You are here: Home » Artikelen over angst » Angst overwinnen

Angst overwinnen

Laat je leven niet beperken door angst!

Een leven zonder angst bestaat niet, maar het is niet iets waar je elke dag bij stilstaat, want angst is niet stoer. En dat hoeft ook niet.

Het leven bestaat uit een aaneenschakeling van veranderende situaties

Waarbij je steeds dat wat veilig en bekend is, los moet laten. Dat begint al bij de geboorte, wanneer je uit de vertrouwde warme omgeving van de baarmoeder wordt gestoten. De eerste schooldag kan heel angstig zijn, omdat je de veiligheid van de ouders en het ouderlijk huis moet loslaten. In het leven zijn steeds weer nieuwe situaties, die gepaard gaan met zowel fysieke als psychologische veranderingen. Denk aan de studententijd wanneer je mogelijk het ouderlijk huis verlaat en je eerste baan, waar men serieuze verwachtingen van je heeft. Elke nieuwe levensfase geeft nieuwe verantwoordelijkheden. Het loslaten van het veilige en bekende gaat meestal gepaard met angst. Dat kan de angst zijn dat je niet weet hoe je je moet gedragen in een nieuwe situatie, of je wel wordt geaccepteerd en of je de nieuwe verantwoordelijkheden wel aankunt. De behoefte aan zekerheid ligt ten grondslag aan de angst voor verandering. Het is de zekerheid dat het leven loopt zoals je gewend bent en je kunt voldoen aan de verwachtingen van de omgeving.

Angst kun je ervaren in verschillende gradaties

Het kan variëren van bezorgdheid tot doodsangst. Angst geeft spanning. Dat zorgt ervoor dat veel mensen vluchtgedrag vertonen in een spanningsvolle situatie. Dat kan zich uiten door af te haken, iets uit te stellen of letterlijk of figuurlijk te verdwijnen. Maar je kunt ook vechtgedrag vertonen; in plaats van je angst toe te staan word je boos, geef je kritiek of ga je klagen. De mate van angst en hoe je ermee omgaat, wordt bepaald door je levensgeschiedenis, voorbeeldgedrag en je karakter.

Bang zijn we allemaal. Het onderscheid ligt in de vraag: Waarvoor?

Angst gaat altijd over wat er zou kunnen gaan gebeuren.

Angst waarschuwt je wanneer er gevaar is en je welzijn wordt bedreigd. Daarnaast zorgt angst ervoor dat je adrenaline aanmaakt om energie te mobiliseren, zodat je in actie kunt komen. Angst is een natuurlijk onderdeel van je biologie en veroorzaakt een instinctieve reactie die aanzet tot vechten, vluchten of bevriezen.

Een slachtoffer van een woningoverval vertelt dat hij zonder na te denken begon te razen en te tieren, terwijl hij helemaal geen vechtersbaas is: ‘Maar het eerste wat ik dacht toen ik dat pistool zag, was: dit is mijn huis en daar kom jij niet binnen. Desnoods schiet je mij maar door mijn kop. Ik heb nooit geweten wat adrenaline met een mens kan doen. Onvoorstelbaar. Ik had nooit gedacht dat ik zo zou reageren.’”

Volkskrant, bijlage 20 februari 2010

In de westerse samenleving word je niet meer bedreigd door wilde dieren en vijandige stammen.

Vergeleken met het stammentijdperk leef je in een relatief veilige omgeving en word je niet dagelijks bedreigd met de dood. Het gevaar van de dood speelt zich in ons tijdperk voornamelijk af op de snelweg, bij een overval of een andere vorm van bedreiging. Er zijn ook andere factoren die je leven in zekere zin kunnen bedreigen, zoals ziekte, verlies van baan, financiële- of relatieproblemen. Angst werkt constructief wanneer hij je aanzet tot actie om een oplossing te vinden.

In het dagelijkse leven ervaar je veel meer psychologische angsten

Zoals de angst te worden afgewezen, bekritiseerd of verlaten. Deze angsten zijn verbonden met een menselijke behoefte aan liefde, bevestiging en geborgenheid. Het werkt constructief wanneer je de angst ziet als een signaal dat je een bepaalde behoefte hebt. Zo kan de angst voor afwijzing aangeven dat je bevestiging nodig hebt, de angst voor afhankelijkheid dat je het belangrijk vindt om je eigen weg te kunnen gaan en de angst voor het onbekende kan je ertoe aanzetten ervoor te zorgen dat je goed geïnformeerd bent.

Naast de psychologische angsten kennen we ook verschillende sociale angsten, zoals de angst om niet uit je woorden te komen of om genegeerd te worden. Sommige mensen voelen zich hierdoor meer op hun gemak bij dieren dan bij met mensen.

Angst kan je wakker maken uit een vanzelfsprekend leven en je dwingen tot nieuwe keuzes.

Wanneer het leven gaat zoals je verwacht, zit je in je zogenaamde comfortzone. Je comfortzone bestaat uit gewoontes en verwachtingen die zijn ontstaan uit het verlangen naar veiligheid, zekerheid en geluk. Dit kan betrekking hebben op je werk, woonomstandigheden en relaties. Deze gewoontes stellen je in staat om, zonder na te denken, dingen te doen. Het leven is aangenaam als alles precies gaat zoals je had gedacht. Maar dat is niet altijd het geval; een opleiding blijkt te hoog gegrepen, je wordt ontslagen of een relatie is veel lastiger dan je dacht. Nu heb ik het nog niet over de rampspoed die je kan overvallen, zoals een slepende ziekte, een ernstig ongeluk of langdurige werkloosheid. Al deze situaties kunnen je uit evenwicht brengen. Zo kan kritiek van je leidinggevende ervoor zorgen dat er een scheur komt in het idee dat je tot je pensioen veilig bij dezelfde werkgever zit. In een relatie kun je het idee hebben dat je samen oud zult worden, totdat je partner meldt dat hij genoeg heeft van de sleur. Plotseling word je uit je comfortzone gerukt en voel je een angstige spanning in je lijf. De ene persoon kan dit soort spanning makkelijker hanteren dan de andere. Dat is afhankelijk van hoeveel stress en frustratie je aankunt, je mate van zelfvertrouwen en gevoel van eigenwaarde.

In het positieve geval kan de angst een constructief effect hebben. Je gaat nadenken over jezelf, je mogelijkheden en je behoeften. Het kan je aanzetten tot actie die leidt tot een hernieuwde comfortzone. Je investeert bijvoorbeeld in je relatie of besluit te scheiden, je gaat op zoek naar ander werk of volgt een opleiding om je expertise te vergroten.

Als er een wind van verandering blaast, bouwen sommigen schermen en anderen windmolens.

De angst voor verandering kan er ook voor zorgen dat je bang bent, dat je als mens moet veranderen.

Je wilt graag vasthouden aan het beeld dat je van jezelf hebt, want dat is bekend voor jezelf en je omgeving. Maar soms moet je door een veranderende situatie ander gedrag inzetten. Bijvoorbeeld door een cultuurverandering in een organisatie wordt vaak meer initiatief en actief gedrag verwacht van medewerkers. Door deze nieuwe verwachtingen komen mensen bij mij voor coaching en verandert hun zelfbeeld van bijvoorbeeld een onzeker persoon naar een krachtige persoonlijkheid. Maar het kan ook voorkomen dat iemand die denkt dat hij krachtig is onder ogen moet zien dat hij ook gevoelig is en onzeker wordt in bepaalde situaties.

Wil je beter met emoties leren omgaan?
Cursus Emoties wat moet ik ermee?De meeste mensen hebben geen onderwijs of opvoeding gehad in het omgaan met emoties. Dat is vreemd want emoties liggen aan de basis van onze persoonlijkheid en ze dragen zorg voor ons welzijn.In drie losse dagen behandelen we alles wat je over emoties moet weten en word je je bewust hoe je zelf met emoties omgaat.

Meer info

Wil je eerst gratis kennismaken om te kijken of dit iets voor je is? Meld je aan via het contactformulier.

Ben je een professional die met mensen werkt?

Leer een effectief stappenplan om emotionele intelligentie te ontwikkelen bij je cliënten. De opleiding is geaccrediteerd bij verschillende beroepsopleidingen. Meer info vind je hier:

BASIS OPLEIDING EMOTIONEEL MEESTERSCHAP VOOR PROFESSIONALS

De Basisopleiding Emotioneel Meesterschap voor professionals is geaccrediteerd door verschillende beroepsorganisaties.

Boek ABC van 15 emoties (o.a. angst)

Recensies

Een emotie is niet perse goed of slecht, alle emoties kunnen door gedachten beïnvloed worden. Dat is een opsteker! De vele herkenbare voorbeelden en teksten nodigen uit om een blik in je innerlijke zelf te werpen. Ik mocht dit boek lezen en was onder de indruk van de hoeveelheid bruikbare informatie die ik tegenkwam in ABC van 15 emoties. Niet alleen  voor professionals, voor mensen die worstelen met bepaalde emoties maar ook voor mensen zoals jij en ik.

Mieke Schepens Graag Gelezen boekenblog

In ieder hoofdstuk wordt een specifieke emotie volledig uitgewerkt. Hierbij is een indeling gemaakt in constructieve en destructieve aspecten en worden de diverse mogelijkheden besproken om op een zinvolle manier om te gaan met deze emoties. Je krijgt meer inzicht over wat de emoties voor jou persoonlijk betekenen, wat ze je willen zeggen en wat je er mee kunt doen. Het ABC van emoties is een leerzaam boek vol praktische tips.

 

INTERESSANT ARTIKEL? Wil je het delen met je netwerk?

Marja heeft dertig jaar ervaring in het begeleiden van mensen bij de ontwikkeling van hun Emotionele Intelligentie en het loskomen van vroegkinderlijk trauma. Zij is auteur van het boek 'Emoties wat moet ik ermee?' en 'ABC van 15 emoties'. Marja heeft een effectief stappenplan ontwikkeld dat je helpt om emoties beter te herkennen, te accepteren en te uiten. Ze is getrouwd, heeft een volwassen dochter en woont en werkt in Amersfoort.

https://www.omgaanmetemoties.nl