You are here: Home » Artikelen over in je kracht staan » Grenzen stellen is een assertieve vaardigheid maar is het wel zo eenvoudig?

Grenzen stellen is een assertieve vaardigheid maar is het wel zo eenvoudig?

Wil je weten wat er echt komt kijken bij het stellen van grenzen?

Jarenlang heb ik voor een groot training bureau assertiviteitstraining gegeven. Steeds weer zag ik deelnemers worstelen met de vaardigheden om in bepaalde situaties hun grenzen te stellen. Er komt blijkbaar toch meer bij kijken. Zo ontdekte ik vier verschillende aspecten die een grote rol spelen bij het slagen van deze zogenaamde vaardigheid.

Stap 1 Het ervaren van grenzen

Stap 2 Het verwoorden van grenzen is je houvast

Stap 3 Grenzen beschermen vraagt een alerte houding

Stap 4 Grenzen stellen is een actieve handeling die je met jezelf confronteert

 

Stap 1           

Het ervaren van grenzen is de basis van jouw assertiviteit

Weet jij waar jouw grenzen liggen? Wat wil je bijvoorbeeld absoluut niet? Hoe wil je niet dat mensen met je om gaan? In relaties en vriendschappen gaat het vaak om de balans tussen geven en ontvangen. Wanneer je meer geeft, vaker iets doet voor de ander, meer belangstelling hebt dan ga je op een gegeven moment je grens ervaren. Want je bent geen moeder Theresa. Maar toch gaan veel mensen (vaak vrouwen) hiermee door. Waarom? Misschien is het zo vanzelfsprekend voor je om altijd maar te geven, dat je niet meer voelt dat het genoeg is. Misschien ben je gewend om niets te krijgen. Misschien geloof je diep van binnen dat je de aandacht niet verdient. Zeker is in ieder geval dat je onbewust ergens van overtuigd bent.

Heb je moeite om je behoeftes te ervaren? Lees het artikel over

De universele basisbehoeften van de mens

 

Je grenzen overschrijden

Wanneer je grenzeloos bent in het geven en helpen van mensen, dan gaat dat een keer mis. Je komt in de knoop met je eigen behoeftes, die we allemaal hebben, dus jij ook. Negeer je die behoeftes? Dan ga je dat emotioneel voelen; je voelt je niet meer zo blij, hebt sombere buien of je gaat piekeren over het leven. Je bent teleurgesteld in je medemens die niets teruggeeft of je raakt steeds vaker geïrriteerd dat ze altijd bij jou aankloppen om hulp. Allemaal tekenen dat je een grens ervaart. Geef je daar ook geen gehoor aan dan gaat je lichaam op een gegeven moment opspelen.  Alles wat je mentaal en emotioneel draagt gaat vooral vast zitten in je nek en schouders. Voor je eigen gezondheid en emotionele welzijn is het belangrijk dat je je grenzen gaat ervaren. Wanneer mensen je grenzen overschrijden ontdek je dat je inderdaad grenzen hebt. Nu komt het er op aan om deze grenzen te verwoorden

Stap 2           Je grenzen verwoorden is je houvast

Om je hiermee te helpen en je inspiratie te geven is het handig om de assertieve rechten eens door te nemen. Dan kun je beter je grenzen verwoorden: Vraag de Checklist Assertieve rechten aan:

Ja, ik meld me aan voor de checklist assertieve rechten
dit veld niet invullen s.v.p.

Ga eens voor jezelf na waar jouw grenzen liggen:

Grenzen bewaken op het werk

  • Hoe vaak en hoeveel wil je overwerken?
  • Hoeveel werk wil je aannemen?
  • Hoe ziet een goede samenwerking er uit? Wat doe je niet en wat wel?

Grenzen bewaken thuis

  • Balans tussen geven en ontvangen
  • Balans in verantwoordelijkheden
  • Behoefte aan ruimte voor jezelf

Grenzen bewaken in vriendschappen

  • Balans tussen geven en ontvangen
  • Initiatief nemen om af te spreken

Je weet nu waar jouw grenzen liggen en je kunt er woorden aangeven. Je wordt gesteund door de assertieve rechten.  Maak nu duidelijke besluiten wat je accepteert en wat je niet accepteert van je baas, je collega’s, je vrienden, je kinderen en je partner.

Stap 3           

Grenzen beschermen vraagt een alerte houding

Het beschermen van je grenzen kan soms een dagtaak zijn afhankelijk in wat voor werk of privé situatie je zit.  Veel mensen kunnen zo goed manipuleren zonder dat je het in de gaten hebt. Dan is het belangrijk dat je je bewust wordt waar je  gevoelig voor bent, waar anderen misbruik van kunnen maken. Bijvoorbeeld ben je er gevoelig voor wanneer anderen jouw zielig om hulp vragen? Of ben je gevoelig voor complimenten en waardering? Ga je dan voor iemand rennen?

Voordat je het weet ben je je grenzen aan het overschrijden met de nodige stress tot gevolg. Wanneer je er te laat achter komt neem je het die persoon kwalijk en is jullie relatie verstoort. Allemaal heel vervelend.

Om jezelf tegen deze situaties te beschermen, is het van belang dat je deze situaties gaat herkennen. Dat vraagt een alert houding en een gezonde dosis wantrouwen wanneer mensen iets aan je vragen.

Heb je het idee dat je wordt gemanipuleerd? Lees het artikel:

De geheimen van emotionele manipulatie

Stap 4           

Grenzen stellen is een actieve handeling

Nu komt het er op aan dat je er iets van gaat zeggen. En daar gaat het vaak mis ook al heb je al het vorige werk goed gedaan. Nu moet je er iets van gaan zeggen en dat is heel spannend. Je wil wel maar durft het niet of gaat het uit de weg.  Met andere woorden je wordt met jezelf geconfronteerd. Met een deel in jou die bepaalde (onbewuste) overtuigingen heeft, bijvoorbeeld:

  • Ik moet altijd klaar staan voor anderen
  • Ik help graag mensen want dan heb ik betekenis
  • Ik mag mensen niet teleurstellen want dan voel ik mij schuldig
  • Je moet je collega’s helpen

Maar je kunt ook geconfronteerd worden met bepaalde angsten:

  • Je bent bang de ander teleur te stellen
  • Je bent bang dat de ander boos wordt
  • Je bent bang voor kritiek

Mijn antwoord op de vraag Grenzen stellen is een assertieve vaardigheid maar is het wel zo eenvoudig?

Met behulp van de assertieve rechten kom je al een heel eind maar soms is er meer nodig omdat jouw gedrag voor een groot deel onbewust wordt aangestuurd door aannames  of angsten die een rol spelen. Dan kan het helpen om hier wat meer aandacht aan te geven.

Wat levert het op als je jouw grenzen aangeeft?

Je draagt zorg voor je eigen welzijn en gezondheid. Je zorgt er voor dat je de ander recht in de ogen kunt kijken. Dus je relaties zijn irritatievrij. En ook belangrijk de ander weet wat hij of zij aan jou heeft. Je schept duidelijkheid, daardoor krijgen mensen vaak eerder respect voor je, dan dat je met alle winden meewaait. Als bonus van dit alles kom je krachtig over en krijg je een goed gevoel over jezelf.

Ik geef een paar keer per jaar een training Grenzen stellen in 1 dag.  Meer informatie vind je hier:  Grenzen stellen
INTERESSANT ARTIKEL? Wil je het delen met je netwerk?

Marja heeft dertig jaar ervaring in het begeleiden van mensen bij de ontwikkeling van hun Emotionele Intelligentie en het loskomen van vroegkinderlijk trauma. Zij is auteur van het boek 'Emoties wat moet ik ermee?' en 'ABC van 15 emoties'. Marja heeft een effectief stappenplan ontwikkeld dat je helpt om emoties beter te herkennen, te accepteren en te uiten. Ze is getrouwd, heeft een volwassen dochter en woont en werkt in Amersfoort.

https://www.omgaanmetemoties.nl