Er zijn verschillende situaties die verdriet kunnen oproepen:
Situaties van verlies
Teleurstelling na een inspanning
Bij hereniging
Een ontlading van spanning
Je kunt van alles verliezen; materie, mensen en verlangens.
Dat kan het verlies zijn van een dierbare persoon of dier maar ook het verlies van een huwelijk, baan, gezondheid of woonomgeving. Wanneer je gaat scheiden, verlies je naast je partner soms ook je kinderen, je huis en vrienden. Bij het verlies van een baan, verlies je naast het werk, het contact met collega’s en klanten, maar ook waardering en het gevoel dat je betekenis hebt. Bij een verhuizing, verlies je naast het huis, de bekende woonomgeving en sociale contacten. Als gevolg van het ene verlies, bijvoorbeeld werk, verlies je ook andere zaken, zoals collega’s. Geen wonder dat voorgaande situaties hoog op de lijst staan van stress verhogende levenssituaties. Daarnaast kun je ook een langgekoesterde verlangen verliezen. Denk aan het krijgen van kinderen, een eigen onderneming starten of een verhuizing naar het buitenland.
Verdriet kan ook een ontlading zijn van spanning die vrij komt, wanneer er een einde komt aan een zware periode, zoals het halen van een diploma of een spannend fysiek onderzoek. Het is een vorm van opluchting.
Het verdriet kan verwarrend zijn.
Wanneer het om een gebeurtenis gaat die je juist blij maakt zoals de geboorte van een kind. De tranen gaan dan over de geleverde inspanning of de spanning die je ervoor hebt gehad, deze laat je los. Een hereniging tussen mensen die elkaar liefhebben raakt bijna iedereen. Wie moet er niet huilen bij het tv-programma Vermist? Sommige mensen denken dat ze blij zijn van verdriet, maar het is de ontlading van het verdriet dat deze mensen elkaar zo lang hebben gemist en het ontladen van de spanning vóór de ontmoeting. Je huilt makkelijk mee, omdat je dit gevoel van gemis en liefde onbewust of bewust herkent.
Verdriet uiten heeft een helend effect op lichaam, geest en ziel.
Het helpt je om teleurstelling en verlies te verwerken, zodat je de pijn en spanning in je lichaam kunt loslaten. Veel mensen vinden verdriet een lastige emotie, omdat ze bang zijn er geen eind aan komt wanneer ze eenmaal beginnen met huilen. Ze besluiten dat wat er is gebeurt is geweest en dat het tijd wordt om weer vooruit te kijken. Vervolgens wordt het verdriet onderdrukt of genegeerd en zijn ze uiteindelijk verder van huis, want alle spanning van het nog aanwezige verdriet slaat zich in het lichaam op.
Verdriet wordt niet altijd zuiver gebruikt.
Voor veel mensen is het makkelijker boos te worden, dan verdrietig. Zo kun je boos worden wanneer je bent afgewezen bij een sollicitatie en afgeven op de sollicitatiecommissie, terwijl je eigenlijk diep teleurgesteld bent dat je niet bent aangenomen. Het destructieve effect is, dat mensen uit je omgeving vaak terugschrikken van boosheid of de zogenaamde tegenpartij gaan verdedigen. Je wordt daardoor niet gezien in je teleurstelling en men voelt geen impuls om je te troosten. Waarschijnlijk past verdriet niet in je zelfbeeld, vind je het soft gedoe.
Andersom kan ook. Wanneer je moeite hebt om boos te worden, kun je in plaats daarvan verdrietig worden of zeggen dat je niet boos bent, maar verdrietig. Verdriet is dan eerder de onmacht om voor jezelf op te komen of de angst om een conflict aan te gaan. Het heeft een destructief effect, omdat je jezelf tekort doet. De omgeving denkt dat je zwak bent of iets niet aankunt, terwijl je in wezen boos bent.
Maaike krijgt te horen van haar leidinggevende dat de toegezegde leidinggevende functie alsnog niet doorgaat. Een collega krijgt de baan. Ze huilt, maar is eigenlijk woest. De boosheid kan ze thuis wel voelen. De woorden komen dan vanzelf, maar op het werk weet ze niet wat ze moet zeggen. Ze kan alleen maar huilen.
In een dergelijke situatie ontstaat het huilen vaak door een gevoel van machteloosheid en radeloosheid, doordat je niet weet wat je moet zeggen of doen. Hierdoor raak je geblokkeerd in het uiten van je ongenoegens.
Het is nog steeds zo dat vrouwen eerder huilen dan boos worden en bij de meeste mannen is dat andersom.
In veel gezinnen is boosheid een taboe. Ouders zeggen tegen hun kinderen dat ze teleurgesteld zijn, terwijl ze zich boos voelen. Dat kan voor kinderen heel verwarrend zijn als ze de boosheid wel ervaren. Blijkbaar denken ouders in dat geval dat het slecht is om boos te zijn of schamen ze zich. Of je nu boos wordt terwijl je verdrietig bent of verdrietig wordt terwijl je boos bent, beide uitingen geven verwarring aan anderen. Daarnaast krijg je reacties die niet aansluiten bij hoe je je werkelijk voelt. Deze tegenstelling tussen wat je voelt en wat je uit, kan volkomen onbewust zijn en heeft vaak zijn oorsprong in het gezin van herkomst, waar bepaalde emoties werden afgewezen of waar ouders het verkeerde voorbeeld hebben gegeven.
Heb je moeite om je verdriet toe te staan? Lees het artikel:
Acht tips om goed te kunnen rouwen
Heb je moeite om emoties te ervaren?
Cursus Emoties wat moet ik ermee?
De meeste mensen hebben geen onderwijs of opvoeding gehad in het omgaan met emoties. Dat is vreemd want emoties liggen aan de basis van onze persoonlijkheid en ze dragen zorg voor ons welzijn.
In drie losse dagen behandelen we alles wat je over emoties moet weten en word je je bewust hoe je zelf met emoties omgaat.
Wil je eerst gratis kennismaken om te kijken of dit iets voor je is? Meld je aan via het contactformulier.
Ben je een professional die met mensen werkt?
Leer een effectief stappenplan om emotionele intelligentie te ontwikkelen bij je cliënten. De opleiding is geaccrediteerd bij verschillende beroepsopleidingen. Meer info vind je hier:
BASIS OPLEIDING EMOTIONEEL MEESTERSCHAP VOOR PROFESSIONALS
De Basisopleiding Emotioneel Meesterschap voor professionals is geaccrediteerd door verschillende beroepsorganisaties.