Persoonlijkheidstypen A en B zijn twee contrasterende persoonlijkheidstypen
De theorie is ontwikkeld door de cardiologen Meyer Friedman en Ray Rosenman. Deze twee cardiologen ontdekten dat de stoelen in de wachtkamer van hun praktijk veel sneller sleten dan verwacht. De stoffeerder merkte op dat de bekleding vooral aan de voorkant van het zitvlak was versleten. Hij gaf aan dat hij nog nooit stoelen had gezien die op deze manier werden versleten. De patiënten zaten blijkbaar vaak op het puntje van de stoel. Friedman en Rosenman begonnen aan een formeel onderzoek en bestempelden dit gedrag als de Type A-persoonlijkheid. De twee cardiologen geloofden dat Type A persoonlijkheden een grotere kans hadden om hartziekten te ontwikkelen en vaker een hoge bloedruk hadden. Het onderzoek had een belangrijk effect op de ontwikkelingen in de gezondheidspsychologie, waarin experts de relatie onderzoeken tussen de mentale toestand van een individu en zijn fysieke gezondheid.
Hoewel Friedman en Rosenman aan deze persoonlijkheid de naam Type A gaven, wordt het tegenwoordig gezien als een reeks gedragingen die collectief bekend staat als het ‘Type A Gedragspatroon’.
Type A-gedragspatroon
Type A is extravert, rationeel, competitief, georganiseerd, ambitieus, proactief en ongeduldig. Type A heeft vaker een hoge bloeddruk. Deze mensen zijn vaak gedreven workaholics. Ze pushen zichzelf en anderen met resultaten. Ze stellen hoge eisen aan zichzelf en anderen en kunnen daardoor bot en onbeschoft zijn. Ze richten zich op wat efficiënt is niet op wat leuk is. Ze worden prikkelbaar als ze moeten wachten. Mensen met dit gedragspatroon zijn zeer vatbaar voor een burn-out en lopen meer risico om een hartinfarct te krijgen, omdat ze niet zorgen voor de nodige ontspanning. Ze zijn meer bezig met geld en macht dan met het genieten van het leven.
Geld is een belangrijk onderdeel in het leven van deze mensen met dit gedragspatroon. Geld is macht. Ze hebben de neiging zichzelf superieur te vinden, dat gaat ten koste van privérelaties. Samen met de hoge werkdruk kost het moeite om een relatie in stand te houden. Dat lukt alleen als ze beiden een type A gedragspatroon hebben. De partners van deze mensen moeten accepteren dat werk belangrijker is dan de relatie. Bovendien kunnen zij moeilijk ontspannen en genieten. Daarnaast zijn ze nauwelijks in staat tot een emotionele verbinding omdat emoties als een teken van zwakte gezien worden.
Kenmerken van het type A gedragspatroon samengevat:
- Extravert
- Ambitieus
- Georganiseerd
- Punctueel
- Workaholic
- Ongeduldig
- Proactief
- Opgejaagd
- Efficiënt
- Rusteloos
Valkuil van een type A gedrag: Mensen willen niet met ze samenwerken.
Omdat geld en carrière boven relaties gesteld worden en door het korte lontje kunnen deze mensen onbeschoft, agressief en bot uit de hoek komen. Als het niet zo gaat als zij het in hun hoofd hadden raken ze snel geïrriteerd. Ze zijn zo bezig met hun eigen doelen dat ze niet zien en ervaren hoe het voor anderen is. Dus te weinig inlevingsvermogen en empathie.
Doordat ze altijd bezig zijn om zaken sneller en efficiënter te doen, zijn ze niet gediend van vertragingen en inefficiëntie. Doordat een type A heel competitief kan zijn en alles als een wedstrijd opvat, jaagt hij zowel zichzelf als anderen op. Dit opjagen wordt hen niet in dank opgenomen. Het risico is dat anderen eerder gaan saboteren of tegenwerken. Daarnaast wordt het moeilijk om een relatie in stand te houden als je niet kunt ontspannen.
Uit onderzoek is gebleken dat mensen met een ‘type A persoonlijkheid’ vatbaarder zijn voor een burnout dan mensen met een ‘type B persoonlijkheid’.
Uit onderzoek is gebleken dat iemand met een type A persoonlijkheid over het algemeen meer stress ervaart dan iemand met een type B persoonlijkheid. Op basis van de bovenstaande eigenschappen is dat ook niet zo moeilijk voor te stellen. Altijd alles zo goed mogelijk willen doen en het liefst ook nog beter dan ieder ander kan best stressvol zijn. Als je langdurig erg veel stress hebt, kan dit leiden tot een burnout. Dat maakt mensen met een type A persoonlijkheid over het algemeen gevoeliger voor het ontstaan van een burnout, dan mensen met een type B persoonlijkheid.
Uitdaging voor type A om een burn-out te voorkomen
- Leren ontspannen, wat een grote uitdaging zal zijn, omdat het zenuwstelsel altijd aanstaat.
- Competitie loslaten waar het niet echt nodig is.
- Leren delegeren en vertrouwen.
- Meer balans tussen werk en privé. Leren genieten.
- Perfectionisme loslaten
- Leren omgaan met emoties
- Leren een relatie te onderhouden
Type B-gedragspatroon
Type B is meer introvert, creatief, houd van een sociaal leven, is geduldig, gemakkelijk in de omgang en neemt de tijd voor veel dingen. Deze mensen zijn minder gevoelig voor stress en denken langer na voordat ze handelen. Ze willen leuk werk. Ze hebben een goede balans tussen werk en privé. Ze houden ervan om te socialiseren.
Mensen met dit gedragspatroon zijn meer ontspannen en ervaren minder stress. Zij genieten meer en kunnen gemakkelijker dingen uitstellen tot het laatste moment. Ook zijn ze geduldig, creatief en tolerant. Persoonlijkheden van het type B gedrag zijn makkelijk in de omgang en worden niet snel boos of geïrriteerd. Ze kunnen beter met hun emoties omgaan dan mensen met gedragspatroon A. Ze kiezen eerder voor een leuke baan dan voor een stressbaan met een topsalaris.
Over het algemeen zijn dit soort mensen innovatief en houden zij van het verkennen van ideeën en concepten. Meedoen is belangrijker dan winnen.
Kenmerken van type B gedragspatroon samengevat:
- Ontspannen
- Geduldig
- Innovatief
- Creatief
- Sociaal
- Samenwerkend
Het type B gedragspatroon is tegenovergesteld in veel opzichten. Mensen met type B gedragspatroon zijn van nature ontspannen en ervaren minder stress.
Zwart-wit model
Toch is het goed om te beseffen dat deze indeling vrij zwart-wit is en dat je niet iedereen simpelweg het stempel A of B kunt geven. Daarnaast krijgt natuurlijk niet iedereen met een type A gedragspatroon te maken met een burnout. En het betekent ook niet dat een type B totaal ongevoelig is voor het krijgen van een burnout.
Hoe kun je je bevrijden van chronische stress om een burnout te voorkomen?
Wil je weten welke stressymptomen aangeven dat je op weg bent naar een burn-out?
Vraag de gratis test aan:
