Compassie is een oprechte uiting van liefde en mededogen.
Dat kan gericht zijn op jezelf of op een ander. Compassie is een emotie die verbonden is met het hart en die spontaan tot uiting kan komen bij het zien van lijden. Dat kan het lijden van een dierbare persoon zijn, maar het kan ook een vreemde zijn, die je bijvoorbeeld op tv ziet.
In de westerse samenleving lijkt compassie een uitgestorven fenomeen
Het halen van resultaten, of het nu om onderwijs of het bedrijfsleven gaat, lijkt de boventoon te voeren. In een individualistische samenleving is het belangrijk, dat je je persoonlijke ambities vervult. Wie dat niet haalt, wordt zelf verantwoordelijk gesteld voor zijn situatie. We vergeten dat niet iedereen talent of geluk in het leven heeft. Daar tegenover zijn er steeds meer zogenaamde Reality shows op tv, waarin totale vreemden hun lijden zonder blikken of blozen tonen. Blijkbaar vinden we dat fijn, want de kijkcijfers van deze programma’s zijn hoog. Het lijkt of deze vorm van entertainment het lege emotionele gat vult in onze materialistische samenleving. Het voordeel van deze programma’s is dat we geraakt kunnen worden in ons gevoel van compassie.
Mededogen is gebouwd op de fundamenten van verdraagzaamheid, geduld, vergevingsgezindheid en begrip.
Christina Feldman
De emotie compassie is de sleutel naar het openen van je hart
Het hart is de plek van waaruit je niet oordeelt en analyseert. Het hart heeft zijn eigen taal en zijn eigen wijsheid. De taal van een voelend begrijpen. Hierdoor kun je je verbinden met anderen en beseffen dat ieder mens moeilijke periodes doormaakt. Compassie werkt constructief, wanneer het je helpt verder te kijken dan uiterlijk gedrag. Zo kun je bij iemand angst zien, waar je eerst alleen maar arrogantie ervoer. Of ervaar je verdriet, waar je eerst alleen maar afstandelijkheid waarnam.
Ieder mens heeft eigenaardigheden en gevoeligheden ontwikkeld.
Deze zijn ontstaan, doordat je bijvoorbeeld al jong het idee hebt gekregen, dat je niet de moeite waard was of dat je altijd je best moest doen. Om je kwetsbaarheid te beschermen wordt de een bijvoorbeeld rationeel en een ander stelt zich dienstbaar op. Compassie is nodig om jezelf en anderen te accepteren met alle gevoeligheden, gebreken en eigenaardigheden.
Wanneer je teleurgesteld bent in het leven of in jezelf, kun je geneigd zijn jezelf te veroordelen. Je wilt graag dat je leven vlekkeloos verloopt en dat er alleen maar ups zijn en geen downs. Juist voor het gewoon-mens zijn, met zijn ups en downs, heb je compassie nodig, zodat je met zachtheid naar jezelf kunt kijken.
Ik vind het bijvoorbeeld moeilijk te accepteren dat ik niet attent ben. Dat vind ik een vervelend gebrek van mezelf. Op momenten dat mijn man wel attent is, wat hij als vanzelfsprekend is, voel ik me behoorlijk nalatig en schuldig. Het is makkelijk om mezelf hiervoor te veroordelen of allerlei verbeterplannen te maken, die ik dan weer niet waarmaak. Het is een uitdaging om hierin voor mezelf compassie op te brengen.
Op het werk kunnen leidinggevenden te zakelijk zijn in het omgaan met hun medewerkers.
Slecht nieuws zoals het aankondigen van ontslag wordt kort en zakelijk gebracht, want dan zijn ze ervan af. Dat is voor de ontvanger van de boodschap vaak moeilijk te verteren, vooral wanneer het slechte nieuws vervelende gevolgen heeft. Het kan hard aankomen, wanneer iemand te horen krijgt dat hij zijn werk niet goed doet en moet gaan uitkijken naar een andere baan. Compassie zou de mededeling iets kunnen verzachten en zou zeker kunnen bijdragen aan een goede verwerking van het slechte nieuws.
“Mijn compassie wordt, naarmate ik ouder word, steeds echter. Het gaat erom dat je je kunt voorstellen hoe het is om werkloos te zijn, ziek te worden, met een been te moeten leven. Hoe meer je zelf hebt meegemaakt, hoe makkelijker het is om je in een ander te verplaatsen en hoe makkelijker je er ook over spreekt.”
Elco Brinkman
Compassie komt tot uiting in de gulden regel.
De gulden regel is een duizenden jaren oude universele regel die vrijwel in elke cultuur voorkomt en als uitgangspunt dient voor godsdiensten, humanistische stromingen en levensfilosofieën. Karen Armstrong onderzocht dit in haar boek Compassie. Volgens haar kwam de Chinese wijsgeer Confucius, (551-479 v. Chr.) als eerste tot een formulering van de gulden regel. Hij stelde: “Behandel anderen nooit op een manier waarop jezelf niet behandeld wilt worden.”
Boeddha (omstreeks 470-390 v. Chr.) stelde dat je compassie moet uitdragen door alles in het werk te stellen om het leed van anderen te verlichten. Zijn uitspraak is: “Kwets anderen niet met wat jou kwetst.”
Jezus predikte dat je je naaste lief moet hebben als jezelf en zei: “Wat gij niet wilt dat u geschiedt, doe dat ook een ander niet.”
Mohammed (610 na Chr.) verkondigde dat je je rijkdom eerlijk met anderen moet delen ten einde een fatsoenlijke maatschappij op te bouwen waarin de armen en kwetsbaren met respect worden behandeld. Zijn uitspraak was: “Niemand van jullie is een gelovige, tenzij hij zijn naaste toewenst wat hij zichzelf toewenst.”
Compassie voor jezelf en voor anderen is als emotionele voeding voor je ziel. Door jezelf en anderen liefdevol te omarmen voorkom je gevoelens van angst, machteloosheid en eenzaamheid. Voorwaarde is dat je accepteert, dat niemand perfect is.
Ieder mens heeft gevoeligheden en beperkingen, maar is ook uniek en goed zoals hij is.
Meer over compassie in het artikel:
