Veel leidinggevenden verbergen zich achter een masker
Meestal zonder dat je je daarvan bewust zijn! Dat is jammer, want dan laat je jezelf maar van één kant zien. Een groot deel van je mogelijkheden blijven verborgen.
“Persona” is het Latijnse woord voor masker.
Onze persoonlijkheid zoals we die hebben ontwikkeld, is ontstaan op basis van angst, behoefte aan goedkeuring en behoefte aan bescherming van onze kwetsbare kant.We hebben de neiging om alleen die kanten te ontwikkelen en te laten zien waarvoor we vroeger werden beloond. Alle gevoelens en meningen die daar niet in pasten, zijn opgeslagen in een afgesloten ruimte. Hoe langer we onze gevoelens en meningen inhouden en alles redelijk, rationeel en logisch verklaren, hoe onverschilliger en afstandelijker we worden naar anderen. Zij zullen ons niet in vertrouwen nemen en kunnen ons gaan ervaren als harteloos, afstandelijk en zakelijk.
Ieder mens is kwetsbaar
Maar in onze westerse samenleving leven we alsof het niet bestaat. We overschreeuwen of veroordelen het als zwak. Kwetsbaarheid en emoties zijn met elkaar verbonden, want als je je kwetsbaar voelt, zul je je hoogstwaarschijnlijk onzeker, angstig of verdrietig voelen. Wanneer je emoties onderdrukt of ze veroordeelt, zul je je kwetsbaarheid vermijden. Maar kwetsbaarheid is ook verbonden met gevoel van twijfel of je wel de moeite waard bent en of jouw dierbaren wel echt van je houden.
Als je jezelf niet goed genoeg vindt heb je een aantal opties:
Je stelt je afhankelijk op ten aanzien van het oordeel van anderen. Je gaat je best doen om dit oordeel positief te beïnvloeden. Dit doe je door je zo te gaan gedragen dat je gewaardeerd wordt; je bent bijvoorbeeld attent, hulpvaardig of altijd aardig. Eigenlijk heb je een masker op. Maar je kunt oog een tegenovergesteld masker dragen. Het masker van mij interesseert het allemaal niet. Ik ben onverschillig.
De ene persoon heeft maskergedrag ontwikkeld om niet op te vallen en een ander heeft maskergedrag ontwikkeld om zich sterk voor te doen of heeft geleerd om altijd vrolijk en gezellig te zijn.
Maar wie zit er dan achter dat masker?
Misschien iemand die denkt dat hij niet goed genoeg is of niet aardig genoeg, niet aantrekkelijk genoeg, niet slim genoeg of die zich niet waardevol of niet de moeite waard vindt. Het laatste wat je dan wilt is je kwetsbaar opstellen, want dat is te pijnlijk.
Welk masker draag jij?
Wat doe jij wanneer je inschat dat er een kans bestaat op kritiek, afwijzing of vernedering?
a. Je inhouden
b. Jezelf onzichtbaar maken
c. Jezelf overschreeuwen
d. Het perfect willen doen
e. Doen alsof het niet belangrijk is
f. Doen alsof het je niet raakt
g. Jezelf afwijzen of veroordelen
h. Rationaliseren
i. Je sterker voor doen dan je je voelt
Wat kost het om je anders voor te doen dan je je voelt?
We hebben al jong maskergedrag ontwikkeld, om ons te beschermen tegen kwetsing, teleurstelling, vernedering en afwijzing en anderzijds om te worden geaccepteerd en gewaardeerd. Dit staat het toestaan van kwetsbaarheid voor een groot deel in de weg. We proberen het de baas te worden, er boven te staan of we gaan het bagatelliseren. Het gevolg is dat je je anders voordoet dan je bent, je jezelf kleiner maakt of groter, wat weer veel stress geeft. Je doet jezelf te kort en leeft maar half of je forceert jezelf en bent voortdurend bang dat je anderen teleurstelt of dat je door de mand valt.
Wordt het niet tijd om jezelf te accepteren zoals je echt bent?
Wanneer jouw masker gedrag je in de problemen brengt of niet tot het gewenste resultaat leidt, is het zinvol om dit te onderzoeken. Denk aan werksituaties waar je over je grenzen gaat, omdat je iedereen altijd wilt helpen. Dat kan niet goed gaan. Denk aan situaties dat je instemt met zaken waar je het eigenlijk niet mee eens bent of dat je taken op je neemt waar je een hekel aan hebt. Stel dat je van jezelf altijd gezellig en vrolijk moet zijn of de zogenaamde rots in de branding. Hoe moet je dan je teleurstelling en verdriet verwerken? Besluit voor jezelf dat het allemaal niet meer hoeft en dat het tijd is om zorg voor jezelf te dragen inclusief jouw kwetsbaarheid.
Wat is er nodig om jezelf toe te staan dat je mag zijn wie je bent?
Wat betekent ‘jezelf’ zijn?
Het is belangrijk dat je eerst helder krijgt hoe jij jezelf ziet. Veel mensen denken dat ze zijn zoals ze zich gedragen; ‘zo ben ik nu eenmaal’. Maar dat is alleen maar gedrag dat je hebt ontwikkeld uit zelfbescherming. Het geeft een veilig gevoel omdat je er ooit vanuit bent gegaan dat dit je enige optie was om gewaardeerd te worden. Dat is een foute veronderstelling. Eigenlijk zit je in een gevangenis, waarin je alles wat je voelt en verlangt, verborgen ligt. Besef dat je meer bent dan iemand die zijn best doet, zich aanpast, sterk is, alles alleen kan of altijd aardig is. Er is alleen bewustzijn nodig en wat lef om tevoorschijn te komen.
Meld je aan voor de zelfbeeld test en krijg meer inzicht in jouw kwaliteiten, jouw conditionering en jouw uitdaging.
Het beeld van jezelf bijstellen.
Wanneer je jezelf beter leert kennen en je weet waardoor jouw persoonlijkheid is gevormd, dan weet je ook welke kwetsbaarheid of gekwetstheid jij beschermt. Om hier een antwoord op te krijgen moet je teruggaan naar de kindertijd. Wat werd er van je verwacht, waar was je bang voor en waar schaamde je je voor? Welke conclusies heb je getrokken over jezelf? Wat mag je van jezelf niet zijn? Wat zit er in jou verscholen dat naar buiten wil komen?
Wanneer ben je authentiek?
Authentiek gaat over ‘zijn’, niet over ‘doen’. Je bent authentiek als je jezelf hebt geaccepteerd met al je kwaliteiten en beperkingen. Je hoeft jezelf niet meer te bewijzen en je kleiner of groter voor te doen dan je bent. Je hebt zorg en respect voor jezelf. Vanuit deze basishouding van zelfvertrouwen kun je ook anderen met zorg en respect benaderen.
Je hebt voldoende eigenwaarde, daardoor heb je het niet nodig om anderen te domineren. Integendeel, je bent in staat om anderen de ruimte te geven. Je kunt kritiek ontvangen omdat je in staat bent om kritiek op zijn waarheidsgehalte te toetsen. Je raakt niet uit het lood, want je weet jezelf op waarde te schatten. Daardoor weet je ook wanneer je anderen om hulp moet vragen en wanneer je moet delegeren.
Authentiek leiderschap is alleen mogelijk als denken en voelen in balans zijn. Alleen als er ruimte is voor gevoelens kan er een meevoelen ontstaan voor anderen. Meevoelen zorgt voor verbinding. Verbinding zorgt voor samenwerking.
Bij authentiek gedrag zijn beleving en expressie congruent. Je drukt uit wat je voelt, omdat je daarmee uitdrukt wie je ten diepste bent. Je zegt wat je werkelijk vindt en wilt. Je staat in je persoonlijke kracht. Je communiceert direct en open en bent nieuwsgierig naar feedback.
Als je expressie congruent is met je beleving, zend je geen dubbele boodschappen uit. Je bent daardoor geloofwaardiger en je leiderschap wordt vanzelfsprekender geaccepteerd.
Wie authentiek is, gedraagt zich zoals hij denkt en voelt.
Authenticiteit kun je niet spelen. Medewerkers voelen haarfijn aan wanneer je “doet alsof”om iets voor elkaar te krijgen. Dit strategische gedrag is bij voorbaat niet oprecht. Het is een berekenende houding. Authenticiteit is geen vaardigheid die je even kunt oefenen, maar het is je natuurlijke ,unieke zelf die zichtbaar wordt.
Welke thema’s kunnen aanleiding zijn om je authenticiteit te ontwikkelen?
- Je ervaart veel weerstand bij medewerkers
- Je wilt door iedereen aardig gevonden worden.
- Je wilt dat iedereen zo handelt zo als jij denkt dat goed is.
- Je hebt de neiging om je werk voortdurend niet goed genoeg te vinden.
- Je twijfelt lang voordat je een besluit durft te nemen.
- Je ervaart jezelf snel als last op het moment dat je iets wilt inbrengen.
- Je hebt het gevoel dat je niet echt betekenis hebt.
- Je hebt de neiging jezelf groter voor te doen dan je je voelt.
- Je hebt de neiging jezelf kleiner voor te doen dan je bent.
- Je hebt moeite om open te staan voor anderen.
Wil je hiermee aan de slag?
In een individuele coaching traject of tijdens de Basisopleiding kan ik je helpen je soft skills meer te ontwikkelen
Emotionele intelligentie coaching traject voor leidinggevenden
