Waarom is veranderen zo lastig?
Ans is al jaren bezig meer voor zichzelf op te komen, maar telkens past ze zich toch weer aan, aan de wensen van anderen.
Henk probeert al jaren wat aardiger te zijn voor de mensen in zijn omgeving, maar steeds weer neemt zijn kritische houding het over.
Je kunt je aardig machteloos voelen in alle pogingen om jezelf te veranderen. Op een gegeven moment denk je: ’zo ben ik nu eenmaal’ en leg je je er bij neer.
Het lijkt alsof je met jezelf in conflict bent
Een deel van jezelf die graag wil veranderen, wordt tegengewerkt door een ander deel dat niet wil veranderen. Meestal zijn er delen in jezelf die in jouw leven een prominente rol spelen. Dat is bijvoorbeeld de Pleaser, die het iedereen naar de zin wil maken, de Vermijder die geen trek heeft in emoties of de Conflictvermijder, die bij elke onenigheid toegeeft. Deze deelpersoonlijkheden kunnen botsen met andere delen van jezelf, die ook gezien en gehoord willen worden, bijvoorbeeld de Egoïst die voor zichzelf kiest, de gevoelige die onzeker kan zijn of de Assertieve, die voor zichzelf opkomt. Sommige delen van jezelf worden door dominante delen overschaduwd. Hoe komt dat?
Je dominante delen willen niet dat je veranderd
Onze meest dominante delen heb je vaak al jong ontwikkeld. Ze hebben er voor gezorgd dat je positieve aandacht kreeg en dat je gewaardeerd werd. In feite hebben deze delen je beschermd tegen afwijzing of kwetsing en dat doen ze nog steeds. Nog steeds zetten ze zich in om je te beschermen. Het ‘probleem’ daarbij is echter dat hun perceptie van de omgeving niet mee is veranderd met de tijd. Alles om je heen is inmiddels veranderd, maar zij reageren nog precies als vroeger. Ze blijven pleasen, terwijl dat al lang niet meer nodig is of ze blijven juist dominant, terwijl daar geen enkele reden meer voor is. Ze willen niet dat jij je gaat veranderen, omdat ze er vanuit gaan dat ze jou nog steeds moeten beschermen. Ze verzetten zich tegen de verandering die jij wilt. Bovendien ben je vaak zo vereenzelvigd met sommige van je ‘ikken’, dat je niet in de gaten hebt dat je meer dan alleen maar bijvoorbeeld de Conflictvermijder of de Pleaser bent. Je zit je eigen verandering in de weg!
Wat heb je nodig om te kunnen veranderen?
Om te kunnen veranderen in de persoon die je wilt zijn, heb je eerst een deel in jezelf nodig die al deze deelpersoonlijkheden gaat beschouwen en die dat doet zonder oordeel. Dat is je Waarnemer, die zonder oordeel naar alle delen kijkt en hun wensen, zorgen en hun waarde ziet. Deze Waarnemer neemt alle delen serieus en bepaalt, welk deel de ruimte krijgt. Op deze manier manage je jezelf. Het is een leerproces waarin je enerzijds ontdekt welke delen bij jou aan de macht zijn, met welke andere delen ze conflicteren en welke delen staan te springen om gehoord te worden. Anderzijds leer je dat jij de baas bent over alle delen, zodat je de vrijheid ervaart om te kiezen welke ‘ik’ op welk moment naar voren komt. Dan heb je rust, net zoals Bruce Springsteen:
Bruce Springsteen vertelde in een interview dat hij rust had gekregen omdat hij al zijn innerlijke ‘ikken’ nu kende en er niet meer mee overhoop lag. Hij noemde o.a. de rocker, de zorgzame huisvader en de rokkenjager.
Deze methode heet Voice Dialogue
Deze methode die er van uit gaat dat je beïnvloed wordt door verschillende innerlijke delen die ieder hun eigen gevoelens, manier van denken en gedrag hebben.
Principes van de Voice Dialogue methode
Voice Dialogue is een methode die je leert om alle verschillende delen van jezelf, met hun uiteenlopende behoeftes, te herkennen, erkennen en de ruimte te geven. Om dit goed te kunnen managen heb je iemand nodig die dat goed kan regisseren. Het is belangrijk dat je vanuit de regisseurs positie zonder oordeel naar de verschillende delen kan luisteren, zowel naar de krachtige delen en de kwetsbare delen en dat je de wijsheid hebt om een goede keuze te maken. Een goede keuze is afhankelijk van de situatie. De regisseur heeft keuzevrijheid, als je niet bestuurd vanuit de regisseur gaan de sterkste delen met jouw leven aan de haal. De delen veranderen niet, ze zijn wie ze zijn met hun gedachten, gevoelens, behoeften en kwaliteiten. In het dagelijkse leven lijkt het alsof alles automatisch gaat en dat je een persoon bent. Je zou kunnen zeggen dat de delen hun plek hebben en weten wanneer ze wel en niet mogen komen. Maar wanneer je afzonderlijk naar ze luistert, krijg je informatie over wie ze zijn, waarom ze er zijn en hoe ze voor je zorgen. Dat is vaak een indrukwekkende ervaring.
Marga werk tien jaar bij hetzelfde bedrijf in dezelfde functie. Ze heeft een sterk loyaal deel en een gehoorzaam deel. Maar zo langzaam aan begint het in haar te borrelen. De dromer in haar verlangt naar nieuwe uitdagingen. De initiatiefnemer gaat op zoek naar vacatures, maar dan komt de Onzekere voorbij en het deel dat van stabiliteit houdt. Dit deel wil niet dat ze van baan gaat veranderen. Ook de angstige komt om de hoek kijken en is bang dat ze een nieuwe functie te moeilijk gaat vinden of dat ze geen aansluiting vindt bij collega’s. Het deel dat van zekerheid houdt, wordt gesteund door een kritische, verwijtend deel dat vindt dat ze onverantwoordelijk bezig is. Ze blijft zitten waar ze zit.
Voor welke vragen helpt Voice Dialogue?
Wanneer je meer balans zoekt. Dat kan een balans zijn tussen werk en privé, maar het kan elk balans zijn, bijvoorbeeld tussen geven en ontvangen, leiden en volgen of tussen je rationele en emotionele deel. Wanneer je graag zou willen veranderen maar steeds weer terugvalt in oud gedrag. Voice Dialogue werkt goed wanneer je het lastig vindt een belangrijk besluit te nemen en het is een mooie methode om jezelf beter te leren kennen.
Wil je een Voice Dialogue sessie ervaren om een innerlijke tegenstrijdigheid of een lastige keuze helder te krijgen?
Meld je aan via het contactformulier.
Voice Dialogue en IFS ( Internal Family systems) zijn in veel opzichten hetzelfde.
Evenals IFS, is Voice Dialogue een krachtige evidence-based psychotherapeutisch model.
Beide methoden gaan ervan uit dat de menselijke psyché uit verschillende delen bestaat die voortdurend met elkaar in gesprek zijn. Beide methoden zijn ervaringsgericht, zodat je niet alleen óver maar mét je innerlijke delen in gesprek gaat, zodat je ze van binnenuit ervaart.
Beide methoden werken ook met het ZELF, de kern die in ieder van ons aanwezig is en nooit aangetast kan raken. Vanuit het ZELF kun je met mededogen en geduld de regie nemen over de innerlijke delen.
Het belangrijkste verschil is de nadruk bij voice dialogue op expressie.
Terwijl bij IFS je in gedachten een gesprek aangaat met innerlijke delen, stap je bij voice dialogue letterlijk in een bepaald deel, zodat je in je lichaam kunt ervaren hoe dit deel voelt en denkt. Daardoor kun je verrast worden door hun informatie:
- Waarom ze doen wat ze doen.
- Wat de aanleiding was om te komen.
- Wat ze proberen te beschermen.
Door in een innerlijk deel te stappen en er weer uit te stappen, ervaar je dat je je met een deel kunt identificeren, maar er ook los van kunt komen. Je leert op deze manier los te komen van delen die jouw doen en laten te veel bepalen.
Daarnaast kun je verstoten delen of onbekende delen van jezelf belichamen en ervaren wat ze voor je kunnen betekenen. (Bij IFS zijn dit de Bannelingen.) Op deze manier ondersteunt dit transformatieproces een integratie en heelheidswording van jouw identiteit.
IFS onderscheidt binnen de interne familie; managers en brandweerlieden. Voice dialogue onderscheidt primaire delen zoals de Pleaser, de Pusher en de Perfectionist. Maar elk gedrag dat als bescherming heeft gediend kun je zelf een naam geven.
Voice Dialogue is in de jaren 60 van de vorige eeuw ontwikkeld door het echtpaar Hal Stone en Sidra Winkelman. Zij zijn hun leven lang bezig geweest met de ontwikkeling van Voice Dialogue.