Dit kennen we allemaal
Je ontmoet je nieuwe collega’s of je nieuwe schoonfamilie en je wilt een goede indruk maken maar vooral wil je niet afgewezen worden. Je gaat extra je best doen om goed over te komen of te voldoen aan de verwachtingen.
Het klinkt raar maar door je anders voor te doen dan je bent veroorzaak je eerder dat je wordt afgewezen want mensen prikken daar vaak doorheen of vertrouwen je niet. Een andere bijkomstigheid is dat door je anders voor te doen, denk aan je zekerder voor te doen, je vriendelijker, behulpzamer voor te doen, je daar geen goed gevoel over krijgt omdat je jezelf en anderen voor de gek houdt.
Ik krijg er in ieder geval geen goed gevoel over als ik tijdens een buurtborrel een half uur lang naar het geklaag van een buurman luister en belangstelling veins. Helemaal wanneer hij geen enkele vraag aan mij stelt. En deze buurman me eigenlijk niet interesseert. Je zou zelfs kunnen zeggen dat ik mezelf geweld aan doe door te doen alsof, omdat ik een indruk wil geven van een belangstellende buurvrouw
Natuurlijk is het lastig om eerlijk te zijn in een dergelijke situatie omdat je er belang bij hebt om goede relaties te onderhouden met je buren, collega’s, familie en vrienden. Maar hoe ver ga je daar in? Hoe ver ga je van jezelf weg? Hoe ver laat je jezelf in de steek?
We kennen allemaal situaties waarin we een goede indruk wilt maken. Maar nu ga ik een stap verder of beter gezegd dieper; Je hebt je hele persoonlijkheid opgebouwd om afwijzing te voorkomen. WAT? JA dat is van een andere orde.
Zelfbeeld ontwikkeling vanaf de leeftijd van 1 jaar
Zo rond de leeftijd van 1 jaar begint de conditionering. Je leert wat mag en wat niet mag, wat goed is en wat slecht is. Soms worden je ouders boos. Dat voelt als een afwijzing. En bij andere dingen worden ze blij. Dat voelt als een erkenning dat je goed bent. Langzaam aan leer je welk gedrag wordt gewaardeerd en wat wordt afgewezen. Het enige wat je op die leeftijd wilt is erkenning dat je ouders van je houden want je bent totaal afhankelijk van ze.
Deze conditionering en ontwikkeling is niet fout. Het is belangrijk om te leren wat de regels zijn binnen een samenleving en hoe je probleemloos met elkaar om gaat en leert om rekening met elkaar te houden. Helaas is dat niet het enige wat er gebeurt in de relatie tussen ouders en kinderen. Ouders zijn ook maar mensen. Zij hebben in het leven hun klappen opgelopen, ze hebben geleerd om op een bepaalde manier met emoties om te gaan en ze hebben ook een zelfbeeld die begrensd is door wat in hun ogen goed en fout is. Ook zij willen afwijzing en kritiek in hun leven voorkomen. Daarnaast hebben ze bepaalde patronen ontwikkeld in het omgaan met anderen. Deze geschiedenis speelt een grote rol, meestal onbewust, in het “opvoeden” van hun kinderen. Voorbeeldgedrag van ouders heeft een grote impact op ons doen en laten in onze jeugd.
Kleine kinderen betrekken alles op zichzelf
Tijdens de conditionering ervaart het kind het gedrag dat niet wordt gewaardeerd als een persoonlijke afwijzing. Als ouders dit niet ontkrachten ontstaat er in het hoofd van het kind de aanname dat liefde voorwaardelijk is; Als ik dit doe ben ik niet goed als ik dat doe ben ik goed. Dit gaat gepaard met een diepe angst voor afwijzing. Het kind leert spontane uitingen te onderdrukken en kiest voor de veilige weg om afwijzing te voorkomen.
De aannames uit je kindertijd zijn ook nu werkzaam
Alle diepe gevoelens van afhankelijkheid en angst voor afwijzing die je nu voelt in een intieme relatie, is verbonden met de ervaringen in de kindertijd. Het gevoel dat je niet zonder je partner kunt leven, wanneer je volwassen bent, is feitelijk niet waar. Je kunt prima voor jezelf zorgen. Maar voor een klein kind is dat gevoel in overeenstemming met de werkelijkheid. Het is een diepe angst voor afwijzing en verlating omdat je beseft dat je dan niet zult overleven. Dus in feite is dat een doodsangst.
De aannames die je in de kindertijd hebt ontwikkeld, bijvoorbeeld dat je niet goed genoeg bent, wil je ten alle tijd voorkomen. Je gaat er alles aan doen om te voorkomen dat mensen je niet goed genoeg of niet aardig genoeg vinden. Het wordt de basis van je zelfbeeld. Het gedrag wat daaruit voort komt wordt gedreven door de enorme angst voor afwijzing en verlating en door de aannames dat je niet goed genoeg bent.
Door jezelf te bekritiseren wijs je jezelf af
Vanaf de kindertijd probeer je er alles aan te doen om dit gevoel van waardeloosheid, betekenisloosheid of ontoereikendheid te voorkomen door te proberen te voldoen aan de voorwaarden om een geliefd, interessant of goed iemand te zijn zodat je erkenning, waardering en liefde krijgt.
Eerst probeer je te voldoen aan de eisen en verwachtingen van je ouders;
- Je moet gehoorzaam zijn
- Je moet lief zijn
- Je moet presteren
- Je moet rekening houden met anderen
- Je mag niet schreeuwen
- Je mag niet boos worden
- Je mag niet je gang gaan
- Je mag niet luieren
- Je mag geen plezier hebben
- Je moet je best doen
- Je moet eerlijk zijn
- Je moet sterk zijn
Tijdens de puberteit probeer je te voldoen aan de verwachtingen van je leeftijdsgenoten;
- Je moet erbij horen
- Je moet interessant zijn
- Je moet slim zijn
- Je moet sexy zijn
- Je moet cool zijn
- Je moet hippe kleding dragen
Vervolgens als je volwassen bent probeer je te voldoen aan de verwachtingen en eisen van je werkgever, vrienden en van je partner;
- Je moet succesvol zijn
- Je moet een interessante baan hebben
- Je moet veel geld verdienen
- Je moet een actief sociaal leven hebben
- Je moet gezond leven
- Je mag niet falen
- Je moet onafhankelijk zijn
- Je moet een leuke relatie hebben
- Je moet zelfvertrouwen hebben
Klinkt dit niet een beetje als een keurslijf?
Je probeert iemand te zijn die je niet echt bent. Helaas worden deze aannames en eisen over jezelf vaak sterker in een relatie omdat de angst voor afwijzing en verlating sterker wordt. Zie je in hoe hopeloos deze situatie is? Je zit vast in een negatieve loep. Zou het niet fijn zijn als je in ieder geval in je relatie dat keurslijf mag afleggen en gewoon ontspannen jezelf mag zijn?
Ieder mens zich ergens op de lijn tussen authentiek en aangepast
Authentiek Aangepast
100%_________________________________________100%
Waar denk je dat jij zit?
Waar denkt je beste vriend(in) waar jij zit?
Waar denkt je leidinggevende waar jij zit?
Waar denkt een goede collega waar jij zit?
Ergens op deze lijn sta jij. Dat kan zijn dat je het idee hebt dat je voor 80 % authentiek bent en voor 20 % aangepast. Dat zou een mooie verhouding zijn maar is het waar?
Wil je weten hoe jouw zelfbeeld nu is?
Met andere woorden hoe je jezelf ziet en hoe je denkt dat jij bent? In de gratis zelfbeeld test krijg je hier antwoorden op.
Wanneer je vast zit in een patroon zit je vaak vast aan bepaalde rollen. Bijvoorbeeld dat je altijd van jezelf aardig of behulpzaam moet zijn. Dat is alsof je in een doodlopende straat leeft. Het is een eenzaam gevoel want niemand ziet wie je echt bent.
Online cursus Ontspannen jezelf zijn.
Ik leer je allerlei beelden en ideeën over jezelf, die niet bijdragen aan jouw levensgeluk, los te laten. Ik biedt je een stappenplan aan waar ik al meer dan 20 jaar mee werk en wat zijn effectiviteit heeft bewezen.
Lees meer over de online cursus Ontspannen jezelf zijn
Heb je liever individuele coaching?
Lees meer over de coaching mogelijkheden.
Wil je eerst een gratis kennismakingsgesprek?
Meld je aan via het contactformulier