You are here: Home » Artikelen over boosheid » Geweldloze communicatie Een constructieve manier in het omgaan met boosheid.

Geweldloze communicatie Een constructieve manier in het omgaan met boosheid.

 

 

 

 

Ieder mens maakt situaties mee die boosheid oproepen

Je wordt genegeerd, iemand behandelt je bruut of onrechtvaardig, je wordt van het kastje naar de muur gestuurd, je wordt verraden, iemand maakt misbruik van je hulp. Ik kan nog wel even doorgaan. Sommige mensen kroppen het op totdat het zegelboekje vol is en dan exploderen ze. Dat lucht in ieder geval op. Maar er zijn ook mensen die blijven zegeltjes plakken en hebben een dwangmatige behoefte om het tegen iedereen die ze tegenkomen hun verhaal van onrechtvaardigheid ten toon te spreiden. Dat roept op een gegeven moment weerstand op, waardoor mensen je gaan mijden.

Wanneer je vastzit in boosheid ontstaat er een houding van wrok, waardoor je constant gespannen en prikkelbaar bent. Zo zit je vast in een vicieuze cirkel van boze, verontwaardigde gedachten, die prikkelbaarheid veroorzaken waardoor je op het minste geringste heftig reageert. Je reageert je af op je dierbaren en reageert overdreven op kleine voorvallen. Zo ontwikkel je een destructieve boosheid.

Wat is destructieve boosheid?

  • Niet in verhouding met de gebeurtenis
  • Verwijtende boosheid
  • Opgekropte boosheid
  • Eisende boosheid
  • Aanval als verdediging
  • Machtsstrijd
  • Kort lontje
  • Wraak

Hoe kun je op een constructieve manier omgaan met boosheid?

Marshall B. Rosenberg (1934 – 2015 was een Amerikaanse psycholoog en de grondlegger van het model van Geweldloze communicatie, een wijze van communiceren met jezelf en met anderen, gericht op het tegemoetkomen aan ieders behoeften, het onderscheiden van behoeften en strategieën en het vermijden van moralistische oordelen.

Zijn doel was om conflicten vreedzaam op te lossen en mensen in verbinding te brengen.

Het reguleren van je eigen emoties speelt hierin een belangrijke rol even als de uitdaging om je bewust te worden van achterliggende behoeftes. Het uitgangspunt is dat emoties als angst, boosheid en verdriet ontstaan in ons om aan te geven dat een behoefte niet is bevredigd. Voor veel mensen is het lastig om deze behoefte te herkennen.

Voor Rosenberg is elk oordeel een onvervulde behoefte en onvervulde behoeften triggeren emoties. De eerste stap is dat je je bewust wordt van je oordelen. Dan weet je dat er emoties en onvervulde behoeften een rol spelen.

In de visie van Rosenberg leiden onze oordelen tot gewelddadige communicatie omdat we denken in goed en slecht, zwart en wit en normen en waarden. We nemen een positie in tegenover de ander. Het verdeeld mensen in plaats dat het ons verbindt. En erger is het dat het ons vervreemd van onze behoeften.

De stappen bij verbindende communicatie is precies omgekeerd:

  1. Je kijkt eerst naar het oordeel
  2. Vervolgens ervaar je de emoties die daarachter liggen
  3. Deze emoties zijn ontstaan omdat je behoeften niet zijn vervuld.

De complexiteit van emoties

Een bekende misvatting is te denken dat je emotie altijd gelijk heeft. Dat is lang niet altijd het geval. Emoties zijn vaak een reactie op gedachten. Als je denkt dat iemand jou met opzet tegenwerkt word je boos. Vaak maken we situaties persoonlijk terwijl ze dat helemaal niet zijn. Diegene was misschien moe of gestrest waardoor je niet de reactie kreeg die je verwachtte.

Door je bewust te worden van je behoefte hoef je de ander niet meer de schuld te geven en hoef je je niet meer afgewezen te voelen of onterecht behandeld.

Wat helpt is om mensen met meer begrip en mededogen waar te nemen.

Een goede manier om boosheid te reguleren is door een gebeurtenis anders te interpreteren. In plaats er van uit te gaan dat iemand je met opzet een hak wilde zetten, kun je denken dat diegene zich niet bewust van het effect van zijn gedrag. Die persoon was helemaal niet met mij bezig. Door een andere interpretatie kunnen gevoelens van boosheid verminderen of helemaal oplossen. Het helpt als iemand je daarbij kan helpen omdat hij of zij in staat om zonder emotie naar de situatie te kijken.

Bedenk eens wat een positieve intentie van iemand zijn gedrag zou kunnen zijn?

We zijn geboren met behoeften

Een baby stelt al haar emoties in het werk om de behoeft aan eten, drinken, een schone luier en aan een knuffel bevredigd te krijgen. Het kleine kind zet het op een krijsen als het in de supermarkt niet wat lekkers krijgt. Dus vanaf de geboorte weten we heel goed wat onze behoeftes zijn.

Tijdens het opgroeien worden we beïnvloed door normen en waarden en verwachtingen van ouders. De grote behoefte aan aandacht, het gevoel erbij te horen en de behoefte aan bevestiging dat we goed zijn (om afwijzing te voorkomen) zorgt ervoor dat we gedrag gaan ontwikkelen waarvan we denken dat de kans het grootst is dat deze behoeftes worden vervuld. We zien het voorbeeld van onze ouders en leren wat werkt.  Wellicht werkt het om je niet kwetsbaar op te stellen en je zelf te redden of om juist veel te helpen, omdat je dan waardering krijgt. Daarmee verdwijnen emoties en de onderliggende behoeften echter niet zoals:

  • De behoefte aan veiligheid (angst)
  • De behoefte aan eigen keuzes en eigen ruimte (boosheid)
  • De behoefte aan steun (bij teleurstelling, verdriet en tegenslag)
  • De behoefte aan plezier maken ( vreugde)

In plaats daarvan komen we steeds verder van onszelf af te staan.

Constructieve boosheid

Om de emotie boosheid niet te kort te doen of eenzijdig te benaderen als een negatieve emotie wil ik benadrukken dat boosheid ook een constructieve kant heeft.

  • Boosheid is een oerkracht – bestaansrecht
  • Boosheid geeft je de kracht om voor jezelf op te komen
  • Boosheid helpt je te vechten voor dat wat belangrijk voor je is
  • Boosheid heb je nodig om je grenzen aan te geven
  • Boosheid is een bron van gedrevenheid
  • Boosheid kan een uiting zijn van machteloosheid

Lees hier meer over in het artikel:

Omgaan met boosheid en conflicten

 

Heb je behoefte aan begeleiding hierbij? Ik help je graag.

Neem contact met mij op via de contactpagina.

Kijk naar de mogelijkheden voor coaching:

Individuele coaching

Copyright: Marja Postema Emotionele intelligentie Academie

INTERESSANT ARTIKEL? Wil je het delen met je netwerk?

Marja heeft dertig jaar ervaring in het begeleiden van mensen bij de ontwikkeling van hun Emotionele Intelligentie en het loskomen van vroegkinderlijk trauma. Zij is auteur van het boek 'Emoties wat moet ik ermee?' en 'ABC van 15 emoties'. Marja heeft een effectief stappenplan ontwikkeld dat je helpt om emoties beter te herkennen, te accepteren en te uiten. Ze is getrouwd, heeft een volwassen dochter en woont en werkt in Amersfoort.

https://www.omgaanmetemoties.nl