Wat ik vaak zie gebeuren in relaties is dat een van de partners intimiteit mist. Dat kan zowel een man als een vrouw zijn, die dit aan de kaak stelt en verwacht dat de partner zich meer kwetsbaar opstelt en zichzelf meer laat zien. Deze partner gaat op zoek naar hulp en komt bij mij.
Al vrij snel wordt er een enorm dilemma duidelijk: Aan de ene kant wil je leren om jezelf meer te laten zien om te voorkomen dat je wordt afgewezen en de relatie in een crises komt maar aan de andere kant is jouw hele persoonlijkheid juist opgebouwd vanuit de behoefte om afwijzing te voorkomen. Je zit nu in een totale spagaat. Laat je jezelf zien dan speelt er en een diepe angst voor afwijzing op zoals je in de kindertijd hebt gevoeld. Dat voelt alsof je leven op het spel staat. Aan de andere kant als je jezelf niet laat zien wijst je partner je af en staat de relatie op het spel.
Wat is de oplossing als je in deze spagaat zit van onvermogen?
De oplossing is dat je gaat inzien dat jouw zelfbeeld niet klopt. Jouw zelfbeeld is opgebouwd vanuit een drijfveer om afwijzing te voorkomen en erkenning en waardering te krijgen van anderen; vrienden, collega’s, leidinggevenden en uiteraard je liefdespartner. Dat is een doodlopende weg want anderen kunnen jou geen bevestiging geven als je zelf niet geloofd dat je mag zijn zoals je bent. Zolang je liefde en erkenning van anderen zoekt en er vanuit gaat dat anderen dit moeten geven om gelukkig te zijn zit je in een doodlopende weg. Het is een illusie dat anderen je gelukkig kunnen maken als je jezelf niet accepteert zoals je bent. Dat kan een ander nooit voor je oplossen.
Het wordt nog lastiger wanneer je niet in de gaten hebt dat je jezelf aanpast en een rol speelt om goedkeuring en liefde te krijgen. Een rol spelen bedoel in niet negatief. We ontwikkelen allemaal min of meer een rol in de kindertijd om aandacht, liefde en waardering te krijgen van onze ouders. Omdat dit proces totaal onbewust gaat, denken we dat we dit zijn. Onze rol wordt onze identiteit.
De illusie van jouw zelfbeeld; je bent niet wie je denkt dat je bent
De basis van ons zelfbeeld bestaat uit een illusie, namelijk dat je niet goed genoeg, niet lief genoeg, niet interessant genoeg, etc. bent. Dit zijn overtuigingen die we hebben aangenomen als waarheid door de ervaringen in onze jeugd en de reacties van ouders, broers en zussen en andere opvoeders. Vervolgens zijn we gedrag gaan ontwikkelen om deze pijn en afwijzing niet te voelen en in de hoop dat we door dit gedrag worden geaccepteerd en geliefd. Daarmee zoeken we bevestiging in de buitenwereld; vrienden, collega´s, leidinggevende en uiteraard de liefdespartner.
Wanneer jouw geluk en innerlijke rust in handen ligt van anderen moet je hard werken en altijd alert zijn hoe de ander reageert.
Deze afhankelijkheid leidt nooit naar innerlijke tevredenheid en rust maar eerder tot een voortdurend gevoel van onrust en onzekerheid. Het wordt nog ingewikkelder want het laatste wat je wilt is een voortdurend gevoel van onrust, onzekerheid en afhankelijkheid. Daarom ga je jezelf een imago aanmeten van zelfverzekerdheid, zelfvertrouwen en onafhankelijkheid. Het is een nieuw besluit hoe je wilt zijn, hoe je wilt overkomen bij anderen. Een andere strategie is dat je voortdurend in de gaten houdt wat de verwachtingen zijn van je omgeving en daar probeer je aan te voldoen. Deels wordt deze gewenste imago beïnvloed door beelden uit de (social) media over de ideale man of vrouw. Zo zijn we terug bij de indruk die we willen maken op anderen.
Als je je ergens moet voorstellen (wie ben jij?), dan is deze imago je antwoord.
Het wordt je identiteit. In de psychologie noemt men het je ego. Er is niets mis mee, het helpt je om je aan te passen, zaken voor elkaar te krijgen en carrière te maken maar het brengt je geen levensgeluk of innerlijke rust. Het is pure zelfbescherming, dat wil zeggen bescherming van jouw kwetsbaarheid en het idee dat je in wezen niet goed genoeg bent.
Voorbeelden van imago gedrag;
De pleaser
De perfectionist
De betweter
De helper
De harde zakenman
De rationele wetenschapper
De charmante verleider
De introvert
Het zonnetje in huis
We gaan er vanuit dat we onszelf kunnen maken in deze maakbare samenleving.
Niets is minder waard. Je wordt iemand die je niet bent. De meeste mensen hebben een zintuig voor wanneer iemand een rol aanneemt en niet zichzelf is. Tenzij je je omgeeft met mensen die allemaal een rol spelen, zul je afstand ervaren, vervreemding en eenzaamheid, omdat er geen echte verbinding kan ontstaan vanuit een rol die je aanneemt.
Onze identiteit bestaat uit verschillende lagen
De eerste laag is jouw natuurlijke staat van zijn zoals je geboren bent, vrij en vitaal. Je bent zoals je bedoeld bent te zijn.
De tweede laag wordt beïnvloed door veel factoren
In deze laag ervaar je voorwaardelijke liefde en afwijzing voor een deel van jouw natuurlijke staat. Je hebt het gevoel dat je tekortschiet, teleurstelt, er niet bij hoort of niet goed genoeg bent.
De derde laag van jouw identiteit wordt gevormd door strategieën om goedkeuring te krijgen in het gezin waarin je opgroeide en de afwijzing en kritiek die je hebt ervaren te voorkomen; de lieve jongen het behulpzame meisje. Hier neem je onbewust een besluit dat je beter niet …………… of …………………. kan zijn. Vul maar in voor jezelf; lastig zijn, te aanwezig zijn, afhankelijk zijn, gevoelig zijn, eigenwijs zijn etc.
De vierde laag is jouw imago die je zelf in de hand probeert te houden waarmee je alle onrust, onzekerheid en afhankelijkheid, die het gevolg zijn van de tweede laag of een reactie kan zijn op jouw afhankelijke en kwetsbare derde laag. Je wilt een goede indruk wekken.
Je wilt een beeld neerzetten van de autonome, onafhankelijke, zelfverzekerde, interessante man of vrouw. Maar er hoeft maar iets naars te gebeuren; een diepe teleurstelling, onverwachtse tegenslag of een conflict en je valt terug in de tweede laag van je identiteit: Het gevoel van falen, niet goed genoeg zijn, waardeloosheid of welke overtuiging je en gevoel je ook had in de kindertijd.
Jouw innerlijke Big brother is watching you
Omdat je dit imago in stand wilt houden is er een soort innerlijke Big brother is watching you aanwezig, die alles (jouw gedachten, gevoelens, gedrag) onder controle wil houden. Dat betekent dat spontaan zijn of je laten gaan, taboe is. Wat gebeurt er als je een bal onder water probeert te houden? Inderdaad het komt vanzelf weer omhoog. Dus controle en onderdrukking van jouw wezenlijke zelf, waar jouw levensenergie is gevestigd, komt vanzelf weer omhoog. Je laat je op een dag helemaal gaan; eetbuien, ruzie maken, vreemd gaan je kunt het zo gek niet bedenken, het moet er uit om de opgebouwde spanning los te kunnen laten.
De buitenlaag van jouw identiteit wordt aangedreven door de tweede laag van jouw identiteit: voorkomen van afwijzing. Wellicht ben je je daar niet bewust van even als je niet bewust bent van de negatieve aannames over jezelf en waar je nu nog steeds tegen vecht. Jouw gevecht om erkenning en waardering, de energie die je er in stopt om een imago op te bouwen is niet meer dan een innerlijk gevecht met jezelf. Beter gezegd met een negatief beeld van jezelf, wat niet klopt met wie je echt bent. De onrust en het lijden komt voort uit het feit dat je jezelf afwijst. Zelfafwijzing is de oorzaak van alle vormen van mentaal en emotioneel lijden.
Wat is er nodig om jezelf meer te accepteren zodat je jezelf kunt laten zien aan je partner zoals je echt bent?
Wanneer je eenmaal in de gaten hebt hoe jouw persoonlijkheid is opgebouwd, kun je leren je bewust te worden van je natuurlijke zelf.
Een grote valkuil in dit proces is dat je daardoor alle strategieën, zelfbescherming en de imago van je persoonlijkheid gaat afwijzen. Het zijn allemaal onderdelen van jou die vaak zijn vervormd maar verbonden zijn met jouw natuurlijke karakter. Het ene kind ontwikkeld door bepaalde omstandigheden bijvoorbeeld haar zelfstandige imago en een broer of zus ontwikkeld binnen dezelfde omstandigheden een hulpverleners imago. Het imago is een valkuil van een kernkwaliteit. Als je dit afwijst gooi je het kind weg met het badwater. Je kunt leren in vrijheid en zelfliefde jouw kernkwaliteiten te erkennen en te onderzoeken hoe ze vanuit jouw wezen en in vrijheid vorm kunnen krijgen.
Wat je veroordeelt in jezelf veroordeel je in een ander
In de psychologie wordt dit projectie genoemd. Je projecteert je eigen afwijzing op de ander. Bijvoorbeeld jouw zelfbeeld is introvert, bescheiden en afwachtend. Een collega van je is extrovert, aanwezig en dominant. Dit keur je af en veroordeel je als een vanzelfsprekende overtuiging dat diegene slecht is, opportunistisch en egoïstisch. Projectie is een prachtig middel om helder te krijgen wat je afkeurt in jezelf. Het enige wat je hoeft te doen is je aandacht verplaatsen van de ander naar jezelf.
Wil je weten hoe jouw zelfbeeld nu is?
Met andere woorden hoe je jezelf ziet en hoe je denkt dat jij bent? In de gratis zelfbeeld test krijg je hier antwoorden op.
Wanneer je vast zit in een patroon zit je vaak vast aan bepaalde rollen. Bijvoorbeeld dat je altijd van jezelf aardig of behulpzaam moet zijn. Dat is alsof je in een doodlopende straat leeft. Het is een eenzaam gevoel want niemand ziet wie je echt bent.
Online cursus Ontspannen jezelf zijn.
Ik leer je allerlei beelden en ideeën over jezelf, die niet bijdragen aan jouw levensgeluk, los te laten. Ik biedt je een stappenplan aan waar ik al meer dan 20 jaar mee werk en wat zijn effectiviteit heeft bewezen.
Lees meer over de online cursus Ontspannen jezelf zijn
Heb je liever individuele coaching?
Lees meer over de coaching mogelijkheden.
Wil je eerst een gratis kennismakingsgesprek?
Meld je aan via het contactformulier