verhaal over hoe je zou moeten leven en wat je zou moeten bereiken om succesvol, geliefd of gelukkig te zijn. Naast het mentale beeld over jezelf en de gewenste toekomst komt er een soort innerlijke moordenaar tevoorschijn die jou afmaakt omdat je dit niet hebt bereikt. Deze innerlijke moordenaar geef je heel veel macht. Je gaat er niet tegen in, want je denkt dat hij of zij gelijk heeft. De uitweg is dat je dit gehele min of meer verzonnen drama ter discussie stelt. Je leeft in een illusie. Je moet hier afstand van nemen.
Het licht in de duisternis is de liefde voor jezelf.
Onderzoek de bron van de wanhoop.
De kans is groot dat deze is ontstaan in de kindertijd bijvoorbeeld doordat je leeft volgens bepaalde waarden en normen of verwachtingen van je ouders.
De reis van wanhoop naar nieuwe zingeving gaat gepaard met het rouwen om dat wat je hebt verloren en hebt gemist. Enerzijds is dat het beeld van jezelf zoals je dacht dat je moest zijn en anderzijds is dat het gemis aan liefde en bevestiging dat je goed was zoals je was in de kindertijd. Gebrek aan liefde in de kindertijd kan er voor zorgen dat kinderen geen basisvertrouwen ontwikkelen, dat nodig is om te geloven dat je iemand bent om van te houden.
Daarnaast kunnen er ook onverwerkte gebeurtenissen aan ten grondslag liggen die je uit de weg wilde gaan.
Je kunt jezelf bevrijden door je af te vragen wat waar is.
Je kunt jezelf bevrijden door jezelf toe te staan de pijn van gemis te ervaren in de kindertijd; gemis aan liefde, gemis aan bevestiging, gemis aan ruimte om jezelf te mogen zijn.
Je kunt jezelf te bevrijden door van jezelf te gaan houden
Je kunt jezelf bevrijden door jezelf toe te staan een andere weg te kiezen
Aandachtspunten tijdens deze reis
Mededogen ontwikkelen voor jezelf en de innerlijke en uiterlijke strijd die je hebt geleverd. Vooral wanneer je beseft dat je vanuit een verhaal hebt geleefd bestaat het risico dat je vindt dat je je hele leven hebt verknoeid.
Vertrouw er op dat je het gevoel van wanhoop aankunt. Des te meer aandacht je het kunt geven des te eerder lost het op.
Ruimte geven aan alle gevoelens die je onderweg tegenkomt zoals verdriet over teleurstelling en keuzes waar je spijt van hebt,
Vertrouwen krijgen dat je goed bent zoals je bent en dat je een leven mag leiden waar je gelukkig van wordt.
Zorg voor ontspanning in het lichaam; waar ervaar je de wanhoop in je lichaam? Maak gebruik van ademmeditatie of andere ontspanningsoefeningen, muziek dat je ontspant of neem een ontspanningsmassage of gebruik aromatherapie. Zorg voor lichaamsbeweging
Verbind je met schoonheid om andere gevoelens te ervaren; muziek, natuur, kunst, literatuur.
Gebruik een creatieve uitlaatklep; tekenen, schrijven, zingen, dansen
Verbind je met mensen die hetzelfde hebben meegemaakt of vrienden die je kunnen steunen.
Zoek naar een spirituele verbinding om de mysterie van het leven te accepteren. Ik geef me over. Het leven is goed zoals het is.
Heb je behoefte aan ondersteuning in dit proces?
Ik, Marja Postema, help je graag.
Neem contact met me op via de contactpagina
